GEÇERLİ OLMAYAN ÇALIŞMA-SİGORTALILIK VE AYLIK İPTALLERİ 1 (SİGORTALILAR İÇİN)

19 Temmuz 2015

                 Sosyal Güvenlik Sistemimizde SSK ve BAĞ-KUR aylık bağlama şartları ve ele geçen aylıklar eşit olmadığından sigortalılar BAĞ-KUR yerine SSK aylığı almak için işçi olarak çalışma yerine, işyerinde çalışmadan kendisini sigortalı göstertmek sureti ile sigortalı olmaktadırlar.

                Bu durumda her şeyden önce çoğunlukla muhasebeciler tarafından hiç faaliyette olmayan şirketler seçilmekte, primleri sigortalı muhasebecilere ödemekte ancak primleri sigortaya intikal etmemekte, şirket sahipleri sigorta prim borçlarından haberdar oldukları zaman sigortalı çalıştırmadıkları gerekçesi ile şikayette bulunmakta, kurum denetimi sonucu aylıklar iptal edilmektedir.

                Benzer şikayetler sigortalıların ayrıldıkları eşlerinden, aralarının bozulduğu durumu bilen yakınlar tarafından yapılmaktadır.

                Mali durumu kötü olan işverenlerde işyerlerinde fiilen sigortalı çalıştırsalar da, fiilen çalıştırılan sigortalılarının kat be kat sayıda sigortalı bildirimi yapmakta sigorta prim tutarlarını işçilerden almakta, kuruma ödememekte, bu defa bir başkasına şikayet ettirmek sureti ile tüm çalışmaları iptal ettirerek prim borçlarından kurtulabilmektedir.

                Sigortalılar bu şekilde çalıştıktan sonra 1 günde olsa sigortalı günlerinin iptali halinde gün koşulu yahut 2829 sayılı yasaya göre aranan son 7 yılın yarısından fazlası koşulu bozulduğunda SSK aylığının iptali gündeme gelebilmektedir.

               Yine yurt dışı borçlanmada gerçek olmayan çalışma ile SSK- 4-1a aylığı bağlanması durumunda yurtdışı aylığı bu kapsamdan çıkmakta ve 4-1b BAĞ-KUR kapsamındaki koşullara tabi olmaktadır.

               Öyle ki bu işlemler 3 yıl, 5 yıl 10 yıl sonra yapıldığında ortaya 30.000-150.000TL gibi yersiz ödenen aylıklar ve buna eklenen faizler ile birlikte ciddi tutarda borç çıkmakta, üstelik sigortalılar aylıksız kalmakta hiç parasız ve sağlık güvencesiz kalabilmektedir.

               SORUN YAŞANMADAN  ÖNERİLER ; 

              1- Bundan kaçınmanın yolu elbette ki  gerçek olmayan çalışmalardan kaçınmadır.   Halen emekli olmadı iseniz ileride bunun başınıza geleceğini kabul ederek geçersiz olan gün kadar gerçek çalışma yaparak emekli olmak özellikle 900 gün ölüm aylığında geri dönülmez eksikleri giderecektir.

              2- Yurtdışı borçlanma yapanların en az 5400 gün borçlanmaları bu durumda günün birinde çalışmalar geçersiz kalsa bile aylıklar yaş koşulu varsa SSK yerine baştan kısmi BAĞ-KUR aylığına dönüşecektir. (Daha az aylık getireceğinden yeniden çalışma ve borçlanma bazen daha anlamlı olabilecektir)

             3- Çoğu halde kişilerin iptal sonrası SSK aylığına yetecek günü olduğu halde sırf son 7 yılda 1260 gün SSK olmadığı için iptal durumu çıktığından ve tam BAĞ-KUR aylığı bağlanamadığından  SSK aylığına eksik gün tamamlanmadıkça dönülemediğinden, geçersiz gün yahut gerçek koşul tamamlanana kadar fiili çalışma yapmak,

             4- Aylık almaya başlayan eksik gün kadar SGDP li yani emekli çalışması yapar, aylık iptal edilince bunlar normal sigortaya dönüştürülür. Hatta bunun için SGDP li çalışma yeteri güne oluşunca, normal çalışma ile aylık kestirilir ve yeniden tahsis yapılır. İptale tabi dönem daraltılmış olur.

                SİGORTALI GÜN VE AYLIK İPTALİNDEN SONRAKİ İŞLEMLER;

             5- Bir an önce eksik günleri, fiili çalışma, koşulu gerçekleştirecek borçlanmalar ile tamamlayarak aylığa yeniden hak kazanmak, daha önce fırsat olarak kaçırılan iyi aylık verecek borçlanmalar kaçırılmış ise onu gerçekleştirmeye çalışmak,

            6- Aylık SSK aylığından BAĞ-KUR aylığına dönüşüyorsa daha düşük tutarları da bunu sineye çekerek geçmiş dönem borçlarından kısmen kurtulmak (örnek olay sigortalı gün sayısı 9 400 SSK aylığı 1.300  270 gün iptali ile 2829 bozuldu 9.030 gün ile 1.100 TL BAĞ-KUR  aylığı, Tahsis başlangıcı 2009 toplam borç 90.000 TL iken 78.000 TL ye düşmekte).

            7- Aylık koşulları kendiliğinden yeniden oluşabilir. (Örnek olay SSK gün sayısı 5000 iptalle 4.600 kaldı, Tahsis koşulu bozuldu ama bu defa 15 yıl 3.600 gün 55 veya artan yaşla geçici md.81 koşulları  oluştu, ilk tahsis dilekçesinin koşulları oluştuğu tarih sonrasında başlayacağı ileri sürülür.)

               Bu ve benzeri yöntemler denenebilir. (Fazlasını kendime saklıyorum, işin ehli olanlar konuya, daha fazla çözüm yöntemlerine zaten vakıftır).