Sözcü Gazetesi: Almanya’dan Emekli Aylığı Almanız Emekli Sandığı Yetim Aylığı Almanıza Engel Değil – Yurtdışı Borçlanması Emekli Aylığı Alarak Çalışmanıza Engel Olur – Prim Affından Yararlanmak İsteyen İşverenlerin Bilmesi Gerekenler (14)
22 Haziran 2008
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Almanya’dan Emekli Aylığı Almanız Emekli Sandığı Yetim Aylığı Almanıza Engel Değil
Ben emekli olduğum Almanya’dan az çalıştığım için 300 Euro emekli aylığı almaktayken, eşimden ayrılmış durumdayım. Yıllar evvel ölen babamın Emekli Sandığı’ndan emekli olduğunu biliyorum. Babamdan dolayı yetim aylığı alabilir miyim? Alabilirsem nasıl başvurabilirim? Babamın nereden emekli olduğunu nasıl öğrenebilirim? Emine ÖZSEZER
Sayın Okurum,
Almanya’dan emekli aylığı alıyor olmanız Emekli Sandığı emeklisi babanızdan dolayı yetim aylığı almanıza engel değil. Babanızın emekli durumunu Emekli Sandığı’ndan öğrenebilirsiniz. Kaldı ki yetim aylığını da bağlayacak olan kurum da Emekli Sandığı’dır.
Emekli Sandığı’na yetim aylığı için
- Kayıtlı bulunduğunuz nüfus müdürlüğünden alınacak vukuatlı nüfus kayıt örneği,
- Nüfus kayıt örneğine uygun olarak çizgi (-) çekilmeden ve boş bırakılmadan yazı ile doldurulacak kimlik araştırma belgesi,
- Üç adet fotoğraf
ile başvurmalısınız.
Bu belgeler sizin durumunuzdakiler için yeterli olup, öğrenim çağındaki çocuklar ile ana-baba olarak yetim aylığı talep edenler için ilave bazı belgeler de isteniyor.
Faks veya yalnızca fotokopi şeklindeki belgeler esas alınarak işlem yapılmadığından, belgelerin aslı veya ilgili makamlarca onaylanmış suretlerinin gönderilmesi gerekiyor.
Yurtdışı Borçlanması Emekli Aylığı Alarak Çalışmanıza Engel Olur
28.04.1952 doğumluyum. Bulgaristan’da 16 yıl 3 ay 9 gün Hayvan Sağlık Teknisyeni olarak çalışmaktayken zorunlu göçe tabi tutuldum. 02.11.1990 tarihinden bu yana bir Üniversitemizde Sağlık Memuru olarak göreve başladım. 2000 yılında da Sağlık Teknisyeni oldum. Bulgaristan’daki sürelerimle Türkiye’deki sürelerimi birleştirebilir miyim? Bunun ne gibi getirisi olacağını açıklar mısınız? Naziye YILMAZ/KONYA
Sayın Okurum,
Vermiş olduğunuz bilgilere göre Bulgaristan’daki sürelerinizden yararlanmasanız da 15.11.2010 tarihinden itibaren Emekli Sandığı’ndan emekli olabilirsiniz. Bulgaristan’daki sürelerinizi birleştiremezsiniz. Ancak 5510 sayılı SSGSS Kanunundan kaynaklanan yeni hakla söz konusu sürelerinizden istediğiniz kadarını borçlanabilirsiniz. Ancak yurtdışı borçlanmasıyla emekli olanların emeklilik yaşamlarında SGDP ödeyerek çalışamayacakları, çalışmak isterlerse emekli aylıklarını kestirmek zorunda olduklarından emeklilikte çalışmaya devam etmek istiyorsanız borçlanmanızı önermem. Ama “Emeklilikte kesinlikle çalışmam” diyorsanız Bulgaristan’daki çalışma sürelerinizden Haziran 2008 ayı itibariyle kalan 2 yıl 4 aylık kısmı 1 Temmuz 2008 tarihine kadar borçlanırsanız aylık 194,69 YTL, 1 Temmuz 2008 – 31.12.2008 tarihleri arasında borçlanırsanız aylık 204,38 YTL borçlanma bedelini ödemekle emekli olabilirsiniz.
