ALİ TEZEL

(1)AYLIK ALMAYA BAŞLADIĞI TARİHTE BULUNAMAYAN EKSİK GÜNLER VEYA SONRADAN TAMAMLANMAK İSTENEN GÜNLER İLE TAHSİS İLİŞKİSİ

      Tahsis işlemleri yapılırken sigortalı dosyasında tahsis için yeterli gün bulunması halinde aylıklar bağlanmaktadır.

      Tahsis anında dosyada bulunmayan sigortalı günlerine,

  1. Grup ; prim yatmadığı için hizmet olarak kabul edilemeyen günler, mahkeme kararı veya kurumca tespit ile sonradan gelen günler, sigortalının siciline yüklenmeyen veya başka sicilde kalan günler gibi durumlar sayılabileceği gibi,
  2. Grup, başka sosyal güvenlik kurumlarında geçen ve bildirilmeyen hizmetler, bu hizmetlerden toptan ödemesi yapılıp ihyası yapılmayan hizmetler,(SSK,BAĞ-KUR,Emekli Sandığı, Bankalar, Odalar Borsalar gibi) olabileceği gibi, başka sandıklarda geçen hizmetlerden bir kısmının bildirilmediği hizmetlerde olabilecektir.
  3. Grup ise tahsisten sonraki daha önce borçlanılmayan veya ihyası yapılmayan hizmetlerin borçlanılmasının ve ihyası ile gelebilecek olan günler olarak gruplanabilir.

        Kural olarak eksik olan ve sonradan dosyaya gelen her hizmetin tahsiste nazara alınmasıdır. Bu işlem kurumda ikinci karar işlemi olarak anılmakta ve gelen günler ile baştan aylık artışları ödenmektedir.

       Ancak özellikle 2000 yılı ve sonrasında düşük kazançtan yatan primlerin 2000 den önce yeterli günü olan kişilerin aylıklarını azalttıkları bilinmektedir. Ölümde asgari aylık ve tek hak sahibi-çift hak sahibi gibi alt sınır uygulamalarının varlığı sayesinde ölüm aylığında hissedilmeyen bu kaybın esas yaşanacağı alan özellikle SSK yaşlılık aylıklarıdır. Aslında yaşlılık aylığı bakımından yeterli günü olanların 2000 ve sonrası için sigortalı günleri hiç olmasa hiç bulunmasa daha iyidir. Zira 5000 gün ile SSK emeklisinde 2000 ve sonrası her 360 gün için aylıkta 50 TL azalmakta, örneğin 6 yılda 300 TL lik bir eksilme yaşanmaktadır. 60 yaşında 3600 gün  2000 öncesi SSK sı olan, sonrasında 5000 gün BAĞ-KUR’u olan kişinin aylığı sonraki BAĞ-KUR lu günler ile artmayacak aksine azalacaktır. İşte bu nedenle kişiler çoğu durumda BAĞ-KUR günleri olmaksızın emekli olma yolunu seçmektedirler.

       BAĞ-KUR emeklileri bakımından ise her sigorta BAĞ-KUR basamaklarını (1.10.2008 öncesi için) artıracağından genel olarak aylıkta yararlı ama intibak farkı denen borç çıkmasına neden olacaktır.

       1479 ek geçici 6 maddesi ile  getirilen düzenleme örneğin SSK emeklisi olmuş kişinin tahsisinde BAĞ-KUR’da geçen  örneğin 10 yıl nazara alınmadan emekli olması halinde, artık nazara alınmayacağını düzenlemektedir. Kural daha çok 1.10.2008 öncesini ilgilendirse de  gelecekte de uygulanacağını göstermektedir. BAĞ-KUR sigortalısının ödemediği veya kısmen borçlu olduğu ve bu günler olmadan aldığı SSK aylıkları geçerli olacak ve BAĞ-KUR sigortaları emeklilikte nazara alınmayacaktır. Bu durum yargı uygulamasında SSK aylığının kesilme nedeni olarak kabul edilmemektedir.

  1. ve 2. grup olarak sayılanların tahsis işlemlerinin düzeltileceğini işaret ettikten sonra  3. grup

bakımından halen uygulamada tahsisten sonra ihya ve borçlanma haklarını kullanamamaktadır.

 

        Bu aşamada incelemeyi derinleştirmek sonra tahsisten sonra  daha önce yapılmayan askerlik, doğum, yurtdışı gibi borçlanmalar ile ihya edilmemiş  hizmetlerin ihyasının mümkün olup olamayacağının çalışması yapılmalıdır. (Başka bir yazı konusu yapılacaktır)    

Exit mobile version