BENDE BU KİTAPLARDAN İSTERİM DİYENLER- SOSYAL GÜVENLİK-İTHAF- YILIN SORUSU VE CEVAP ARAYIŞI

29 Aralık 2015

Sosyal Güvenlik alanında eserler her zaman başucu kitabımız.

Soru mu geldi, dert etme kitaplara dön bak, birinde çözüm bulacaksınız, olmadı mı mutlaka ipucu bulacaksınız.

Bazen sorunlar ilk defa sorulur, işte o zaman Hocalar söz söylemekten kaçınırlar. Düşünürler, araştırırlar, etraflıca bir değerlendirme yapmadan görüş beyan etmezler, cevap vermezler.

Hukukçu olan Sosyal Güvenlik Hocalarımızın eserlerini son yıllarda BETA yayınevi yayımlıyor.

Son yayın Prof.Dr. Ali Nazım Sözer’e ait Türk Sosyal Sigortalar Hukuku 2.Baskı 2015, Eser fiyatı 37,50 TL. Hocamızın eserin en öne çıkan özelliği anlatımlardan sonra tablolar halinde konunun sunumu. Okurken daldınız, aklınız bir yere gitti, sayki atladınız, tablolara gelince neyi kaçırdınız, neye dikkat etmediniz, neyi anlamadınız kontrol ve sorgulama imkanı veriyor. Tablo bir diğer yönü ile anlatımda kısalık, kesinlik, eserde derli toplu olma imkanı da veriyor. Benim için daha da önemlisi önsözde yer alan teşekkür kısmı. Asıl olarak Hocama, tüm hocalarıma ve sosyal güvenlik yazanların tümüne ben teşekkür ediyorum. Her gün yeni bir şey öğrenmez isem kendimi zararda kabule ediyorum.

BETA yayınlarından yıl içi çıkan 2 kitabın yeni baskıları da var elbette.

Bunlar Prof.Dr. Can Tuncay ve Prof.Dr.Ömer Ekmekçi hocalarımızın Sosyal Güvenlik Hukuku derslerinin 17.basısı (kırmızı kapak fiyatı 47,50) ve Prof.Dr. Ali Güzel-Prof.Dr.Ali Rıza Okur ve Prof.Dr. Nurşen Caniklioğlu’nun Sosyal Güvenlik Hukuku 15.Bası (fiyatı 76,50) olan eserleri. Nurşen Hocamız sıkça dinleme fırsatı bulduğumuz birisi, üretken verimli, kitapları da çok  geniş kapsamlı. Can ve Ali hocalarımız duayen hocalar ama ben ille de Ömer Ekmekçi Hocamızın sosyal güvenlik çalışmalarını merakla bekliyorum.

Yargıçların eserleri;

Yargıtay 21.HD Başkanı sn.Mesut Balcı’nın BAĞ-KUR Mevzuatı ve uygulaması  ile İsteğe Bağlı Sigortalılık (Yetkin Yayınları), Yine Mesut Balcı  Sosyal Sigorta Prim Alacaklarının Takip ve Tahsili (Yetkin Yayınevi),Aynı daire üyesi Sezai Öztürk beyin Yurtdışı Borçlanma kitabı ile Asgari İşçilik eserleri (Yetkin Yayınları),

Yargıtay 10 HD üyesi Halil Özdemir beyin yeni eseri Sosyal Güvenlik Kanunları (Adalet Yayınevi), (Hukuk dünyası sayın üyemizden konu ve içtihat anlatımlı kitapta bekliyor.).

10.HD onursal başkanı Resul Aslanköylü’nün baskıları yenilenen kitapları ile Hakim İhsan Çakmak beyin baskıları tükenen SSK ve BAĞ-KUR kitapları. (Sayın Çakmak’tan emeklilik döneminde verimli eserler bekliyoruz.)

Aslında iş ve gücünün yoğunluğu arasında da olsa deneyimli Başkan Sn.Süleyman Caner’in ve üye Fatih beyin bilgi paylaşımlarına öyle çok ihtiyacımız var ki keşke yazsalar.

Yargıtayın emsal kararlarını hepimize açmasından sonra, içtihat bulmak kolaylaşsa da içtihatlar arasındaki bağı kurmak dünü, bu günü anlatıp, yarınki beklentiyi netleştirmek için yeni eserlere ancak daha deneyimlilerinde eserlerine ihtiyaç giderek artmaktadır.

