Sigortalı ve İşsizlik Rakamları Ne Söylüyor?
2 Eylül 2019
SGK’nın 2019 yılı sigortalı istatistiklerini nihayet yayımlamasından sonra İş-Kur da üç ay sonra İşsizlik Sigortası bültenlerini yayımladı.
Büyük devletler halka hesap verilebilirliği olan devletlerdir, hesap verme için de önce şeffaflığın olması gerekir. Elbette verilerinin de güvenilir olması gerekir.
Çalışma yaşamı biz uzmanların üzerinde sıklıkla durduğu bir alan. Zira bireyler açısından da devletler açısından olmazsa olmaz koşul olan üretim çalışmaya çalışana dayanır. Üretimin nabzını gösteren bir belirti de çalışan sayısıdır. Tabii çalışandan maksat bir hizmet akdine dayalı olarak bir işveren yanında üretime katkı yapmak amacıyla çalışanlardır.
İşte bu çalışan sayısı 2018 yılı Haziran ayında 14.570.283 kişi iken 2019 yılı Haziran ayında ise 14.287.607 olmuş. Yani çalışma hayatına yeni giren, İş-Kur programlarıyla işe yerleştirilen işçilere, net ücrete varana kadar destekleyen teşviklere rağmen toplamda çalışan sayısı azalmış.
Buna karşın 4/c sigortalısı yani kamu görevlisi bir başka deyişle memur sayısı 2018 yılı Haziran ayında 3.019.444 kişi iken 2019 yılı Haziran ayında 3.058.258 kişi olmuş. Yani reel sektörde istihdam daralırken kamu istihdamı büyümeye devam etmiş.
Bu rakamları İşsizlik Sigortası Bülteni de onaylıyor. Zira İş-Kur tablolarına baktığımızda da 4/a (SSK) kapsamındaki sigortalı sayısındaki azalmanın kaynağını İşsizlik Ödeneği, Kısa Çalışma Ödeneği ve Ücret Garanti Fonu rakamlarından görebiliyoruz.
İşsizlik Sigortası Ne Diyor?
2018 yılı Ocak – Temmuz ayları arasında işsizlik ödeneğinden yararlanan işçi sayısı ortalama 427.248 kişi, toplam İşsizlik Ödeneği olarak Fondan ödenen rakam 2.553.824.556 TL iken 2019 yılının Ocak – Temmuz ayları arasında işsizlik ödeneğinden yararlanan işçi sayısı ortalama 659.207 kişi, Fondan ödenen tutar da 4.652.247.506 TL olmuş. Yani işini kendi iradesi dışında kaybettiği için işsizlik ödeneği almaya başlayan işçi sayısı 1,5 kat, ödenen tutar da 1,82 kat artmış.
İşsizlik ödeneğine başvurularda da durum benzer. 2018 yılı Ocak – Haziran ayları arasında işsizlik ödeneği için başvuran işçi sayısı ortalama 106.614 kişi iken 2019 yılının Ocak – Haziran ayları arasında işsizlik ödeneği için başvuran işçi sayısı ortalama 169.802 kişi olmuş.
Ücret Garanti Fonu Ne Diyor?
Çalıştığı iş yeri ödeme güçlüğüne düştüğünden dolayı işvereninden alamadığı ücretlerini Ücret Garanti Fonundan almaya başlayan işçi sayısı 2018 yılının Ocak – Temmuz ayları arasında toplam 4293 adam/ay ve Fondan ödenen rakam 21.004.106 TL iken 2019 yılının Ocak – Temmuz ayları arasında 28 bin 747 adam/ay ve Fondan ödenen tutar da 102.896.659 TL olmuş. Yani işyeri ödeme aczine düştüğü için ücretlerini alamayan işçi sayısı 7 kat ödenen tutar da 4,85 kat artmış.
Kısa Çalışma Uygulaması Ne Diyor?
Genel ekonomik, bölgesel veya sektörel kriz nedeniyle işçi çıkarmayı önlemek amacıyla geçici süre için iş süresini azaltma halinde o işyerindeki işçilere tam süreden eksik çalışma süresi karşılığı ödenen Kısa Çalışma Ödeneği 2011-2018 yılları arasındaki sekiz yılda toplam 12 milyon 865 bin TL iken sadece 2019 yılının ilk yedi ayında 116 milyon 5 bin TL olmuş.
Tablonun bunca istihdam teşvikine rağmen böyle oluşu çok acı. Zira halen yürürlükte çok sayıda istihdam teşviki var ve bu teşvikler bir yandan İşsizlik fonunu törpülemekte.
Rakamların söylediği sıradanlaşmış teşvikler gibi pansuman tedbirler değil yapısal reform ve yeni bir Türkiye hikâyesinin oluşturulma zorunluluğudur.
