Tevkifatla Sigortalı/Emekli Olmada Son Durum
1 Temmuz 2019
Sigortalılık uygulamalarına son damgayı vuran 2019/9 sayılı Genelge ile değiştirilen uygulamalardan biri de Tarım Bağ-Kurlularla ilgili bulunuyor.
Zirai ürün satışlarından zorunlu Bağ-Kur tevkifatın başladığı 1994 yılından itibaren bu tevkifatlı makbuzlar aracılığıyla Tarım Bağ-Kur sigortalılığının başlatılması mümkün bulunuyor.
Sattıkları ürün bedellerinden tevkifat yapılan ancak meslek kuruluşlarında (2834 sayılı Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri Hakkında Kanuna göre kurulan tarım satış kooperatif ve birlikleri, 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanuna göre kurulan tarım kredi kooperatifi ve birlikleri, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa göre pancar ekicileri istihsal kooperatifleri ile birlikleri ve ziraat odaları kayıtlarına istinaden) kaydı bulunmayanların talepleri halinde sigortalılıklarının tevkifatın yapıldığı tarihi takip eden aybaşından itibaren başlatılması ve yılsonuna kadar devam ettirilmesi gerekiyor.
Şayet tevkifat yapılmayan yıllar varsa bu yıllar atlanarak tevkifat yapılan yıllarda aynı şekilde sigortalılıklarının başlatılması ve sona erdirilmesi, ancak, her yıl tevkifat yapılması halinde, tevkifat tarımsal faaliyetin karinesi olduğundan sigortalılığın kesintisiz devam ettirilmesi icap ediyor.
Örneğin tevkifata istinaden 2926 sayılı Kanunun mülga 2 nci maddesine göre 1/6/1998 tarihi itibariyle geriye dönük tescili yapılan sigortalıdan aralıksız olarak 2015 (dahil) yılına kadar her yıl tevkifat yapılmış olsun. Sigortalının tevkifata istinaden başlatılan sigortalılığının devamına esas teşkil edecek kurum ya da kuruluş kaydı bulunmaması halinde dahi 1/6/1998 tarihinde başlatılan sigortalılığının 31/12/2015 tarihine kadar devam ettirilmesi gerekiyor.
Yine örneğin tevkifata istinaden 2926 sayılı Kanunun mülga 2 nci maddesine göre 1/5/2002 tarih itibariyle geriye dönük tescili yapılan sigortalıdan 2002, 2003, 2004 ve 2009 yıllarında tevkifat yapıldığı anlaşılmış olsun. Sigortalının tevkifata istinaden başlatılan sigortalılığının devamına esas teşkil edecek kurum ya da kuruluş kaydı bulunmaması durumunda, 1/5/2002 tarihi itibariyle başlatılan sigortalılığının 31/12/2004 tarihi itibariyle sonlandırılması, 2009 yılında yapılan tevkifattan dolayı sigortalılığının yeniden başlatılmaması gerekiyor.
2019/9 sayılı Genelge ile 2013/11 sayılı Genelgeye eklenen fıkraya göre “Tarımsal kesintiden dolayı 2926 sayılı Kanuna göre tescili yapılanlardan, sigortalılığının devamını sağlayan meslek kurum ve kuruluşlarda üye kaydı olmayanların sigortalılığının başladığı yılın sonuna kadar ziraat odası veya tevkifata esas ürüne ilişkin kurum ve kuruluşlarda üye kaydı yapılmış olanların, üyelik kayıtlarının sona erdiği tarihe kadar sigortalılıkları devam ettirilmesi gerekiyor.
Örneğin sattığı tarımsal ürün bedelinden 14.04.1996 tarihinde yapılan tevkifata istinaden 25.05.2019 tarihinde 2926 sayılı Kanuna göre tescilinin yapılmasını talep eden tütün üreticisi Ramazan Bey’in 01.05.1996 tarihi itibariyle tescili yapılmış olup, tevkifata istinaden sigortalılığın başlatıldığı yıl içerisinde (18/9/1996 tarihinde) tütün satış kooperatifinde başlayan üye kaydının 31/12/2013 tarihine kadar devam ettiğine dair belgeyi SGK kayıtlarına intikal ettirmiştir. Bu durumda sigortalının 01.05.1997 tarihinde başlayan sigortalılığı 31.12.2013 tarihine kadar devam ettirilecektir.
Aynı genelge ile gelen;
“1/10/2008 tarihinden önce 2926 sayılı Kanuna göre sigortalılıkları başlatılanlardan ziraat odası kaydı bulunmayanların 1/10/2008 tarihinden itibaren gerek Kanunun 53 üncü maddesi gerekse 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında prim ödenmeyen sürelerin durdurulmasına ilişkin Kanunun geçici 63 üncü ve geçici 76 ncı madde hükümleri uygulananların sigortalılıklarının yeniden başlatılmasında ziraat oda kayıtları esas alınacak, ziraat odası kaydı olmayanların sigortalıklarının ise başlatılmayacaktır.”
Biçimindeki hükme göre tevkifata dayalı olarak geriye dönük oluşturulan Tarım Bağ-Kur sürelerinden Ziraat Odası kaydı olmayanlarının durdurulması yani silinmesi halinde ihyası için Ziraat Odası kaydı aranacağı belirtiliyor. Bu kaydın ihya başvuru tarihinden önce Ziraat Odasına kayıt olunması gerektiği biçiminde anlamak gerekiyor.
Muafiyete istinaden tarım sigortalılığının sona ermesi” konusunda ise birden fazla ziraat odası üyelik kaydı bulunanların muafiyete istinaden terk işlemlerinin yapılabilmesi için üyesi bulunduğu ziraat odalarından ayrı ayrı muafiyet belgesi alınması gerekiyor.