Sosyal Güvenlik Alanında verilen en değerli uygulama eserleri kitap olarak Nergis Şimşek’in SSK ve BAĞ-KUR’da Emeklilik ile Mustafa Kuruca ve Murat Özdamar’ın Tüm Yönleri İle Emeklilik (Her iki eserde Yaklaşım Yayınlarının) kitapları.

Dr.Mehmet Bulut pek çok eser verdi, İsa Karakaş’ta çok üretken, Vakkas Demir’i de tutuyorum.(Sosyal Güvenlik El Kitabı okuyun neler var neler, nasılda işler farklı olabiliyor).

Kendim  cevaplamak istediğim zorlandığım SORU

08.09.1999-23.05.2002 tarihleri arasında Sigortaya giren 4a sigortalıları kaç yaşında, kaç günle yaşlılık aylığına hak kazanırlar

SGK verdiği cevaplarda  diyor ki 5510 geçici 9 ile düzenlendi.  Fıkra 1 SSK lılar için 08.09.1999-30.04.2008 tarihleri arasında ilk defa sigortaya tabi olanlardan erkekler 60, kadınlar 58 yaşını doldurup 7000 günleri olursa veya aynı yaşı doldurarak 25 yıldır sigortalı olurlar ise 4500 gün ile yaşlılık aylığına hak kazanırlar.

                5510 SAYILI KANUN    4 -1a) SİGORTALILARI İÇİN İLERİ YAŞ EMEKLİ DÜZENLEMESİ

                       TABLO 1

YASAL NEDEN

İŞE GİRİŞ TARİHİ

 YIL

KADIN YAŞ

ERKEK YAŞ

GÜN

5510 Geç.md.9/f1

8.9.1999-30.04.2008

—–

    58

60

7.000

5510 Geç.md.9/f1

8.9.1999-30.04.2008

25 yıldır sig.

    58

60

4.500

5510 md.28/f2/a

1.10.2008 ve sonrası

—-

    58

60

7.200

5510 md.28/f2b

Artan yaş uygulaması

59-64

61-65

7.200

5510 md.28/f3

 

 

65’i  geçmemek üzere + 3 yaş

65’i geçmemek üzere + 3 yaş

5.400

5510 Geç.md.6/f7

30.4-31.12.2008

 

aynen

aynen

4.600

5510 Geç.md.6/f7

1.1.2009 sonrası  için 4.600 gün her yıla 100 gün artar en fazla 5.400 güne çıkar.

 

        

    MUKAYESE YAPABİLMEK 5510 4-1b) SİGORTALILAR İÇİN İLERİ YAŞ EMEKLİ DÜZENLEMESİ

           TABLO 2               

YASAL NEDEN

İŞE GİRİŞ TARİHİ

 YIL

KADIN YAŞ

ERKEK YAŞ

GÜN

5510 Geç.md.9/f2

8.9.1999-30.04.2008

—–

    58

60

9.000

5510 Geç.md.9/f2

8.9.1999-30.04.2008

25 yıldır sig.

    60

62

5.400

5510 md.28/f2/a

1.10.2008 ve sonrası

—-

    58

60

9.000

5510 md.28/f2b

Artan yaş uygulaması

59-64

61-65

7.200

5510 md.28/f3

 

 

65’i  geçmemek üzere + 3 yaş

65’i geçmemek üzere + 3 yaş

5.400

 

                      506 sayılı kanun GEÇİCİ 81 MADDE HÜKMÜ C FIKRASINA GÖRE İLERİ YAŞ EMEKLİLİĞİ

                Emeklilik tarihi itibari ile  15 yıl veya kadın ise 50 erkek ise 55 yaşını veya 3.600 günlük süreden herhangi birini en son tamamladığı tarihe göre emekli tarihi.                        

                        TABLO 3

YASAL NEDEN

EMEKLİ TARİHİ

 YIL

KADIN YAŞ

ERKEK YAŞ

GÜN

506 Geç.81 C-a

23.05.2002 ve öncesi

15

    50

55

3.600

506 Geç.81 C-ba

24.05.2002-23.05.2005

15

    52

56

3.600

506 Geç.81 C-bb

24.05.2005-23.05.2008

15

    54

57

3.600

506 Geç.81 C-bc

24.05.2008-23.05.2011

15

    56

58

3.600

506 Geç.81 C-bd

24.05.2011-23.05.2014

15

    58

59

3.600

506 Geç.81 C-be

24.05.2014 ve sonrası

15

     —

60

3.600

 

     YUKARIDA TABLOLAŞTIRDIĞIMIZ DÜZENLEMELERE İLİŞKİN     

      YASAL METİNLER ŞU ŞEKİLDEDİR.

