Akşam Gazetesi–1 Ekim’den sonra Rusya’daki işçiler daha geç emekli olacak

24 Haziran 2008 günü Pramit Eğitim (www.pramitegitim.org) Şirketi’nce, Topkapı Eresin Oteli’nde Sosyal Güvenlik Reformu-İstihdam Paketi konularında eğitim düzenlemiş olup, detaylı bilgi ve katılım için 0212 621 89 14 numaralı telefonu arayabilirsiniz.


1 Ekim’den sonra Rusya’daki işçiler daha geç emekli olacak

Bİr çalışan olarak yazılarınızı ilgiyle takip ediyorum ve çok faydalanıyorum. Öyle ki bunu bilen şirketteki arkadaşlarım SSK ile ilgili sorularını bana soruyorlar. Sizden öğrendiklerimle onları aydınlatmaya çalışıyorum ve sizi takip etmelerini öneriyorum. Biz yurtdışında çalışan topluluk sigortasına tabi işçileriz, şirketimiz sadece ihtiyarlık primini yatırmakta, kontrat gereği buradaki sağlık hizmetlerimizi karşılıyor. Yeni yürürlüğe girecek 5510 sayılı SS ve GSS yasası ile bizler de Genel Sağlık Sigortalı olacak mıyız? Olacaksak şartları nasıl olacak, bu biz ve ailelerimiz için çok önemli bir konu lütfen bizleri aydınlatabilir misiniz? Bu arada ben, 1993 Kasım’dan itibaren aralıksız aynı firmada yurtdışında çalışıyorum. Primler işveren tarafından 2004/5 kadar 7A Belge türüyle tavandan yatırıldı, sonrası ise 9A belge türüyle tavandan yatırılıyor. Böyle devam ederse bizler nasıl emekli olabiliriz. Bu durum yeni yasayla nasıl devam etmeli bizim lehimize? SSK’dan 2014 yılı başında emekli olabileceğim gözüküyor, prim günüm ise Mayıs-2008 itibariyle doldu. 2014’e kadar prim ödemek avantaj sağlar mı? Emekli olduğumda sağlık hizmetlerinden, 1A belge türüyle emekli olanlar gibi faydalanabilecek miyiz? 2014’e kadar nasıl bir yol izlemeliyim? Ahmet Keskin-Özbekistan-Taşkent

Halen geçerli olan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 86’ncı maddesi gereğince, ülkemiz ile Sosyal Güvenlik Sözleşmesi akdedilmemiş ülkelerde Türk işverenler tarafından istihdam edilen Türk işçilerinin sosyal güvenlikleri 506 Sayılı Kanun’un 86’ncı maddesi uyarınca Topluluk Sigortası ile sağlanmaktadır. Siz başlığa bağlı kalıp sadece Rusya zannetmeyin, bütün dünyadaki topluluk sigortalı olan Türk işçilerini aynı tehlike bekliyor.

1-Topluluk sigortasında SSK kısa vadelileri almıyor

Topluluk sigortasına göre SSK sadece uzun vadeli sigorta kolları dediğimiz yaşlılık-malüllük ve ölüm sigorta kolları için işverenlerinizden yüzde 25 oranında prim alınmaktadır. Sizler için işkazası-meslek hastalığı, analık ve hastalık primleri ödenmediği daha doğrusu SSK tarafından alınmadığı için de sizler orada iş kazası geçirip vefat etseniz veya sakat kalsanız bile herhangi bir sosyal sigorta yardımı yapılmamaktaydı. Öte yandan ne sizlere ne de ailelerinize hastalık-analık sigortası yardımları da yapılmamaktaydı.

2-Reformun ilk halinde hepsi sizlere verilmişti

2007 yılı ocak ayında yürürlüğe girecekken ertelenen, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun (Sosyal Güvenlik Reformunun) ilk halinde ise, yurtdışında Türk işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin sanki Türkiye’de sigortalı da, yurtdışına geçici görevle gönderilmiş gibi yüzde 35 oranında prim ödenerek tüm sigorta kollarına tabi sigortalı olarak çalıştırılması öngörülmekteydi. Yani bütün primleriniz ödenecekti ve bu primleri işverenleriniz ödeyecek ve defterlerine gider yazacaklardı.

3-Müteahhitler bastırdı, olan sizlere oldu

Sİzlerİn işverenleri olan müteahhit şirketlerin Ankara’da yaptıkları lobi sonrasında bundan daha uygulama başlamadan vazgeçildi. 5754 sayılı Kanunla, 5510 sayılı SS ve GSS Kanunu’nda yapılan değişiklikle, Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamayan ülkelerde Türk işverenlerin yurtdışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri hakkında emeklilik primi olan uzun vadeli sigorta kolu primleri alınmayacağı, sadece yüzde 1 ile yüzde 6,5 arasında değişen oranlarda kısa vadeli sigorta kolları primi ile yüzde 12,5 oranında genel sağlık sigortası primi alınarak kısa vadeli sigorta hükümleri uygulanacağı isteyen işçilerin uzun vadeli primlerini kendileri isteğe bağlı sigorta ile ödeyebilmeleri öngörülmüştür.

Yani, işverenleriniz bundan böyle sizler için yüzde 13,5 ila yüzde 19 arasında değişen oranda kısa vadeli sigorta primlerini ödeyecekler, emeklilik primini işveren ödemeyecek ama sizler emekli olmak istiyorsanız, kendi emeklilik primlerinizi isteğe bağlı sigortalı olarak ödeyeceksiniz.

4-İşçisiniz ama patron gibi geç emekli olacaksınız

Emeklİlİk primlerini yüzde 20 oranında siz cebinizden isteğe bağlı olarak ödeyeceksiniz ama bu şekilde ödenen isteğe bağlı sigorta primleri eski adıyla Bağ-Kur, yeni adıyla 4/b sigortalılığı olarak dikkate alınacağından SSK’lı (4/a’lı) gibi değil Bağ-Kur’lu gibi emekli edilmeniz mevzu bahis olacaktır. Yani 5000 günle değil 9000 günle emekli edileceğiniz gibi ilerde emekli olduğunuzda 400-450 YTL gibi emekli aylığınız olacak.

5- SGK (SSK) da zarar edecek

Türkİye ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalamayan ülkelerde Türk işverenlerin yurtdışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri hakkında emeklilik primi olan uzun vadeli sigorta kolu primleri alınmayacak, sadece kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanacak olması hem kurumun prim kaybına yol açacak, hem de Sosyal Güvenlik Kurumunu önemli bir yükün altına koyacak. Kurum iş kazası ve meslek hastalığı kapsamında yardım yapacağı işçilere milyonlarca YTL tutarında ödenek verecek, gelir bağlayacak, ancak kusur oranlarını tespite yönelik bir soruşturma-inceleme yapamayacağı gibi, rücu etmekte zorluk çekecektir.

6-Siz sakın emeklilik primi ödemeyin

Sİzİn 9A veya 7/A olarak primleriniz Topluluk Sigortası primi ödediğinizi gösterir. Normal SSK’lı oluş tarihinizi ve doğum tarihiniz yazmamışsınız ama madem 2014 yılında emekli olmayı hak kazandınız sakın ha 1 Ekim 2008 gününden sonra isteğe bağlı sigortalı olup emeklilik primi ödemeyin, ödeseniz bile 3,5 yıldan çok ödemeyin yoksa SSK’dan emeklilik hakkınızı kaybedersiniz.