ASKERLİK BORÇLANMASI VE DİĞER BORÇLANMALAR TABAN AYLIKLA DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞLARINDA ORTAYA ÇIKAN DETAYLAR
28 Ağustos 2020
Borçlanmaların emekli aylıklarına etkisine baktığımızda 5510 sayılı Kanunla yapılan düzenlemede;
EK MADDE 19- (Ek: 17/1/2019-7161/42 md.) Bu Kanun veya bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerine göre malullük ve yaşlılık sigortasından ödenen aylıklar ve aylıklar ile birlikte her ay itibarıyla yapılan ödemeler toplamı dosya bazında, 8/2/2006 tarihli ve 5454 sayılı Kanunun 1 inci maddesi uyarınca yapılacak ek ödeme dâhil 1.500 Türk lirasından az olamaz.
Korona virüs öncesi 31/03/2020 kadar (2019 yılında) bir yıl kadar 1.000 TL alt sınır aylığı belirlenmiş,1/04/2020 itibaren ise %50 zamlanarak 1.500 TL alt sınır aylığı gelmiştir.
1.000 TL alt sınır aylığı öncesi 600 lira kadar gerileyen emekli aylıkları karşısında askerlik,doğum vs borçlanmalar cazip idi.
1.000 TL olan alt sınır aylığı döneminde ise askerlik ve doğum borçlanmasında önemli etkisini görüyorduk.
Nisan 2020 virüsün etkisinin emekli aylıklarında standart seviyeyi yükseltmek için %50 oranında artırılmış,1.500 TL çıkarılmıştır.
Örnek:
A sigortalı Asgari Kazançtan çalışmaları sonucu;
| yıl | gün | abo | gösterge/kazanç |
| 1999 | 7 | 70,00% | 9475 |
| 2008/09 | 1543 | 43% | 645,43 |
| 2008/10 | 3675 | 34,72% | 2.239,86 |
| 5225 |
Bu tabloya göre ek ödeme dahil olmak üzere 1.271.-TL emekli aylığı bağlanacaktır.
Son düzenleme ile birlikte 1.500.-TL az emekli aylığı olmayacağı için bundan dolayı 540 gün askerlik borçlanmasının etkisini incelediğimizde +100 lira etkisi olur.
Diyelim ki;
2021 -2022 Dönemine kadar 1.500 TL. kadar emekli aylığı alacaksa çok etkisi olmayacak.
Borçlanırsa 1.371 TL. olsa bile 1.500 Lira emekli aylığı alacak,2021 belki de 1.500 emekli aylığı alsa da 2022 normal zamlı emekli maaşına geçecektir.
Böylece etkisi erken zamlı emekli maaşına geçmiş olacaktır.
Örnek:
B sigortalı da Asgari Ücretten Çalışmaları Mevcuttur
| yıl | gün | abo | gösterge/kazanç |
| 1999 | 3138 | 75,00% | 9475 |
| 2008/09 | 3149 | 63% | 642,11 |
| 2008/10 | 2369 | 48,09% | 2.047,45 |
| 8656 |
Tabloya göre emekli maaşı ek ödeme dahil..1.951.-TL.
Askerliğini 540 gün askerliği borçlanması halinde +120 lira fazla emekli aylığı alacaktır.
Şunu analiz ediyoruz,şayet günleri fazla ise,1.500 TL alt sınır aylığından fazla emekli maaşı bağlanıyorsa ödenen borçlanmanın kar/fayda analizi de yapılırsa ona göre karar vermek gerekir.
İlerleyen dönemlerde şayet taban aylık 1.500.-TL üstüne çıkarsa bir çok borçlanma cazibesini kaybeder,bu da kurumun borçlanmadan elde edeceği gelir hanesini etkiler.
Aynı zamanda üst gösterge ve tavandan prim ödeyenler ise küstürülmüştür,makas alt sınır aylığı ile daraltılmıştır.
Ne ka ekmek o ka köfte bu deyimin sözlük karşılığı”emeğin kadar karşılığını alırsın” o zaman düşük primler karşılığında düşük maaş,yüksek primler karşılığında yüksek emekli aylıkları olarak dikkat çekilerek,primlerine sahip çık denilmiştir.
Taban aylığa karşı adil olunması halinde aynı adalette tavandan prim ödeyenlerin maaşlarında gösterilmesi gerekir.
VEDAT İLKİ
05415161962 whatsapp
