10 YIL İLE EMEKLİ SANDIĞI EMEKLİLİĞİ İLE İLGİLİ OLANLAR
Soru 17- Ocak 1999 yılında 11 yıllık görevimden 52 yaşında ayrıldım. Şimdi emekli olabilir miyim ?
Cevap 17- 08.09.1999 tarihinden önce 10 yıl ve fazlası 50 yaş ve fazlası olanlardan görevlerinden ayrılanlar için bu yaş ve hizmet süresi Emekli Sandığı Emeklisi olmak için yeterlidir.
Soru 18- 1999 yılından sonra BAĞ-KUR’a tabi sigortalılığım var 3 yılını ödedim diğer sürelerim borç olarak duruyor. BAĞ-KUR’dan mı emekli olacağım?
Cevap 18- 12 ay ve fazlası borçlu olanların sigortalılıkları durdurulur. Temmuz sonuna kadar borcunuzu ödemezseniz, ödediğiniz 3 yılın dışındaki BAĞ-KUR hizmetleriniz hesaba katılmayacağından ve normal emeklilik için son 7 yılda en fazla hizmet Emekli Sandığına tabi geçtiğinden Temmuz sonundan itibaren Emekli Sandığından emekli olabilirsiniz.
Soru 19- Memurluktan ayrıldıktan sonra 4 yıl SSK lı çalıştım, Emekli Sandığındaki 10 yıllık hizmetim yetiyor SSK mı Emekli Sandığından mı emekli olurum?
Cevap 19- Hizmetlerinizin son 7 yılının yarısından çoğu SSK ‘da geçtiğinden artık SSK emeklisi olursunuz, SSK lı hizmetlerimi istemiyorum diye istemde bulunsanız dahi Emekli Sandığı ve İdari Yargı uygulamalarında kabul gören bir istek olmaz. Yaşlılık aylığının SSK aylığı olur.
AYLIK ZAMLARI
Soru 20: Ocak 2015 zamlı emekli aylığım 800 TL ne kadar artacak ?
Cevap 20: Aylıklarda Ocak ve Temmuz 2015 zamlarına ekleme yapılarak çıkan tutar 100 TL daha artırılarak ödenir.
Soru 21 : Temmuz 2015 te Ölen babamdan annem 600 ve 1 kız kardeşim 300 TL aylık alsalar. Ne kadar zam alacaklar ?
Cevap 21: Anneniz 650 kardeşiniz 325 TL zamlı aylık alacaklardır.
Soru 22 : Emekli aylığım 1050 TL olunca Zamlı tutar ne olacak.
Cevap 22: Zamlı tutarınız 50 TL artışla 1.100 TL olacak.
Soru 23 : İlk zamlı aylığımı ne zaman alacağım ?
Cevap 23: Temmuz 2015 aylıkları ve sonrası zamlı aylık ödenecek.
Soru 24 : Benim aylığım 1.500 TL. zam almayacak mıyım ?
Cevap 24: Size normal zam uygulanacak, 100 TL alanlara ise ayrıca zam uygulanmayacak.
Soru: 25 Benim aylığım 1.095 TL. 5 TL zam alıp Temmuz ayında başka zam almayacak mıyım ?
Cevap 25 : Aylıkların Ocak ve Temmuz Zammından sonra 1.100 TL.den eksik kalan tutarlar 100 TL yi aşmamak üzere zam olarak eklenecektir. Yani zam üstüne fark verilecektir.
ERMENEK KAZASI BAKIMINDAN
Soru : 26 Ermenek kazasında ölenler ile Soma kazasında ölenler arasında hak sahibi olmak bakımından fark kaldı mı ?
Cevap 26: Bir fark kalmadı aynı hükümlere tabi.
2003-2014 ARASI KÖMÜR MADENİ KAZALARINA GELEN HAKLAR
Soru 27 : Babam 2007 de kömür madeni iş kazasında öldü, geçici 66 madde biz bir hak getirdi mi?
Cevap 27 : 10.06.2003 ile 13.05.2014 tarihleri arasında kömür ve linyit madeni yer altı işlerinde ölen sigortalının kendisinin GSS dahil tüm prim borçları silinir. Ancak gelir ve aylıkları 1 Mayıs 2015’ten başlatılır. Geçmişe yönelik ödeme yapılmaz.
Burada 4a-SSK sigortalılarının gelir bağlanması konusunda hiçbir prim borcu gelire engel olmayacağından, geçmişten gelir bağlanır, zamanaşımı süresine tabidir.
Ancak ölüm aylığı bakımından 4a-SSK lıların 4b prim borçları bakımından bu hüküm uygulanabilir.
(imtina davaları buna alternatif çözüm olur)
Ölen sigortalı 4b sigortalısı ise o zaman prim borçları engel olacaktır.(daha önceki yazılarımızda sigortalı ve hak sahipleri lehine kararlar sunulmuştur, yeterli borçsuz süre aylığa yetmektedir. Kalan sürenin borçlu olunması aylığa engel değildir.
Değişikliğin tüm sigortalılara aynen uygulanması mümkün değildir. Sigortalılar bakımından ayrım yapılmaması hatalı kabul ve uygulamalara neden olabilecektir. Hükmü bu şekilde anlamak doğru olacaktır.
SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİ BAKIMINDAN
Soru 28 : Serbest Çalışan avukatım, yaşlılık aylığımdan kesinti oranı ne kadar azaldı.
Cevap 28 : Serbest çalışanlar, şirket ortakları gibi 4b sigortalılarından emekli olup çalışmaya devam edenler ile diğer emeklilerden bu kapsamda çalışan tüm sigortalıların aylıklarında kesinti SGDP oranı % 15’ten % 10 a indirildi.
Soru 29 : Emekliyim ve bir işyerinde 4a kapsamında çalışıyorum. Neden SGDP oranım inmiyor.
Cevap 29 : Maalesef düzenleme sadece 4b kapsamında çalışmaya devam edenler içindir. Daha önce 5540 un ilk halinin iptalinde SGDP yönünden iptalden sonra 4b lilerin SGDP oranları % 15’e kademeli olarak çıkarılmıştı. SGDP bakımından 4a ve 4b li çalışanlar arasında fark oluşturulması Anayasa Mahkemesine götürülmedi. Anayasaya aykırılık iddiası ile konu Anayasa Mahkemesine taşınırsa muhtemel sonuç 4a-4b farklı oranların iptal edileceğidir Ancak iptal 4a primlerinin çokluğu nedenine dayalı olarak onlar lehine değil 4b primlerinin azlığı nedeni ile 4b liler aleyhine olması kuvvetle muhtemeldir.
Soru 30 : Emekliyim, bir işyerinde 4a-SSK sigortalısı olarak mı çalışmalıyım yoksa aynı işyerinde şirket ortağı olup % 10 prim mi emekli aylığımdan mı kesilsin ?
Cevap 30: Emekli aylıklarınız yükseldikçe 4b sigortalısı olmak daha cazip olacaktır. Bir çok işyerinde emekli işçilerin artık şirket ortağı yapılarak yasal haklarının önüne geçme istekleri olacak bunu teşvik edende aradaki % 20 ye yakın sosyal güvenlik destek primi ödenmesi olacaktır. İstihdamın yapısı ve prim kaynaklarının azaltacak bir çok muvazaalı yöntemin seçilmesi gündeme gelecektir.