Beklemek mi, emekli olmak mı avantajlı?
Sosyal Güvenlik Reformu belki 2008 yılında belki de daha sonraki yıllarda yürürlüğe girecek ve çalışanların aklındaki soru; reformdan sonra mı yoksa önce mi emekli olmalıyım? Aşağıdaki örnekte olduğu gibi eski tam aylık (2007) ile yeni tam aylığı karşılaştırın. Şayet, eski tam aylık (2007) yüksek ise yeni dönemde ücretleriniz düşmüş demektir çalıştıkça daha düşük emekli aylığınız olacaktır. Yeni tam aylık yüksek ama eski tam aylık düşük ise çalıştıkça yani 2000 sonrası gün sayısı arttıkça alacağınız emekli aylığı artacak demektir
Zamanında emekli olmazsanız SSK’ya aylık bırakacağınızı unutmayın
Ancak hiçbir zaman unutulmaması gereken bir noktayı siz AKŞAM okurlarına hatırlatmakta fayda var. Emeklilik gününüz gelmişse hiç beklemeden emekli olmak her zaman avantajlıdır çünkü daha fazla emekli aylığı alabilmek adına emekliliği geldiği halde bir yıl daha çalışan birisi bir yıl süresince her ay SSK’dan alması gereken parayı da bıraktıklarını unutmamaları gerekmektedir.
Emeklilik günü gelen bir isteğe bağlı SSK’lısı daha yüksek emekli aylığı alabilmek adına bir yıl daha tavana yakın (ayda 914 YTL.) prim ödese emekli aylığı 25 ila75 YTL. arasında artar ama bir yıl süresince yaklaşık 11.000-YTL. prim ödediği gibi 12 ay süresince en az emekli aylığı rakamı olan 527 X 12 = 6324 YTL.’yi de bırakmış olacaktır.
ÖRNEK 2
Kamu işçisinin emekli aylığı
SAYIN Ali Tezel Bey, İGDAŞ’ta yani kamu kurumunda çalışıyorum. 28.08.1958 doğumluyum. İlk işe giriş tarihim 02.07.1973. SSK sicil numaram 8635404 olup, 2007 Şubat itibarıyla prim gün sayım 9433’tür. 02.07.1998 günü emekliliğe hak kazandım. Ancak emekli olmadım. Halen aktif olarak çalışmaktayım. Emekli olmak istersem:
1- Hangi yasaya göre emekli olacağım? Yeni yasa beni ne kadar etkileyecek?
2- 1990 yılında hiç ödenmiş primim yok. Emekli maaşıma etkisi olur mu?
3- Prim gün sayılarım ve ödenen miktarlar aşağıdaki gibi olup bu rakamlara göre bugün emekli olsam ne kadar maaşbağlanır?
Yüksek emekli aylığı için kurallar
1- Emeklilik gününüz geldiğinde bir gün bile beklemeyin hemen emeklilik talebinde bulunun.
2- SSK’ya ücretlerinizi/primlerinizi olabildiğince yüksek rakamlardan ödeyin/ödetin.
3- Yarın emekli olacakmış gibi ne prim gününden ne de kazançlarınızdan kayıtdışılığa izin vermemeye çalışın.
4- Unutmayın; artık son yılları yüksek öder emekli aylığını yüksek alırım deme şansınız yok, bütün yıllarınızı emekli aylığınızı belli ediyor.
Matbaa çalışanının emekliliği
Alİ Bey, Akşam Gazetesi Adana Matbaası’nda çalışıyorum. İlk işe girişim, 01.07.1981 ve doğum tarihim de 16.06.1964’tür. Bugüne kadar 6477 günüm var ve son 11 yıldır 3A’dan prim ödeniyor. Ne zaman emekli olabilirim? Arif Uçak
Arif Bey, şubat 2007 sonu itibarıyla 3618 gün matbaa (2A veya 3A) çalışmanız var. 01.07.1981 işe giriş tarihinize göre normal şartlarda 46 yaşında yani 16.06.2010 günü emekli olacaktınız ama basın-matbaa işçisi olduğunuz ve basında (2A veya 3A) çalışma süreniz 3600 günü aştığından matbaa çalışmanızın dörtte biri kadar bu yaştan indirim hakkını elde etmişsiniz. Bundan sonra matbaada çalışmasanız dahi, var olan 3618 günlük matbaa çalışmasıyla kazandığınız 2 yıl, 6 ay, 4 gün yaştan indirim hakkınızı 46 yaştan düştüğümüzde 43 yaş 5 ay, 26 günlük iken yani 12.12.2007 günü SSK’dan emekli olacaksınız. Tabii bu hesaplama Şubat 2007 sonuna göre yapılmıştır. Mesela, haziran sonuna kadar (dört ay daha) matbaada çalışırsanız bu tarih bir ay, ekim sonuna kadar çalışırsanız
2 ay daha öne gelir ve 31.10.2007 günü SSK’dan emekli olursunuz.
İşçinin işten çıkarılış tarihi
14.03.2007 tarihinden itibaren izinsiz işe gelmeyen personel için tutanak tutuldu. 15-16-19-20 Mart tarihlerinde de personel gene gelmediği için tutanaklar tutuldu. 21.03.2007 günü devamsızlığı devam ettiği için savunması alınamadığı hakkında tutanak tutuldu ve 27.03.2007 günü de noterden ihtarname gönderilerek 4857 sayılı Kanun’un 25. maddesi II/g gereğince iş aktinin feshedildiğini kendisine yapıldığı bildirildi. Yukarıda özetlediğim olayda; SSK göndereceğim hizmet belgesinde ve Ek II’de akit feshi tarihi olarak 14.03.2007 tarihini mi yoksa 27.03.2007 tarihini mi beyan etmem gerekmektedir.
Mehmet Tosun
Mehmet Bey, işçinizi 14 Mart gününden beri işe gelmeyen işçinizi, bütün bu olumsuzluklarına rağmen isteseydiniz yine de işine gelseydi çalıştırmaya devam etme hakkınız olduğu halde 27 Mart günü işten çıkarmaya karar vermiş ve çıkarmışsınız. Öyleyse işten çıkarma tarihiniz 27 Mart günüdür. Ancak, SSK’ya göndereceğiniz prim ve hizmet belgesinde 14 Mart gününe kadar olan prim ödeme günleri ile kazançlarını bildirecek ve 14 Mart’tan sonraki dönem için puantaj düzenleyip eksik gün bildirim formu olan ek-8 ekinde nisan ayı sonuna kadar SSK’ya göndereceksiniz.
ÖRNEK 3 Üst düzey özel sektör çalışanının emekli aylığı
DoĞan Ofset A.Ş, İşletme Müdürüyüm, 30.03.2007 tarihi ile SSK’ya başvurarak emekli olmayı talep ettim. İşe giriş tarihim, 01.10.1980 ve doğum tarihim 28.03.1962 olup toplam prim günüm, 8490’dır. Size sigorta numaramı da gönderiyorum, yaklaşık alabileceğim maaş ne olabilir?
Kısa… Kısa… Kısa…
Yarın:BAĞ-KUR’da emekli aylığının hesaplanması
Ali TEZEL