 506.Geçici 81. Maddesi A ve C fıkraları

 Geçici Madde 81 – (Ek: 25/8/1999 – 4447/17 md.)

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte;

A) Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce yürürlükte bulunan hükümlere göre yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olanlar ile sigortalılık süresi 18 yıl ve daha fazla olan kadınlar ve sigortalılık süresi 23 yıl ve daha fazla olan erkekler hakkında, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte bulunan hükümler uygulanır.

C) (Yeniden düzenleme: 23/5/2002-4759/3 md.)  a) 23.5.2002 tarihinde 15 yıllık sigortalılık süresini kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş ve 3600 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunanlara istekleri halinde yaşlılık aylığı bağlanır.

      b) 23.5.2002 tarihinde (a) bendinde öngörülen şartları yerine getiremeyenlerden bu şartları;

      ba) 24.5.2002 ile 23.5.2005 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 52, erkek ise 56 yaşını doldurmuş olmaları,

      bb) 24.5.2005 ile 23.5.2008 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 54, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olmaları,

      bc) 24.5.2008 ile 23.5.2011 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 56, erkek ise 58 yaşını doldurmuş olmaları,

      bd) 24.5.2011 tarihinden sonra yerine getiren kadınlar 58, 24.5.2011 ile 23.5.2014 tarihleri arasında yerine getiren erkekler 59 yaşını doldurmuş olmaları,

      be) 24.5.2014 tarihinden sonra yerine getiren erkekler  60 yaşını doldurmuş olmaları,

      Şartı ile yaşlılık aylığından yararlanabilirler.

 

             5510 Yaşlılık sigortasından sağlanan haklar ve yararlanma şartları

MADDE 28 Yaşlılık sigortasından sigortalıya sağlanan haklar şunlardır:

a) Yaşlılık aylığı bağlanması.

b) Toptan ödeme yapılması.

İlk defa bu Kanuna göre sigortalı sayılanlara;

a) Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 9000 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır.

b) (a) bendinde belirtilen yaş şartı;

1) 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasında kadın için 59, erkek için 61,

2) 1/1/2038 ilâ 31/12/2039 tarihleri arasında kadın için 60, erkek için 62,

3) 1/1/2040 ilâ 31/12/2041 tarihleri arasında kadın için 61, erkek için 63,

4) 1/1/2042 ilâ 31/12/2043 tarihleri arasında kadın için 62, erkek için 64,

5) 1/1/2044 ilâ 31/12/2045 tarihleri arasında kadın için 63, erkek için 65,

6) 1/1/2046 ilâ 31/12/2047 tarihleri arasında kadın için 64, erkek için 65,

7) 1/1/2048 tarihinden itibaren ise kadın ve erkek için 65,

olarak uygulanır. (*)
_____

(*) Madde 28 in 2. fıkrası, Anayasa Mahkemesi'nin 30.12.2006 tarih ve 26392 sayılı 5. Mükerrer R.G.'de yayımlanan, 15.12.2006 T., 2006/111 E. ve 2006/112 K. sayılı Kararı ile 5510 sayılı Yasa’nın 4. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi kapsamına giren sigortalılar yönünden iptal edilmiştir.
_____

(Değişik 2. fıkra: 5754 – 17.4.2008 / m.16) İlk defa bu Kanuna göre sigortalı sayılanlara;

a) Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 9000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır. Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için prim gün sayısı şartı 7200 gün olarak uygulanır.

b) (a) bendinde belirtilen yaş şartı;

1) 1/1/2036 ila 31/12/2037 tarihleri arasında kadın için 59, erkek için 61,

2) 1/1/2038 ila 31/12/2039 tarihleri arasında kadın için 60, erkek için 62,

3) 1/1/2040 ila 31/12/2041 tarihleri arasında kadın için 61, erkek için 63,

4) 1/1/2042 ila 31/12/2043 tarihleri arasında kadın için 62, erkek için 64,

5) 1/1/2044 ila 31/12/2045 tarihleri arasında kadın için 63, erkek için 65,

6) 1/1/2046 ila 31/12/2047 tarihleri arasında kadın için 64, erkek için 65,

7) 1/1/2048 tarihinden itibaren ise kadın ve erkek için 65,

olarak uygulanır. Ancak yaş hadlerinin uygulanmasında (a) bendinde belirtilen prim gün sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınır.
 

