3 bin 600 gün prim ödeyenler istifa ederse kıdem tazminatı alabilir mi?

17 Ağustos 2015

Son günlerin güncel ve hemen herkesi ilgilendiren konusu kıdem tazminatı alarak işten ayrılmak. Bu konuda okurum Abdullah Fani’nin de bir sorusu var. Fani, 1992 yılından beridir sigortalı olduğunu, halen yaklaşık 7 bin 500 gün priminin olduğunu belirterek şöyle soruyor: “Şu an çalıştığım şirkette 13 ayı doldurdum. Kullanılmamış yıllık iznim bulunuyor. Şirketten ayrılmak ve tazminat almak istiyorum. 15 yıl ve 3 bin 600 iş günü ile ilgili yazılar okudum. Tazminat alabilir miyim? Tazminat için ne yapmam gerekir?”
Sayın okurum, en az 15 yıl ve 3 bin 600 gün şartlarınızı doldurduğunuzdan, yaşı bekleyinceye kadar çalışma istemediğiniz gerekçesiyle işten ayrılıp kıdem tazminatı alabilirsiniz. Geçerli mazeretiniz bu olabilir ve mevcut durumu SGK'dan alacağınız yazı ile belgelemelisiniz. İş akdinizi bu amaçla feshederken ihbar süresi tanımak zorunda değilsiniz. Kendiniz feshetmiş olduğunuz için ihbar tazminatı ve işsizlik ödeneği alamazsınız. Fesih tarihinde kullanılmamış yıllık izin ücretlerinizi de alabilirsiniz.
 
EMEKLİ AYLIĞI DÜŞER Mİ?
 
Ancak bu konunun emekli aylığıyla doğrudan bir ilgisi bulunmuyor. Genel olarak 2008'den sonra düşük ücretle çalışıp prim ödeyenler için aylığın düşeceği doğrudur. Tazminat almış olmanız ileride bağlanacak emekli aylığında bir noksanlık meydana getirmez.
Bu haktan faydalanırken işverene bir ihbar süresi tanımak zorunda değilsiniz.
15 yıl ve 3 bin 600 gün şartlarını tamamlamış olma ve artık çalışmama istek ve iradesi içinde olmadan dolayı işten ayrılanlar üç gün sonra bile fikir değiştirip yeniden çalışmaya başlayabilirler. Hatta aynı iş yerinde bile yeniden çalışmanız mümkündür.
Yargıtay 22.Hukuk Dairesi’nin 2013/5126 Esas ve 2014/4622 Karar nolu güncel içtihadında “1475 sayılı Kanun'un 14. maddesinin birinci fıkrası (5) numaralı bendi uyarınca on beş yıl sigortalılık ve üç bin altı yüz gün prim günü şartlarını sağladığı açıklanarak 28.12.2011 tarihli dilekçesi ile bu tarihte işyerinden ayrılmış ve 03.01.2012 tarihinde başka bir işverene ait iş yerinde çalışmak üzere işe başlamıştır. Davacının iş yerinden ayrıldıktan sonra başka bir firmada çalışması hakkın kötü niyetli kullanılması olarak değerlendirilemez” hükmüyle bu noktaya işaret ediliyor.
SGK'ya yazılı başvurunuzda 08/09/1999 tarihinden önce sigortalı olup olmadığınız, eğer önce sigortalı olmuş iseniz 15 yıl sigortalılık süresi ve 3 bin 600 güne sahip olup olmadığınıza bakılır.
 
Yazıyı almanız bakımından son yedi yıl içinde SSK hizmetinizin çoğunlukta bulunması şart olmayıp son sigortalılık halinin 4/1-a (SSK) olması yeterli bulunuyor.
 
BAŞLANGIÇ TARİHİ ÖNEMLİ 
 
Bu haktan yararlanmada sigortalılık başlangıcının 08.09.1999 tarihinden önce olması şart. Zira sigortalılığa bu tarihten sonra başlayanların 3 bin 600 günle SSK sigortalılığından emeklilik hakkı bulunmuyor.
 
15 yıl ve 3 bin 600 günle emeklilik için SGK'dan alınan yazının fesih tarihinde ibraz edilmemesi, hatta fesih esnasında fesih gerekçesinin bu olduğunun vurgulanmamış olması da kıdem tazminatına engel bulunmuyor.
 
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin bu konudaki 2012/24726 Esas ve 2014/23868 Karar nolu kararında "İşçinin bu yönde iradesini fesih esnasında açıklamamış olması ve SGK’dan aldığı belgeyi fesihten daha sonra ibraz etmiş olmasının kıdem tazminatına hak kazanma durumunu ortadan kaldırmadığını, bu durumun ancak muaccel olma ve temerrüt olgusunu etkileyeceğini" vurguluyor.
 
Önce başka bir iş yeriyle anlaştıktan sonra 15 yıl ve 3 bin 600 gün fesih yapıp bu yöntemi aşikâr biçimde transfer için kullanmak yargı tarafından da hakkın kötüye kullanılması olarak görülüyor.
 
Nitekim Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2013/11223 Esas ve 2015/9012 nolu Kararında başka iş yeriyle anlaştıktan 24 gün sonra iş akdini 15 yıl ve  3 bin 600 gün koşullarıyla fesheden işçiye eski işvereni tarafından kıdem tazminatı ödenmemesini haklı görmüştür.
NE ZAMAN EMEKLİ OLABİLİRİM?
 

Ali Bey, Mart 1959 doğumluyum. 01.01.1978 sigorta başlangıcımla 1981’e kadar 565 gün çalıştıktan sonra 2011-2014 yılları arasında 396 günüm daha oldu. İşsiz ve yeşil kartlıyım. Emeklilik için nasıl bir yol izlemeliyim? (Mehmet Taslak)
Mehmet Bey, emekliliğiniz çok ihmal edilmiş durumda bulunuyor. Askerliğinizi de borçlanarak 3 bin 600 günü doldurursanız emekli olabilirsiniz.