 | |
Birçok engelli-özürlü okurumuzdan gelen sorular karşısında gerek 506 sayılı SSK ve gerekse 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu’na tabi çalışan engellilerin emeklilik şartları ile sorunlarını ele alacağız. Bu arada hatırlatmakta fayda var Bağ-Kur’da engelliler için ayrı bir emeklilik şartı getirilmemiştir SSK’da engelli emekliliği506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 60 ıncı maddesinin (C) bendine göre; Vergi indirim belgesi için Vergi indiriminden yararlanmak isteyen engelli işçi, nüfus kağıdının örneği ve çalıştığı işyerinden alacağı hizmet erbabı olduğunu gösterir belge (halen işyerinde çalıştığını gösteren bir yazı) ile birlikte illerde Defterdarlıklara, bağımsız Vergi Dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğüne, diğer ilçelerde Malmüdürlüğü’ne bir dilekçe ile başvuracaktır. Vergi indiriminden yararlanmak isteyen engelli hizmet erbabının dilekçe ekinde aşağıdaki belgeleri eklemesi gerekmektedir; Defterdarlık Gelir Müdürlükleri, Vergi Dairesi Müdürlükleri ve Malmüdürlükleri vergi indiriminden yararlanmak için kendilerine başvuran hizmet erbabı ile ilgili bilgileri rapor formunun ilgili yerlerine yazacaklar ve bu formları bir yazıya ekleyerek hizmet erbabını özürlülere sağlık raporu vermeye yetkili bir hastaneye sevk edeceklerdir. Sevk edilen hastaneden en az yüzde 40 oranında sakat olduğuna ilişkin bir rapor verilmesi durumunda, hastane raporu ilgili müdürlük tarafından Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü’nde bulunan Merkez Sağlık Kurulu’na gönderilmektedir. Rapor burada değerlendirilerek başvuran kişinin çalışma gücünün ne kadarını kaybettiğine karar verilmektedir. Sakatlık oranının yüzde 40’dan fazla olduğu anlaşılan kişiler sakatlık vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmaktadırlar. İşlemler sonrasında vergi indirim belgesine sahip olanlar erken emekli olabildikleri gibi üstüne bir de şayet ücretle çalışıyorlarsa engelli derecesine göre ücretinden daha az vergi kesilmekte, ücretinin bir kısmı gelir vergisinden istisna edilmektedir. T.C. Emekli Sandığı’nda engelli emekliliği 5434 Sayılı Kanun’un 39’uncu maddesinin (j) bendinin, 5335 sayılı Kanunla 2005 yılında değiştirilen hali gereğince,”Göreve girişlerinde, Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak alınmış ve raporda sakatlık oranı en az yüzde 40 olanlardan fiili hizmeti 15 yıl olanların istekleri üzerine” emekli edilmektedirler. Ancak, madde içinde geçen cümleleri çok dar yorumlayan T.C. Emekli Sandığı doğuştan engelli olunsa dahi memuriyete girmeden evvel sağlık kurulu raporu almamış olanları bu maddeye göre emekli etmemektedir. 78 yaşındaki kadın boşanırsa aylık alacak Ali Bey, 1929 doğumluyum. Eşim hayatta ve 1924 doğumludur. Oğlum kalp hastası olduğu için malulen Emekli Sandığı’ndan emekli oldu. 1989 yılında vefat etti. Ben çalışmıyorum. Eşim ise SSK en düşük ücretinden emekli. Oğlumdan maaş alabilir miyim? Bu konuda değişik şeyler duydum. Sizin verdiğiniz bilgilere çok güveniyorum. Beni aydınlatır mısınız? Sabiha Özduran Hanımefendi, 5434 sayılı Kanun’un 72 inci maddesi gereğince oğlunuz üzerinden size aylık bağlanabilmesi için 3 şart aranır, bunlar, muhtaç olmak, dul olmak ve memur olmamaktır. Siz bu şartlardan ikisini sağlıyorsunuz yani muhtaçsınız ve memur değilsiniz ama dul şartını yerine getirmiyorsunuz. Bu durumda dul kalıncaya kadar size oğlunuz üzerinden aylık bağlanamayacaktır. Kimin önce vefat edeceği belli değil ama Allah (cc) gecinden versin, eşiniz vefat eder de dul kalırsanız bu kere eşiniz üzerinden SSK’dan dul aylığı alacağınızdan, muhtaç sayılmayacak ve yine oğlunuz üzerinden aylık alamayacaksınız. Bu nedenle oğlunuzdan aylık alabilmenin tek bir yolu kalıyor, eşinizden boşanmak. Kanun gereğince, “ölüm tarihinde; evli bulunmaları dolayısıyla aylık bağlanmamış ve sonradan dul kalmış veya boşanmış muhtaç analara… müracaatlarını takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanır.” Oğlunuzdan aylık almak için eşinizden boşanırsanız da bu kere ilerde eşiniz vefat ettiğinden SSK’dan dul aylığı alamayacaksınız. KISA…KISA… |