Kıdem Tazminatı Tavanı Aşılabilir mi? – Yaşımı Büyütsem Daha Erken Emekli Olabilir miyim?
12 Eylül 2011
Kıdem Tazminatı Tavanı Aşılabilir mi?
Soru: Bir belediyede işçi olarak çalışmaktayım. Kıdem tazminatı hesaplaması yaptığımda (30 gün üzerinden) kıdem hesabına dâhil ücretleri eklediğimde kıdem tazminatının tavanı olan 2.731 TL’yi geçmektedir. Benim üyesi bulunduğum sendikanın işverenle yapmış olduğu toplu iş sözleşmesinde “Kıdem tazminatı 60 gün üzerinden hesaplanır” diye bir hüküm bulunmaktadır. Şimdi ben bu madde bulunmasına rağmen kıdem tazminatı tavanını aştığımdan dolayı 60 gün üzerinden kıdem tazminatı alamayacak mıyım? Eğer alamayacaksam iş mahkemesine dava açsam ne olabilir? Rahmi KORKMAZ
Cevap: İş akdi kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sona eren işçiler için kıdem tazminatı işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için 30 günlük ücreti hesabıyla kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır. Aynı kanunda belirtilen kıdem tazminatı ile ilgili 30 günlük süre hizmet akitleri veya toplu iş sözleşmeleri ile işçi lehine değiştirilebileceği vurgulanırken, toplu sözleşmelerle ve hizmet akitleriyle belirlenen kıdem tazminatlarının yıllık miktarının 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi en yüksek Devlet memuruna 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini (En yüksek gösterge ve ek göstergeden maaş ödemesi yapılan Başbakanlık müsteşarını) geçemeyeceği de özellikle belirtilmektedir. Bu nedenle işvereniniz 60 gün hesabıyla da yapılsa bir yıl için 2 bin 731 TL’den fazla kıdem tazminatı ödemek zorunda bulunmamaktadır. Hatta 2003 yılından önce tavandan fazla kıdem tazminatı ödemesi yapan işveren için idari para cezası bile gerekiyordu. Bu konuda açılacak davanın başarı şansı bence yoktur.
Soru: 10.10.1960 doğumluyum. 01.06.1982’de başladığım SSK sigortalılığında 1984’e kadar 690 günüm var. 2005 yılından 5 ay 13 gün isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalılığımdan sonra 16.04.2010’dan beri Tarım Bağ-Kur sigortalısıyım. 1984-2005 yılları arasında doğum yaptığım iki çocuğumdan dolayı borçlanma yaparsam nasıl ve ne zaman emekli olabilirim? Aynur ÖKTEN
Cevap: 3 bin 600 günle emeklilik bakımından 58 yaşına tabisiniz. Yapmanız gereken Mart 2013 ayının sonuna kadar Tarım Bağ-Kur sigortalılığına devam ettikten sonra 242 gün SSK’lı olarak çalışmak ve bu çalışmadan sonra yeniden Bağ-Kur’lu olmadan en geç Ekim 2018 ayına kadar doğum borçlanmalarınızı yapmaktır. Bu şekilde 10.10.2018’de yaştan SSK emeklisi olabilirsiniz. Şayet Nisan 2013 ayında da Bağ-Kur’lu olursanız emeklilik açısından SSK’lılığa tabi olmanız için en az bin 260 gün SSK’lı olarak çalışmanız gerekeceğinden Mart 2013 ayında Tarım Bağ-Kur sigortalılığınızı kapatmanız sizin için çok önemlidir.
Soru: 24.11.1968 doğumluyum. 01.04.1986’dan beri sigortalıyım ve 7 bin 72 toplam gün sayım var. SGK 24.11.2017’de emekli olabilirsiniz diyor. Ancak benim biyolojik yaşım 49, kimlikte babam beni küçük yazdırmış. Acaba kimlik yaşımı nasıl büyütebilirim ve erkenden emekli olabilirim? Hakan BEY
Cevap: 24.05.1985-23.11.1986 tarihleri arasındaki sigorta başlangıcınıza göre SSK’lılıktan emeklilik bakımından 49 yaş ve 5 bin 300 gün şartlarına tabisiniz. Bu nedenle 24.11.2017’de emekli olabileceğiniz çıkarımı doğrudur. Yaşınızı yaş tashihi davası açarak biyolojik yaşınıza resmen dönüştürebilirsiniz. Fakat sosyal güvenlik kurumlarından emeklilik bakımından yaş düzeltilse bile ilk defa sigortalı olunan tarihte nüfus kütüğünde yazılı olan tarih esas alınmaya devam edilir. Sırf bu nedenle emeklilik amacıyla dava açmanız boşuna olur. Bu konu daha önce Anayasa Mahkemesine’de intikal etmiş olup sonuç değişmemiştir.