Okur Sorularına Kısa Cevaplar
Zerrin ÖZCAN – 20 aylık askerliğinden sonra 01.03.1985 tarihinde başlayan sigortalılığı ve askerlik borçlanmasıyla 6 bin 509 güne sahip 25.10.1954 doğumlu babanız askerlik borçlanmasıyla 01.07.2008 tarihinde 25 yılı doldurmuş olacağından bu tarihte emeklilik için başvurabilir.
Galip KAYA – 25.07.1983 doğumlu, 20.07.1996 yılında ilk defa sigortalı olmuş yüzde 70 engelli raporu bulunan bir sigortalı olarak 25.07.2001 tarihinden itibaren 17 yıl 8 ay sigortalılık süresi (25.03.2019 tarihinde) ve 3 bin 920 gün primle emekli olabilirsiniz.
M.Hanifi HALLAÇOĞLU/VAN – 1974 doğumlu, 1996 yılında sigortalılığa başlamış, bin 367 gün primi olan, 550 günlük askerliğini borçlanmamış bir sigortalı olarak sigortalılıkta 17 yılı dolduracağınız 2013 yılında 3 bin 920 günle emekli olabilirsiniz. Özürlü emeklilikten yararlanmanız için yüzde 40 raporun yanında bu rapor sayesinde Maliye aracılığıyla vergi indirimi hakkından yararlanıyor olmanız şart.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
Prim Affından Yararlanmak İsteyen İşverenlerin Bilmesi Gerekenler -14-
Prim Affı ve “Borcu Yoktur” Belgesi
Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu bulunan isteklilerin ihale dışında bırakılacağı hükme bağlanmış olduğundan ihalelere katılmak isteyen işverenlerin SGK birimlerince verilecek “borcu yoktur” yazılarını almaları için “İsteklinin, tüzel kişi ve sadece 506 sayılı Kanun kapsamında işveren olması ve ihale tarihi itibariyle de Türkiye genelinde borç aslı ve fer’ileri toplamından oluşan borçlarının(aracı borçları hariç) sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını aşmaması şartı aranıyor.
5763 sayılı Yasayla getirilen Prim Affı kapsamındaki borçlarıyla bu kapsama girmeyen muaccel (Hemen ödenmesi gereken) borçlarının ihale tarihi itibariyle sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının üç katını aşması durumunda;
Peşin ödeme yolunu tercih eden borçlu işverenlere, Prim Affı kapsamına girmeyen muaccel (Hemen ödenmesi gereken) borçları toplamının ihale tarihi itibariyle sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının üç katını aşmaması koşuluyla yeni Prim Affı kapsamına giren borçlarının tamamını ödedikleri tarihten sonraki gün itibariyle sosyal güvenlik prim borcunun bulunmadığı yönünde yazı verilebilecek.
Taksitle ödeme yolunu tercih eden borçlulara ise, yeni Prim Affı kapsamına girmeyen borçları ile bu madde kapsamındaki taksitlendirilmiş borçlarından vadesi geçtiği halde ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitlerinin toplamı sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını aşmaması ve taksitlendirmenin devam etmesi kaydıyla, sosyal güvenlik prim borcunun bulunduğu, ancak 5510 sayılı Kanunun geçici 24 üncü maddesine göre taksitler halinde ödenmekte olduğu yönünde,
yazı verilebilecek.
Bilindiği üzere prime esas kazancın üst sınırının üç katı 1 Temmuz 2008 tarihine kadar olan süre için 11863,80 YTL iken, 1 Temmuz 2008 – 31 Aralık 2008 tarihleri arasındaki sürede ise 12454,65 YTL olacak.
Her yılın Mart-Haziran döneminde kamuoyuna açıklanmakta olan borçlu işverenler listesinin açıklanması, 2008 yılı için işverenlere yeni bir mühlet tanımak amacıyla yıl sonuna kadar ertelenebilecek.