Sigortalılar, ikinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde yer alan yaş hadlerine (Ek ibare: 5754 – 17.4.2008 / m.16) "65 yaşını geçmemek üzere" üç yıl eklenmek ve adlarına en az 5400 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla da yaşlılık aylığından yararlanabilirler.

 

 

Emeklilik yaşına ilişkin bazı geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 9

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında olup da 8/9/1999 tarihinden (Değişik ibare: 5754 – 17.4.2008 / m.70) "30/4/2008" tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar; kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmak ve 7000 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla veya kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmak ve 25 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 4500 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla yaşlılık aylığından yararlanırlar.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında olup da 8/9/1999 tarihinden bu Kanunun yürürlük tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar; kadın ise 60, erkek ise 62 yaşını doldurmak ve en az onbeş tam yıl malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemek şartıyla kısmî yaşlılık aylığından yararlanırlar. (Değişik 2. fıkra: 5754 – 17.4.2008 / m.70) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında olup da 8/9/1999 tarihinden 30/4/2008 tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş ve 25 tam yıl sigorta primi ödemiş olması veya kadın ise 60, erkek ise 62 yaşını doldurması ve en az 15 tam yıl malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemesi şartıyla kısmi yaşlılık aylığından yararlanırlar.

 

(Ek fıkra: 5754 – 17.4.2008 / m.70) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olup da 8/9/1999 tarihinden 30/4/2008 tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş ve 25 tam yıl sigorta primi ödemiş olması veya 61 yaşını doldurması ve en az 15 tam yıl malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemesi şartıyla kısmi yaşlılık aylığından yararlanırlar.

17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olup da 8/9/1999 tarihinden (Değişik ibare: 5754 – 17.4.2008 / m.70) "30/4/2008" tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar; kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmak ve onbeş yıldan beri sigortalı olup 3600 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemek şartıyla yaşlılık aylığından yararlanırlar.

 

GEÇİCİ MADDE 6

Aylık bağlama şartları bakımından bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılarak aylık bağlanacaklar için;    a) 28 inci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen 9000 günlük süre ilk defa;

1) 1/1/2007 ilâ 31/12/2007 tarihleri arasında sigortalı sayılanlar için 7100 gün olarak,

b) 28 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen 5400 günlük süre ilk defa;

1) 1/1/2007 ilâ 31/12/2007 tarihleri arasında sigortalı sayılanlar için 4600 gün olarak,

2) 1/1/2008 tarihinden itibaren sigortalı sayılanlar için ise her takvim yılı başında 4600 güne 100 gün eklenmek suretiyle 5400 günü geçmemek üzere,

b) (Değişik: 5754 – 17.4.2008 / m.69) 28 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen 5400 günlük süre ilk defa;

1) 30/4/2008 tarihi ile 31/12/2008 tarihleri arasında sigortalı sayılanlar için 4600 gün olarak,

2) 1/1/2009 tarihinden itibaren sigortalı sayılanlar için ise her takvim yılı başında 4600 güne 100 gün eklenmek suretiyle 5400 günü geçmemek üzere,
 

              5510 YÜRÜRLÜĞE İLİŞKİN HÜKÜMLER

Yürürlükten kaldırılan hükümler MADDE 106– 1) 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun, geçici 20 inci, geçici 81 inci, geçici 82 nci ve geçici 87 nci ve geçici 89 uncu maddeleri hariç diğer maddeleri,

yürürlükten kaldırılmıştır.

 

 

 

              ŞİMDİ SORUMUZA TEKRAR DÖNELİM

08.09.1999 tarihi ile 23.05.2002 tarihleri arasında yani 506 geçici md.81 C nin kabül tarihinde (gerçekte hükmün yürürlük tarihi 4759 md.3 ile 01.06.2002 tarihine kadar sigortalı olanlar kapsama alınabilir.) sigortalı olan kişiler SSK’dan ne zaman emekli olabileceklerdir.

1-  Tablo 1 de yer alan

5510 md.28/f3

 

 

65’i  geçmemek üzere + 3 yaş

65’i geçmemek üzere + 3 yaş

5.400

5510 Geç.md.6/f7

30.4-31.12.2008

 

aynen

aynen

4.600

Kısımda açıkça 30.04.2008-31.12.2008 arasında Sigortaya girenlerin en geç 65 yaşında 4.600 günle SSK emekliliğini kabul etmiştir. Bu konuda BAĞ-KUR sigortalılarından farklılaştırmıştır.

