Sözcü Gazetesi-Çalışanların Sözcü’sü: Sosyal Güvenlikte Malûllük Başka Özürlülük Başkadır
15 Ocak 2008
SOSYAL GÜVENLİKTE MALÛLLÜK BAŞKA ÖZÜRLÜLÜK BAŞKADIR
Şubat 1997 tarihinde SSK sigortalılığına başladım. Temmuz 2002’de % 55 raporla (Maliye % 49’a düşürdü) memuriyete geçtim. SSK’da boşluğum yok. Yeni Yasanın hangi hükümleri yürürlüğe girdi bilmiyorum. % 60 üzeri özürlülerin 10 yılda emekli olacağı Kanunda ifade ediliyor. Raporumu 2006’da yeniledim ve şu an raporumdaki kayıp derecem % 75’e çıktı. Ne zaman emekli olabilirim? Emekli olduktan sonra tekrar çalışırsam sosyal güvenlik destek primi öder miyim? Serdar AKKAYA
Sayın Okurum,
Sorunuzda birbirine karışan malûllük ve özürlülük kavramları dolayısıyla size ve tüm okurlarıma buradan özellikle belirtmek isterim ki özürlü statüsünden emeklilik ile malûllükten emeklilik aynı şeyle değil. İki ayrı kişide aynı biçimde görülebilecek, vücut organlarınca herhangi bir eksiklik veya fonksiyon kaybı, fiziksel olarak aynı sonuçlara yol açıyorsa da sosyal güvenlik açısından farklı sonuçlara yol açabiliyor.
SSK’da malûliyete yol açan olgunun başlangıçta bulunmaması gerekiyor
SSK’dan malûl aylığı sahibi olmak için söz konusu kayıpların işe girişten sonra meydana gelmiş olması ve en az 1800 gün prim ödenmiş olunması halinde mümkün olabiliyor. Yani işe girişten önce var olan kayıplardan dolayı malûl olunamıyor. Malûllük hali hem SSK hem de Bağ-Kur sigortalıları için söz konusu olabiliyor ve malûllük hali için çalışma gücünde kayıp oranının en az üçte iki yani % 67 olması gerekiyor.
Emekli Sandığı’nda da malûliyete yol açan olgunun başlangıçta bulunmaması gerekiyor
Fakat siz bu hükümlere tabi değilsiniz. Çünkü şu an Emekli Sandığı iştirakçisisiniz. Göreve girişinizde, Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak alınmış raporda sakatlık oranı en az % 40 olanlardan fiili hizmeti en az 15 yıl olanlara tanınan emekli olma hakkını göreve girmeden önce Maliye aracılığıyla almış olduğunuz %55’lik raporla sağladığınızdan 15 yılla emekli olabileceksiniz. Ama malûllükten değil, çünkü ilk girişten evvel çalışma gücünden önemli bir kaybınız bulunmaktaydı. Zira Emekli Sandığı’nda da malûllükleri asıl vazifelerini yapmaya mani olmayanlarla Emekli Sandığı’na tâbi göreve atandıkları tarihten önce malûl sayılmayı gerektiren hastalık veya sakatlığı olduğu belirlenenler hakkında, bu hastalık veya sakatlıkları sebebiyle malûliyet aylığı bağlanmıyor.
Malûllük için yeni Kanundan sonra 10 yıllık sigortalılık süresi ve en az 1800 günle en az %60 çalışma gücü kaybı aranacak. Ama sizin yararlanabileceğiniz uygulama Emekli Sandığı’ndan özürlülerin yararlandığı emeklilik hakkı olacaktır. Yani malûllükten olmasa da bu raporunuzla 15 yıl fiili hizmeti tamamladığınızda emekli olabileceksiniz.
Bağ-Kur’da malûlen emeklilik var, özürlü emekliliği yok
Bağ-Kur’da ise malûlen emeklilik kavramı bulunurken özürlü statüsünden emeklilik hakkı bulunmuyor.
Emekli olduktan sonra şayet tekrar çalışmaya başlarsanız siz de Sosyal Güvenlik Destek Primi ödersiniz.
İLK SİGORTALILIKTAN ÖNCEKİ ASKERLİK SÜRESİNİ BORÇLANMA SİGORTALILIK BAŞLANGICINI GERİYE ÇEKER
27.03.1964 Bulgaristan doğumluyum. 01.04.1990 tarihinde başladığım sigortalılık hayatımda toplam 5955 günüm var. 1985 yılında bitirdiğim 20 aylık askerliğimi borçlandım. Ne zaman emekli olabilirim? Necmi ÇAVUŞOĞLU
Sayın Okurum,
İlk sigortalılık tarihinizden önce ifa edip borçlandığınız görevi nedeniyle ilk sigortalılık tarihiniz 01.08.1988 tarihine gerilemiş ve SSK’dan normal emeklilik için 51 yaş ve 5450 güne tabi olmuşsunuz. Gün sayınız yeterli durumda. 01.08.2013 tarihinde 25 yılı dolduracak ve 51 yaşınızı dolduracağınız 27.03.2015 tarihinde SSK’dan emekli olabileceksiniz.
İŞTEN AYRILANLARIN DOĞUM YARDIMLARI İÇİN DE DOĞUMDAN ÖNCEKİ SON BİR YILDA 120 GÜNLÜK PRİM GEREKİR
Ben 09.08.2006 tarihinde doğum yaptım. Eşim 2005 yılının 11. ayından itibaren sigortalı oldu. 2006 yılının Aralık ayında iş değiştirdi 2007 yılının Ağustos ayında da iş yerinin kapatılması sonucu işsiz kaldı. Ben bu durumda süt parası veya eşim doğum parası alabiliyor mu? Özlem Müge HANSU
Sayın Okurum,
Sigortalı eşinizden dolayı analık sağlık yardımları ile emzirme yardımlarından veyahut maktu gebelik ve doğum para yardımlarından yararlanabilmeniz için, sigortalı eşinizin doğumunuzdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün analık sigortası primi ödenmiş olması gerekiyor. Bu nedenle şayet doğum yaptığınız 09.08.2006 tarihinden önceki 1 yıl içinde eşinizin 120 gün prim ödemişliği var ise söz konusu yardımlardan yararlanmış olmanız gerekir. Önemli olan eşinizin iş değiştirmesi değil SSK’ya doğumdan önceki son bir yılda ödenmiş 120 günlük priminin bulunmasıdır.
