Engelli Çalıştırmada Teşvik Avantajı Arttı
28 Nisan 2014
Engelli Çalıştırmada Teşvik Avantajı Arttı
Özel sektör işverenlerince 4857 sayılı İş Kanununun 30 uncu madesi kapsamında çalıştırılan engelli SSK sigortalıları ile korumalı işyerlerinde çalıştırılan özürlü sigortalıların prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin tamamı Hazineden karşılanırken, (50 ve daha fazla işçi çalıştıran özel sektör işyerleri için yüzde 3 olan) kontenjanda fazla özürlü çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde özürlü çalıştıran işverenlerin bu şekilde çalıştırdıkları her bir özürlü için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin yüzde ellisi Hazinece karşılanıyordu.
Engelli teşviki kimleri kapsıyor?
4857 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinde değişiklik yapan 6518 sayılı Kanuna göre korumalı işyerlerinde çalıştırılan engelli işçilere ek olarak yükümlü olmadıkları halde engelli işçi çalıştıran işverenlerin çalıştırdığı bu kontenjan fazlası çalıştırılan engelli işçiler için asgari ücret üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin tamamı Hazine’ce karşılanmaya başlandı.
Engelli teşviki için koşullar
İşveren hissesine ait primlerin Hazine’ce karşılanabilmesi için özel sektör işverenlerinin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi içerisinde SGK’ya verilmesi ve sigortalıların tamamına ait sigorta primlerinin sigortalı hissesine isabet eden tutarı ile Hazine’ce karşılanmayan işveren hissesine ait tutarın ödenmiş olması şart bulunuyor.
İşverenler tarafından ödenmesi gereken primlerin geç ödenmesi halinde, Hazine’ce SGK’ya yapılacak ödemenin gecikmesinden kaynaklanan gecikme zammı, işverenden tahsil edilecek. Hazine’ce karşılanan prim tutarları gelir/kurumlar vergisinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmıyor.
Başvuru şartı
Özürlü işçi işveren hissesi sigorta prim teşvikinden faydalanılabilmesi için, işverenlerin, anılan maddede öngörülen niteliklere sahip sigortalıların işe alındığına ve işyeri yönünden gerekli şartların taşındığına ilişkin dilekçe ile işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüklerine başvurmaları gerekiyor.
Onay zamanı
Özürlü teşvikinden yararlanacak işverenlerin, özürlü işçilerle ilgili hazırlanan (2008/77 sayılı SGK Genelgesi eki) formu her sene 24 Ocak – 23 Şubat tarihleri arasında İş-Kur’a onaylatmak suretiyle işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüğü’ne vermeleri gerekiyor.
Artık Kanun Türleri 14857 Olacak
4857 sayılı Kanun’un 30. maddesinin altıncı fıkrasında yapılan değişiklik sonucunda 19.02.2014 tarihinden başlanılarak engelli çalıştıran işverenlerin, çalıştırdıkları engelli sigortalıların prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan işveren hissesi prim tutarının tamamı Hazine’ce karşılanacağından, artık aynı il sınırları içinde elli veya daha fazla sigortalı çalıştıran işyeri işverenlerince, çalıştırdıkları özürlü sigortalılar için 14857 sayılı Kanun türü seçili Aylık Prim Hizmet Belgesi (APHB) vermeleri gerekiyor.
Diğer taraftan, 2014/Mart ayına ilişkin aylık prim ve hizmet başlanılarak engelli teşvikinden yararlanabilmek için 2008/77 sayılı SGK Genelgesi yer alan belgenin İş-Kur’dan vizesinin yaptırılmasına, dolayısıyla ilgili sosyal güvenlik merkezince engelli teşvikinden yararlanabilmesi için işyeri bazlı tanımlama yapılmasına gerek kalmamış bulunuyor.
E-bildirge ile bildirilecek
Dolayısıyla 2014/Mart ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinden başlanılarak artık engelli sigortalı çalıştıran işverenler 4857 sayılı Kanun’un 30. maddesinde öngörülen teşvikten yararlanmak amacıyla engelli sigortalılarını, e-Bildirge programlarında mevcut “Engelli Teşvik Yönetimi” ekranı vasıtasıyla sisteme tanımladıkları takdirde, tanımlamış oldukları engelli sigortalılarını 14857 sayılı Kanun numarasını seçmek suretiyle düzenleyecekleri aylık prim ve hizmet belgeleri ile bildirebiliyorlar.
Soru: 2000-2005 yılları arasında çalıştığım işyerinden istifaen ayrıldım ve tazminatımı alamadım. Halbuki o tarihte ben 15 yıllık sigortalıydım ve 15 yıl ve 3600 günü dolduranların tazminat alarak ayrılabileceklerini bilmediğimden bu haktan yararlanamadım. Şimdi geriye dönük olarak o işyerine dava açsam tazminatımı alabilir miyim? Ö.L.G.
Cevap: Bilgiye değerin henüz tam olarak verildiği bir bilince ulaşmadığımız ve gelişmelerine bakılırsa epey bir süre daha ulaşamayacağımız bir ülkede yaşadığımız için bu konuda siz de kurban olmuşsunuz. Bilseydiniz elbette uygular ve alırdınız. Şimdiden sonra yapılacak bir şey maalesef yok, zira bu sonradan kullanılacak bir hak değil. Bahse konu hak 08.09.1999’dan önce sigortalılığa başlayanlardan 15 yıl sigortalılık ve 3 bin 600 gün koşulunu tamamlayanlardan çalışmakta olduğu işyerinden “Emeklilik yaşına kadar çalışmayı düşünmediğini” belirterek ayrılanlar için geçerlidir. Oysa sizin akdinizin feshinde muhakkak bir gerekçe vardı ve bu gerekçe başka bir gerekçeydi. Bu gerekçeyi sonradan değiştirmeyeceğinize göre, dava açarsanız kesinlikle kaybeder ve üstüne bir de dava masrafı ödersiniz.