 

2- Yine Tablo 1’de yer alan

5510 Geç.md.9/f1

8.9.1999-30.04.2008

25 yıldır sig.

    58

60

4.500

 İlk işe girişten itibaren 25 yıldır sigortalı olanları 4500 gün ile emekliliği kabul edilmiştir.

  Kanun Koyucunun Tablo 1’de yer alan

   

5510 Geç.md.9/f1

8.9.1999-30.04.2008

—–

    58

60

7.000

  Bu iki hükmünde 506 sayılı yasanın 60 maddesinde yer alan ve 4447 ve 23.05.2002 tarihli 4759 sayılı yasalarla değişikle gelen hükümlerin aynısı olduğu görülmektedir.

 

3- 5510 sayılı Kanunun yürürlük hükmü  md.106/ 1 ile açıkça 506 sayılı yasanın Geçici 81.maddesi yürürlükte bırakılmıştır.

    Geçici 81.madde 3 fıkradan ibarettir. A,B ve C, C fıkrası ileri yaşı düzenlemektedir. Yani bildiğimiz 15 yıl 3600 günle emekliliği düzenlemektedir. Hiçbir fıkra hükmü yürürlükte kalkmamıştır.

   Eğer Geçici 81.C’nin yürürlükte kalktığını yerine Geçici 6 ve 9 hükümlerinin cari olduğu söylenir ise aynı hususu diğer fıkralar içinde söylemek gerekecektir.

  Kanun koyucu yürürlükten kaldırmadığı bir hüküm yerine yeni bir düzenleme yapmıştır.

   Bu göre ya kanun koyucu dalgındır, atlamıştır. Geçici 81’in C fıkrasını yürürlükten kaldırmayı unutmuştur. Kanun koyucunun bunu yapması dalması, atlaması mümkün olamayacağına göre Kanun koyucu bunu bilinçli yapmıştır. 506 md.Geçici 81.C fıkrası yürürlüktedir. Kanunun yürürlük tarihine kadar sigortaya giren kişiler bu yasal hükümden yararlanırlar. Emekliliği zorlayan hükümler 81 C ‘nin kabul 23.05.2002 (yürürlük 01.06.2002) tarihinden sonra sigortaya girenlere uygulanır. Bu tarihten sonra sigortaya girenler 5510 Geçici 6 ve 9’a 01.06.2002 veya 23.05.2002 öncesi sigortaya girenler 506 geçici md.81’e göre yaşlılık aylığına hak kazanırlar. Burada önceki kanun sonraki kanun sonraki uygulamasına girilemeyeceğini düşünmekteyim. Zira sonraki kanun açıkça 506 geçici 81. Maddesini yürürlükte bıraktığından, sonraki hükmün önceki hükme bir önceliği olmadığı gibi, önceki hükmün öncelikle uygulanacağını kabul ettiğini, sigortalıların kazanılmış haklarının korunması bu kabulü gerektirdiğini düşünmekteyim. Sigortalanın yararına olan hüküm uygulanır. Hükmün uygulaması bu şekilde yapılırsa hukuk ve adalet anlayışı ile sosyal güvenlik uygulamasındaki güven ilkesi daha iyi yerini bulur.

    Elbette burada yargıya taşınacak davalarda yargı sözünü söyleyeceği gibi ben Hocalarımızın yorum yöntemleri bakımından yapacakları incelemeleri ve görüşleri bizlerden esirgemeyeceklerini düşünmekteyim.

 

SONUÇ : 506 SAYILI KANUN GEÇİCİ 81.MADDE HÜKMÜ AYAKTA YÜRÜRLÜTE OLUP 01.06.2002 TARİHİNE KADAR SİGORTAYA GİRENLER 15 YIL 3600 GÜN VE YAŞI TAMAMLAYARAK YAŞLILIK AYLIĞINA HAK KAZANABİLİRLER. Kurum uygulamalarının ve Geçici 9.madde esas alınarak verilen ret kararlarının isabetli olmadığını düşünmekteyim. Kişisel kanaatim bu yöndedir.

 

(Not: Sayın Prof.Dr.Ali Nazım Hocam bu soru, cevap ve değerlendirme eserinizdeki teşekkürünüze atfen karşı teşekkür olarak hazırlanmıştır. İyi ki varsınız ve bana öğrenmeyi, düşünmeyi öğreten bütün Hocalarım iyi ki varsınız. Soruları ile ufkumuzu açan sigortalı ve dert sahipleri iyi ki varsınız.)