BABAMIN YÜZÜNÜ GÖRMEDİM YETİM AYLIĞI ALMA HAKKIM VAR MI?
14 Mayıs 2012
BABAMIN YÜZÜNÜ GÖRMEDİM YETİM AYLIĞI ALMA HAKKIM VAR MI?
Yazılarınızı Ali Tezel com.takip ediyorum.Yıllar önce annem ve babam ayrılmışlar.Ben küçükken ayrıldıkları için babamın yüzünü hatırlamıyorum.Babam ise annemden ayrıldıktan sonra evlenmemiştir.Düzenli bir işi olmasa da en azından SSK’lı işler de çalıştığını akrabalarımdan öğrendim.Annem vefat etti.Emekli maaşı kalmadı.Şu anda annemden miras kalan daire de oturuyorum,bir daireden kira gelirim var.Babamın ölüm tarihi nüfus kayıtlarına göre 1995 yılı olarak görünüyor.Ben ise evli olmayan kız çocuğu statüsündeyim. Şimdi ben babamdan yetim aylığı alma hakkım var mıdır?Yetim Kız Çocuğu.
Sayın Okurum sorunuza cevap vermeden önce bu konuda genel bir değerlendirme yapmak istiyorum.
Sigortalının ölümü ile geride kalan hak sahibi durumundaki eş ve çocuklarla ana ve babasının uğradığı gelir kayıplarının giderilmesini amaçlayan sigorta kolu, ölüm sigortasıdır.
5510 sayılı SS ve GSSKanunda ölüm sigortası, Dördüncü Bölümde 32 ila 37 inci maddeler arasında düzenlenmiştir.
Bu sigorta kolundan sağlanan yardımlar şunlardır:
a)Ölen sigortalının hak sahiplerine aylık bağlanması.
b)Ölen sigortalının hak sahiplerine toptan ödeme yapılması.
c)Ölen sigortalı için cenaze ödeneği verilmesi.
d)Ölüm aylığı almakta iken evlenen kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmesi.
Hak Sahibi Olma Koşulu:
5510 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (7) numaralı bendinde hak sahibi kavramı; “sigortalının veya sürekli iş göremezlik geliri ile malûllük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta olanların ölümü halinde, gelir veya aylık bağlanmasına veya toptan ödeme yapılmasına hak kazanan eş, çocuk, ana ve babası” olarak tanımlanmıştır.
Ölüm aylığı bağlanması, 5510 sayılı Kanundan kaynaklanan bir hakkın kullanılması sonucu meydana gelen ve Kanunda belirlenen koşulları taşıyan kimselere tanınan bir haktır. Bu nedenle, ölen bir kimsenin alacaklarına ve borçlarına halefiyette, yasal mirasçıların sorumluluğu Türk Medeni Kanununda (TMK) yer alan hükümlere tabi olup, 5510 sayılı Kanunla herhangi bir ilişkisi bulunmamaktadır. TMK’nın ilgili hükümlerine göre mirası reddetme ve miras hakkından düşürülme hak sahibi olma niteliğini ortadan kaldırmaz.
Çocuk Kavramı:
Ölüm aylığı bağlanmasında evlilik bağı içinde doğan çocuklar hak sahibi sayılır. Diğer taraftan, Türk Medeni Kanununa göre sigortalı tarafından evlat edinilmiş, tanınmış veya nesebi düzeltilmiş yahut babalığı hükme bağlanmış çocukların da hak sahibi niteliğini kazanma yönünden evlilik bağı içinde doğan çocuklardan farkları yoktur.
Ölüm aylığına hak kazanma şartları yönünden, çocuklardan;
– Hizmet akdi ile çalışmamakla birlikte, ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde iş kazası ve meslek hastalığı ile analık sigortasına tabi çalıştırılan hükümlü ve tutuklular,
– Haklarında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası hükümleri uygulanan, 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde meslekî eğitim gören öğrenciler ile yine iş kazası ve meslek hastalığı sigortasına tabi meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tâbi tutulan öğrenciler,
– Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan ve haklarında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanan kursiyerler,
hariç olmak üzere, 5510 sayılı Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmama veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması, hak sahibi çocuklarda aranan ortak koşullardır.
5838 sayılı Kanunun 32 nci maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine “meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrenciler” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, 82 nci maddeye göre belirlenen günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmayanlar” ibaresi eklenmiştir.
Buna göre, SGK’dan anne veya babasından dolayı ölüm geliri veya aylığı almakta iken Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa göre kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerin, maddede belirtildiği şekilde aylık prime esas kazanç tutarı günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olması halinde aylıklar kesilir, olmaması halinde ise aylıkları ödenmeye devam edilir
Kız Çocukları Ayrıcalıklı:
Ölen sigortalıların kız çocuklarına aylık bağlanabilmesi için, 5510 sayılı Kanun veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmama veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması şartı dışında bunların; yaşları ne olursa olsun evli olmaması, evli olmakla birlikte sonradan boşanması veya dul kalması şarttır. Kız çocukların hak sahibi olma şartları içerisinde belli yaşlara kadar öğrenci olma koşulları aranmaz. Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı tespit edilen kız çocuklarının ölüm aylıkları kesilir.
Başvuru:
Ölen sigortalıdan dolayı hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için hak sahiplerinin örneği SGK’ca hazırlanan Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ile SGK’na başvurması şarttır.
Yukarıdaki saydığımız genel değerlendirme sonucunda babanızın ölümü tarihi 1995 yılı olduğu için 5 yıl sigortalılık süresi 900 gün prim ödemesi var ise zaman kaybetmeden en yakın SGK İl yada Merkez Müdürlüğü’ne Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ile müracaat ederseniz ölüm sigortasından doğan hakkınız olan yetim aylığını alırsınız.
Vefat eden babanızın 900 günden az prim eksiği var ise,bu süreyi borçlanma yaparak da yetim aylığı alabilirsiniz.
Size tavsiyem babanızın TC Kimlik numarası ve diğer bilgileri ile sgk internet sayfasından hizmet dökümünü yada İl veya Merkez Müdürlüğünden sigortalılık süresini araştırmasını yapabilirsiniz.
VEDAT İLKİ
