Sözcü Gazetesi: Çocuklarımızın SGDP Ödeyecek Mecali Kalmayacak – İlk Sigortalılıktan Sonraki Yaş Düzeltmesi Emeklilikte Geçerli Değil – 1995-2000 Yılları Arasında Vergi Mükellefi Olmasanız da Bağ-Kur Sigortalısı Olabilirsiniz

12 Mart 2008

ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ

 

Çocuklarımızın SGDP Ödeyecek Mecali Kalmayacak

2007 yılında SSK’dan emekli oldum ve halen aynı işyerinde çalışmaya devam etmekteyim. Yeni çıkacak olan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasasındaki emeklilere çalışma yasağı acaba beni de kapsıyor mu? Yani çalışmaya devam ettiğim için aylığım kesilecek mi? Bir de Emekli Sandığı’na bağlı babamdan dolayı yetim aylığı bağlatabilir miyim? Derya GÖKÇEK

 

Sayın Okurum,

Yeni Kanun bugün çalışmakta olanların emekli aylığına hak kazanma şartlarını veya emekli olduktan sonra Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi olarak çalışmalarına engel olmuyor. Bu bağlamda sizin için olumsuzluk yok. Ancak Kanun yürürlüğe girdikten sonra ilk defa sigortalı olacakların emeklilik haklarını kazanmaları çok ileri yaşlarda mümkün olabilecek. Fakat yasa sanki bunu bilmiyormuş gibi bir de emeklilikten sonra çalışma yasağı koymuş, sanki 65’inden sonra çalışmak mümkünmüş gibi.

Yani bugün çocuklarımıza göre görece olarak daha erken emekli olma hakkına sahip olan bizlere emekli olduğumuzda çalışmak serbest ama 65’inden sonra emekli olabilecek çocuklarımıza emeklilikten sonra çalışmak yasakmış!

Kayıtdışılığın diz boyu olduğu ve özelleştirme politikalarıyla kamunun istihdamdaki payının hızla azalmaya devam ettiği ülkemizde bırakın 9 bin günü yasa yürürlüğe girdikten sonra ilk yıl için uygulanacak en az 7 bin 100 günü bile tamamlamak öyle pek kolay olmayacak. Bu çerçevede yasanın yeniden yapılanışında Yasa Koyucunun sigortalının belli bir yaşa erişip çalışmaya mecali kalmayıncaya kadar emeklilik hakkını ötelemeyi hedeflediği açık.

Bu durumda da yeni Yasanın emekliye çalışma yasağı getirmesi trajikomik bir manzara gibi duruyor.

Şu an Emekli Sandığı iştirakçi veya emeklisinin çocuğuna bağladığı yetim aylığını evlenme dışında sadece memur veya 399 sayılı KHK’ye tabi sözleşmeli personel olduğunda yahut buralardan emekli olduğunda kesiyor. Yani Emekli Sandığı’na göre SSK veya Bağ-Kur sigortalısı olarak çalışan yetim çocuk çalışmış olmuyor (!).

Oysa SSK veya Bağ-Kur, hangi sosyal güvenlik kurumuna tabi olursa olsun çalışmaya başlayan yetim çocuğa yetim aylığı vermiyor. Reform Kanunundan sonra ise 4/c sigortalısının (Bugünkü Emekli Sandığı iştirakçisinin) çalışan kız ve erkek çocuklarına yetim aylığı bağlanmayacak.

 

İlk Sigortalılıktan Sonraki Yaş Düzeltmesi Emeklilikte Geçerli Değil

04.05.1971 doğumluyum. 02.02.1987 tarihinde başladığım SSK sigortalılığını 300 günlük primden sonra 1989 yılında bıraktım ve askere gittim. Bu arada yaşımı 2 yaş büyüterek 1969 doğumlu oldum. 1992 yılında yurtdışına gittim ve bu süreyi borçlanarak 3 bin 900 gün kazandım. 2004 yılından beri de isteğe bağlı SSK sigortalısıyım ve toplam günüm benim hesabıma göre 5 bin 640 gün oldu. 9 bin güne kadar prim ödesem nasıl olur? Adil KELAHMETOĞLU/HATAY

 

Sayın Okurum,

Vermiş olduğunuz bilgilere göre SSK’dan emeklilik için gün sorununuz bulunmuyor. 50 yaşınızı dolduracağınız 04.05.2021 tarihinde emekli olabileceksiniz. İlk sigortalılıktan sonra tashih ettirdiğiniz 1969 doğum yılı emekliliğiniz için geçerli değil. 9 bin güne kadar ödemenizin her 240 gün için %1 oranında artış olarak yararı olur, ama kârlı bir yatırım olduğunu söyleyemem.

 

 

Okur Sorularına Kısa Cevaplar

İsmail DOĞAN – 15.05.1993 ilk sigortalılık girişli, 25.03.1951 doğumlu ve 4 bin 700 güne sahip bir SSK sigortalısı olarak yaştan SSK emekliliği için 55 yaşı 25.03.2006’dan doldurmuş olup, 15 yılı ise 15.05.2008’de dolduruyorsunuz. Bu nedenle 57 yaşı dolduracağınız 25.03.2008 tarihinde kısmî emekli olabiliyorsunuz. Askerliğinizi borçlanmanız kısmî emekliliğiniz için size süre kazandırmaz.

