Vatandaşlıktan çıkanlar emekli aylığı alabilir mi?

6 Mayıs 2015

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Bağ-Kur'dan emekli olanlar veya halen çalışanlar T.C. vatandaşlığını kaybetseler bile emekli aylığı alabilirler. Eğer emeklilik hakkı kazanamadıysa emeklilik başvurusu yapabilirler. Ancak, 5434 sayılı kanun vatandaşlığı baz aldığından vatandaş olmayanlar emekli sandığından emekli olamaz, emekli aylığı alamazlar… Ancak, bu durum uluslararası sözleşmelerden doğan hakları nedeniyle ülkeye göre değişim gösterebilir.
 
''Ali Bey, hükümetin baskıları yüzünden artık bu ülke yaşanmaz hale geldi. Yurtdışına çocuklarımın yanına gitmek ve oraya yerleşmek istiyorum.  O kadar bunaldım ki, vatandaşlıktan çıkmayı bile düşünüyorum.  Ancak aklıma takılan bir husus var;  ben devlet memuru olarak emekli oldum.  Eğer vatandaşlıktan çıkarsam yine de emekli aylığımı almaya devam edebilir miyim?'' (İsmi Saklı)
 
ÇİFTE VATANDAŞA MAAŞ VAR
 
Sayın okurum, 1.10.2008 gününden önce memur olanlar ile memur emeklisi olanlar hakkında mülga 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaktadır. Bahsi geçen 5434 sayılı Kanun'un 92. maddesi ise;  “İştirakçilerden Türk vatandaşlığından çıkarılan, Türk vatandaşlığını bırakan, yabancı memleket uyruğuna girenlerin (Türk vatandaşlığını muhafaza edenler hariç) bu kanunla tanınan her çeşit hakları düşer.
 
Aylık almakta iken veya aylık bağlama hakkı doğmadan önce, tanınan her çeşit hakları bu madde uyarınca düşenler, bu durumlarının ortadan kalkması halinde, Sandığa yazılı olarak yapacakları müracaatları takip eden aybaşından itibaren ve bu Kanunda öngörülen diğer şartları da taşımaları kaydıyla bu haklardan yeniden yararlanırlar. Yukardaki hükümler 88 inci madde kapsamına girenlerle, dul ve yetimleri hakkında da uygulanır.” demektedir.
 
Bu durumda memur emeklisi olarak başka bir ülke vatandaşı olur ve Türk vatandaşlığında da kalırsa (çifte vatandaş) emekli aylığınızı aynen almaya devam edersiniz. Ancak, vatandaşlıktan çıkarsanız madde metnine göre SGK size emekli aylığı ödemez.
 
SSK VE BAĞKUR SIKINTISIZ
 
Yukarda verdiğim, bu hükme göre aslında SGK'nın emekli aylığını kesmesi gerekir. Fakat, bizim de ülke olarak altına imza attığımız İLO'nun 118 sayılı "VATANDAŞLARLA VATANDAŞ OLMAYAN KİMSELERE SOSYAL GÜVENLİK KONUSUNDA EŞİT MUAMELE YAPILMASI HAKKINDA SÖZLEŞME" bu konuda bazı istisnalar tanımaktadır. Buna göre, Türk vatandaşlığından çıkan, bırakan kişiler şayet bu sözleşmeye imza atmış veya bu sözleşmeye imza atmamış olsa bile ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi yapmış bir ülke vatandaşlığına geçerse emekli aylığı almaya devam eder.
 
Öte yandan vatandaşlık şartı sadece memur ve memur emeklileri içindir onlardan da 1.10.2008 gününden önce memur olanlarla, emekli olanlarını ilgilendirir. SSK'dan veya Bağ-Kur'dan emekli olanlar ile olacak olanların vatandaşlık konusu ile aylıkları arasında ilişki yoktur. Öte yandan 1.10.2008 gününden sonra memur olanlar da 5434'e değil 5510 sayılı Kanun'a tabi olduklarından onların da vatandaşlık ile emekli aylıkları arasında ilinti yoktur. Türk vatandaşı olmasalar da emekli olurlar, emekli aylığı da alırlar.

OKURUMUZA CEVABIMIZDIR…

Ali Bey, 05.09.1960 doğumluyum. 01.11.1986 tarihi ile 01.03.2004 tarihleri arasında 977 gün SSK’lı çalıştım. 01.03.2004 tarihinden bu yana da Tarım Bağ-Kur primi ödemekteyim. Askerlik hizmetini ödersem erken emekli olma şansım var mı? Bu durumda ödemeye devam edersem ne zaman emekli olurum? (Osman Tarık Kolat)
 
Osman Bey,
Verdiğiniz bilgilere gore  şu ana kadar toplam 4 bin 977 gününüz mevcut. Siz 5 bin 400 gün ve 58 yaş şartını yerine getirdiğinizde emekli olma şartlarını yerine getirmiş oluyorsunuz. Askerlik borçlanması yapmanızın bu durumda size bir faydası olmayacaktır. Çünkü 58 yaş şartını yerine getirdiğinizde prim gün şartını da yerine getirmiş olacaksınız.