ASGARİ ÜCRET 1.300 TL OLDUKTAN SONRA KISA DÖNEMDE İSTİHDAMDA NELER DEĞİŞECEK
13 Kasım 2015
Hükümetin vaadinde duracağı kesin, 1.300 TL net asgari ücrette işverenin vergi azaltılması, SGK prim desteği yahut hazine finansmanı ile desteklenerek işverenin-istihdamın olumsuz etkilenmemesi yolları araştırılıyor.
6552 sayılı yasanın 5.maddesi ile maden işyerlerinde çalışma sürelerinin 36 saate indirilmesi , 36 saatten fazlasının çalışma sayılması gibi değişiklikler aslında ücretin zammı, üretim maliyetlerinin artması anlamına geldiğinden maden işyerlerinde şunlar yaşanmıştı,
-İşyeri kapatma,
-Kayden kapatılan işyerlerinde fiilen kaçak üretim (halen böyle devam eden bildiğim işyerleri var),
– İşçi çıkarma ,
– Yemeğin yer altında yenilmesi (Ermenek olayı)
– İş güvenliği önlemlerinden maliyet olmasın diye kaçınma,
-Kayıtsız işçi çalıştırma,
– Yer üstünde çalışma gösterme,
– Kayıtların fazla çalışmasız 36 saat olarak düzenlenmesi gibi,
– Ücretlerin zamanında ödenmemesi,
Bir çok yöntem ile yasa ile gelen güvenceyi işverenler aşmaya çalışmıştı. Bunun tek nedeni maliyet artışlarından kaçış- çıkış yolu aramaktı.
ASGARİ ÜCRET NET 1300 OLUNCA İŞ YAŞAMINDA NE TÜR AYKIRILIKLAR OLACAK VE ALINABİLECEK ÖNLEMLER
- İşveren maliyetinin azaltılması için hangi önlem alınırsa alınsın işten çıkarmalar artacak, zira net kadar toplam yükte önemli.
- Haklı veya haksız olsun işverenler asgari ücret artmadan 2015 yılı bitmeden işçilerini paraları var ise kıdem tazminatlarını ödeyerek, paraları yoksa sonra gel diyerek işten çıkaracaklar. Zira kıdem tazminatı yükünde asgari ücret esas alınan işçinin kıdem tazminatı maliyetleri yıllık ödeme için en az % 20 artmış olacak. Asgariden çok ücreti olanları bu ihtimal daha düşük.
İşveren aynı işçileri bir süre sonra tekrar işe alsa daönceki hizmetleri tasfiye ettiğini kabul edecek.
3-Net ücreti halen 1000 TL den çok 1.300 TL ve azı olanların zam hakları ne olacak, bir çok işveren ilave bir zamma yanaşmayacak, işçi işveren arasındaki çalışma barışına şüphe girecek.
4- Kayıtsız çalıştırma artacak,
-Tümden sigortasız çalıştırma
-Ücreti tam ödemiş gibi kayıt düzenleyip eksik ödemeler çoğalacak.
5- Ev işleri ve Borçlar Kanununa tabi işlerde de asgari ücret en az ölçü olduğundan güvencenin daha az olduğu bu sektörlerde net asgari ücret ihlalleri çoğalacak.
6- Bütün sektörlerde maliyete dayalı yeni zamlar kapımızda olacak.
Sorun belli neler yapılabilir.
- Teşvik, vergi indirimi, finans yolu ile maliyetlere devlet destek olabilir, bu zaten planlanıyor.
- Kayıt dışı istihdam ile mücadele artırılabilir.
- Asgari ücrete aykırı davranan eksik ödeyenlere idari para cezası düzenlenebilir. Ancak bu toplumun büyük bir kesimine kapsayacağından cezaların sayısal çokluğu ve tahsil edilemez hale gelmesi günün birinde affetmekle sonuçlanacağından yapmamak yapmaktan daha iyi olabilecek.
- İstihdamın teşviki asgari ücretin 1.300 TL olması nedeni ile işsiz kalanlar bakımından bu demektir ki hemen 1 kasım 2015 tarihinden sonra örneğin 6 ay süre ile işsiz kalıpta işe girecekler için örneğin 1 yıl süre ile yeni ve geçici bir teşvik kapsamına alınması ile,
- Ekonominin genel teşviki ile
Bu ve benzeri yöntemler kullanılarak gerçekleştirilebilecektir.
Uzun olmayan bir süreçte yeni dengeler kurulup her şey eski haline gelecek olsa da yıllardır büyüme hızımızı artırabilmek için emekten sermayeye milli gelirde kayan pay kaybeden emek kazanan sermaye = milli büyüme için göz ardı etmekten uzaklaşmalı, ülkemizin ekonomisininbüyüme hızından vazgeçmemek, artırmak üzere emek kesime ilerleyen yıllarda büyümeden giderek artan bir pay verilerek, daha da yaşanılabilir bir toplum haline gelmek için uğraşmalıyız.
Dediğimiz şu değildir. Sermayeyi kıs-emeğe ver değildir. Sermayeyi de koru, emeği de koru ama paylaşım oranlarını bir anda değil tedrici olarak-zaman içinde emek lehine çevir ve bunun ilerleyen yıllardaki paylaşım oranını önceden belirleyelim ki, dünyanın ve bütün vatandaşlarının güvenin arttığı bir ülke olalım.