Nalân ŞAHİN – 09.05.1970 doğumlu olup ilk işe giriş tarihi 01.11.1990, olan bir banka ve sonra SSK çalışanı olarak 47 yaşını dolduracağınız 09.05.2017 tarihinde 5 bin 450 günü tamamlayarak emekli olabilirsiniz.  5 bin 450 günü tamamladıysanız bundan sonra ödeyeceğiniz her 240 gün için aylığınızda %1 artış sağlarsınız ama tabandan ödediğiniz için de ban çalışanı olduğunuz dönemdeki ortalama kazançlarınız yüksekse ortalama kazancınızın düşmesine yol açabilirsiniz. 20 yıl dolana kadar prim ödeme zorunluluğu diye bir şart bulunmuyor.

Yılmaz YILDIZ – Ocak 1964 doğumlu ve ilk defa 01.04.1988 tarihinde sigortalı olan halen bin 48 gün primiyle birlikte çalışmaya devam etmekte olan bir sigortalı olarak 18 ay askerliğinizi de öderseniz askerliğinizin ilk sigortalılık öncesi olması halinde 5 bin 300 günü sağlamanız halinde 49 yaşını dolduracağınız Ocak 2013 ayında, askerliğinizin ilk sigortalılık tarihinden sonra olması halinde ise 5 bin 375 günü sağlamanız şartıyla 50 yaşını dolduracağınız Ocak 2014 ayında emekli olabilirsiniz.

 

İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI

 

1995-2000 YILLARI ARASINDA VERGİ MÜKELLEFİ OLMASANIZ DA BAĞ-KUR SİGORTALISI OLABİLİRSİNİZ

20.05.1960 doğumlu erkek sigortalıyım. 01.02.1983 tarihinde SSK sigortalısı oldum ve bu dönemden 285 günüm var. Ayrıca 1987-2004 yılları arasında 17 yıl 16 günde Bağ-Kur sigortalılığım var. Ama bu sürenin 1995-2004 arasındaki kısmında vergi kaydım yoktu fakat esnaf ve sicil kaydım bulunuyordu. 2004 yılında Esnaf ve sicil kaydımı da vergi kaydım gibi kapatıp İB belgesi ile Bağ-Kur kaydımı kapatarak isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalısı oldum. 10 ay da isteğe bağlı Bağ-Kur primi ödedim. Nisan 2004 ayında SSK sigortalısı oldum, bu dönemde halen 962 günüm oldu ve hala da ödemeye devam ediyorum. Maliyeye kayıtlı olmadığım sürelerim için Bağ-Kur bir sorun çıkartır mı? M.ÖZEN/İZMİR

 

Sayın Okurum,

1479 sayılı Kanunun 3165 sayılı Kanunla değişik 24 üncü maddesinde yer alan  “Esnaf ve sanatkârlardan tüccar, sanayici ve borsa ajan ve acenteleri, mimar ve mühendisler, sigorta prodüktörleri ve eksperleri eczacılar, tabipler, veterinerler gümrük komisyoncuları gibi ticari kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek ve götürü usulde gelir vergisi mükellefi olanlar, esnafa ve sanatkâr siciline kayıtlı bulunanlar veya kanunla kurulu meslek kuruluşlarına usulüne uygun olarak kayıtlı olanlar” ifadesi nedeniyle 22.03.1985 ila 04.10.2000 tarihleri arasında Bağ-Kur sigortalılığının geçerliliği açısından hem vergi mükellef kaydı, hem esnaf ve sicil kaydı hem de meslek odası kaydı esas alınabiliyor.

Bu nedenle sizin için de esnaf sicili kaydınızın bulunduğunu belirttiğiniz 1995-2000 yılları arasında sorun çıkmaz. 04.10.2000 tarihinden 2004 yılına kadar olan bölümde ise vergiden muaf bir mesleği yürütmüyorsanız esnaf sicili ve meslek odası kaydının ikisini birden sağlıyor olmalısınız. Şayet vergi mükellefi olmanız gerektiren bir mesleği yürütüyorsanız bu kere de Bağ-Kur sigortalılığınızın geçersizliğiyle karşılaşabilirsiniz.

Buna rağmen yine de eğer o dönemde Bağ-Kur prim ödemelerinizi muntazaman yatırmışsanız herhangi bir sorun çıkmaması da mümkündür.

Emekliliğinize gelince 2004 yılında başladığınız SSK sigortalılığında bin 260 günü tamamladığınızda Bağ-Kur’a herhangi bir borcunuzun bulunmaması kaydıyla SSK’dan emekli olabilirsiniz. Zira ilk sigortalılık girişiniz itibariyle 47 yaşı da 25 yıllık sigortalılık süresini sağlamış durumdasınız. Gün sorununuz da bulunmadığına göre tek gereken şey SSK’ya 9 ay 28 gün daha prim ödeyerek emeklilik dilekçenizi vermenizdir.