Sözcü Gazetesi: Haklı Nedenle Derhal Fesihte Yıllık İzin Alacağının Durumu
25 Mart 2011
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Haklı Nedenle Derhal Fesihte Yıllık İzin Alacağının Durumu
Soru: Bir bankada yönetici olarak çalışan yakınım kendisinin haber verdiği olaydan dolayı yapılan teftiş incelemeleri neticesinde işten çıkarıldı. Noterce gönderilen yazıda 4857 sayılı İş Kanununun 25/2 maddesiyle tazminatsız fesih yazıyordu. Bu nedenle emeklilik hakkını kazandığı halde tazminat alamadan emekli oldu. Ancak çalıştığı zamanda kullanamadığı 5 yıla yakın izin parası hakkı vardı. Şimdi bu 25/2 maddesiyle işten çıkarıldığı için kıdem tazminatı ve yıllık izin paralarını talep etme hakkı var mıdır? İlkin ACABEY
Cevap: Yakınınızın iş sözleşmesi 4857 sayılı İş Kanununun 25/II maddesi kapsamında feshedilmişse kıdem ve ihbar tazminatı alma hakkı bulunmamaktadır. Ancak iş akdi feshedilmeden önce kullanmadığı birikmiş yıllık izin alacakları varsa bunları alma hakkı ayrıdır. Zira iş sözleşmesi hangi nedenle sona ermiş olursa olsun işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Bu ücrete ilişkin zamanaşımı iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar. İşyeri ile arasında başkaca bir negatif bir alacak-borç ilişkisinden dolayı mahsuplaşmadan dolayı ödenmemiş değilse izin alacağı için yazılı talepte bulunabilir alamadığı takdirde yargı yoluna gidebilir.
Soru: 09.04.1977 doğ. 01.05.1992’te başladığım SSK sigortalılığımda 4 bin 69 günüm olduğuna göre ne zaman emekli olabilirim? Mehmet KARABATAK
Cevap: 24.05.1991-23.11.1992 tarihleri arasındaki sigorta başlangıcınızla SSK’lılıktan emeklilik bakımından 53 yaş ve 5 bin 600 güne tabisiniz. 53 yaşını dolduracağınız 09.04.2030’a kadar 5 bin 600 günü tamamlayarak emekli olabilirsiniz.
Soru: 03.09.1963 doğ. Aralık 1989 – 1998 arasında SSK sigortalısı oldum. 1998-2005 arasında Bağ-Kur sigortalısı idim. 01.04.2008 ila 30.11.2008 arasında isteğe bağlı SSK primi ödedim. 2010’da askerlik borçlanması yaptım ve yurt dışı (Bulgaristan) borçlanması için talepte bulundum. 994 gün borçlanma yapabilirsin diye yazı geldi. SGK’dan emekli olmak için ne yapmalıyım? Bu şartlarda yurt dışı borçlanması yapsam emekli olabilir miyim? Haluk MUTLU
Cevap: İki yıllık askerlik borçlanması ve 994 günlük yurtdışı borçlanmasıyla Şubat 1985’e çekilen sigorta başlangıcınızla SSK’lılıktan emeklilik bakımından 48 yaş ve 5 bin 225 güne tabisiniz. Gün sayınız tamam da olsa SSK’lılıktan emeklilik bakımından 2005’ten sonraki süreçte bin 260 günlük SSK süresini tamamlamanız gerekiyor. 2008’deki isteğe bağlı SSK sürenizin altı ayına ek olarak üç yıl daha bilfiil çalışarak SSK sigortalılığından prim öderseniz bu sürenin sonunda emekli olabilirsiniz. Yurtdışı borçlanmasının hepsini yapmanın SSK’lılıktan emeklilik tarihinizin öne alınması bakımından yararı olmaz. Sadece dört ayını yaparak Eylül 2014’te hem 51 yaşı hem 25 yılı hem de bin 260 gün SSK’lılığı tamamlayarak emekli olabilirsiniz.Yurtdışı borçlanmanın tamamını yapmanız 9 bin günü doldurup Bağ-Kur’luluktan emekli olmanız bakımından işe yarar.
Soru: 2005 yılında iş kazası sonucu vefat eden eniştemden dolayı ablam sürekli işgöremezlik geliri ve eşi için asker borçlanması yaparak hak kazandığı dul aylığını almaya devam etmektedir. Eniştemin 1994 -2005 yıllarında üzerinde çay cüzdanı vardı. Devamlı bu cüzdanla Bağ-Kur tevkifatıyla çay verildi. Ablam bu çay cüzdanından dolayı yeni Torba Yasadan da faydalanarak bir maaş daha alabilir mi? Osman KUYUMCU
Cevap: İş kazası veya meslek hastalığı sigortasından ödenen işgöremezlik geliri ile ölümden dolayı bağlanan dul aylığını birlikte alması mümkündür. Ancak yine eniştenizden dolayı Tarım Bağ-Kur sigortasından bir dul aylığı daha bağlanması mümkün değildir. Eğer çay cüzdanları ablanızın üzerine olsaydı mümkün olabilirdi.
