İşyerinin nakli konusundaki uygulamaya göre hizmet akdinde aksi bir ibare yoksa, bir işyeri belediye (büyükşehirlerde büyükşehir belediye) sınırları içinde bir yere taşınıyorsa mesela, İstanbul’da Kadıköy’den Küçükçekmece’ye taşınıyorsa işçi yeni işyerine gitmek zorundadır. Gitmezseniz, işine 2 veya 3 gün gitmeyeni nasıl tazminatsız ve fesh-i ihbarsız derhal atıyorlarsa aynen öyle atarlar. Sizin olayınızda olduğu gibi işyeri belediye sınırları dışında (İstanbul’dan Gebze’ye) bir yere taşınıyorsa bu hizmet akdinde esaslı değişiklik sayılır ve işçinin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24’üncü maddesinin 2’nci bendi gereğince iş akdini haklı sebeple feshetme hakkı vardır ve feshederse yani, yeni adresteki işyerine gitmezse sadece kıdem tazminatı alabilir. Öte yandan 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24 ve 25’inci maddesindeki haklar 26’ncı madde gereğince ancak 6 işgünü içinde kullanılabilir. Yani işyeriniz taşındıktan sonraki altı iş günü içinde gidip gitmemeye karar verirsiniz. Gider çalışmaya başlarsanız ve başladıktan sonra altı iş günü geçerse artık, ‘İşyeri taşındı.’ diye işi bırakıp kıdem tazminatı isteme hakkınız olmaz. Sizin olayınızda olduğu gibi işyerinin İstanbul’dan Gebze’ye taşınması olayında işi bırakıp tazminat isteme hakkınızı yasal süresi olan 6 işgünü içinde kullanmamışsınız. Artık bu sebeple işi haklı sebeple bırakma hakkınız kalmamış.

Babanız bir gün SSK’lı olup borçlanırsa hemen emekli olur

Özbek asıllı bir ailenin çocuğuyum. Babamın Bağ-Kur primi ödemeye başlama tarihi 24 Kasım 1993, yaptığı son ödeme ise 8 Mayıs 1998’dir. Toplam Bağ-Kur hizmeti 4 yıl 10 ay 6 gün gözükmektedir. Bu ödemelerden sonra Bağ-Kur kaydını kapattı. Haziran 2002’den itibaren Suudi Arabistan’a işçi olarak gitti ve şu ana kadar orada hizmet vermektedir. 1 Ocak 1950 doğumlu olan babamın emekli olabilmesi için neler yapabiliriz? Bağ-Kur’dan emekli olması sağlıklı mı, yoksa SSK’ya geçiş yapabilir mi? Bağ-Kur emeklisi olursa alacağı ücret ne olur? Fahriye Şerif

Babanızın Bağ-Kur’dan emekli olabilmesi için en az 15 tam yıl prim ödemiş olması gerekir. 2002 yılından beridir Suudi Arabistan’da işçi olduğunu ifade ediyorsunuz ki bu süreleri şimdi başvurursa günlüğüne 3,5 dolar vererek Bağ-Kur’a borçlanabilir; ama bu emekliliğine yetmez. Babanız şayet Türkiye’ye geri gelir ve en az bir gün SSK’lı olarak çalışırsa bu kez yurtdışında geçen sürelerini yine 3,5 dolardan SSK’ya borçlanabilir. Yaklaşık 5 yıllık bu borçlanma süresi 4 yıl, 10 aylık Bağ-Kur süresi toplamında 10 yılı yani 3.600 günü tamamlamak şartıyla babanız SSK’dan 58 yaşında yani 1 Ocak 2008 günü emekli olur. Askerlik durumunu yazmamışsınız; askerlik yapmışsa bunun 7 aylık süresini SSK’ya borçlanıp öderse bu kez 2008’i beklemeden hemen emekli olur.

İşyeri kapanınca tazminat alınır

Özel bir doktor muayenehanesinde 9 yıldır ücretli ve SSK’lı olarak çalışıyorum. Kısa bir süre sonra doktor çalıştığı sağlık kurumundan emekli oldu ve özel hastanede çalışmaya başladı. Şimdi de muayenehaneyi kapatacak. Ben bu durumda tazminat alabilir miyim? Haklarım nelerdir? Hülya Demirel

İşyeriniz kapanınca 1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükteki tek maddesi olan 14’üncü maddesi gereğince öncelikle son brüt ücretinizin dokuz katı (çalışma yılı) kadar kıdem tazminatı alırsınız. Öte yandan işyeri kapanmadan en az 8 hafta önce işverenin durumu size bildirmesi yani fesh-i ihbar etmesi gerekir. Şayet 8 hafta önceden haber vermeden işinize son verilirse 8 haftalık ihbar tazminatına da hak kazanırsınız. Son olarak bugüne kadar kullanmadığınız yıllık ücretli izin süreleriniz varsa bu sürelerin ücretlerini de almanız gerekir.

Okur sorularına kısa cevaplar

Mücahit Taştan: Mart 1968 doğum tarihiniz, 1 Aralık 1989 sigortalı işe girişinizle 52 yaşında en az 5525 günle emekli olursunuz. İşe girmeden evvel ifa ettiğiniz askerlik sürenizden sadece bir ay borçlanırsanız bu kez 51 yaşında en az 5.450 günle emekli olursunuz. Yüzde 46 oranlı rapor ile 10 Ekim 2001 günü başvurduğunuz vergi indiriminizde rapor oranının yüzde 20’ye düşürülmesi konusunda vergi mahkemelerine müracaat etmenizi tavsiye ederim.

Ali Ürüncü-Ödemiş: Mahkemede dava açmanızı ve adli tabiplik üzerinden rapor almanızı tavsiye derim.

Nejat Bedenliler: 12 Mart 1975 doğum tarihi, 1 Eylül 1992 işe giriş tarihi ve var olan yüzde 42 oranlı raporla elinizde vergi indirim belgesi varsa 16 yıllık sigortalılık süresi ile 12 Mart 2009 günü SSK’dan emekli olursunuz. Engelli emekliliğinde 18 yaşından önce işe başlayanlarda işe giriş değil, 18 yaşın doldurulduğu gün (12 Mart 1993) sigortalılık süresinin başlangıcı kabul edilir.

Yavuz Yıldız-Çankırı: Normal şartlarda işçi olan hamilelere doktor raporuyla doğumdan önce 8 ve sonra 8 olmak üzere toplam 16 hafta doğum izni verilir. Ancak, işçi, yaptığı işin hafifliğine göre ve doktor raporu almak şartıyla doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışabilir ve kullanmadığı 5 haftalık izni sonrasında kullanabilir. Bu konuda doktor raporu yoksa ne izin ne de SSK’dan izin parası alınamaz.