Muvazzaf askerlik süresi ülkemizde yıllar içinde değişikliğe uğramış ve sosyal güvenlik sistemine entegre edilmiş bir uygulama. Askerlikte dönemine göre rutin 20 ay, 18 ay, 15 ay veya 12 ay gibi standartlarda borçlanma dışında da borçlanma halleri ve askerlik sürelerinde sağlık nedeniyle meydana gelen hava değişim süreleri var.
Sosyal güvenlik kanunları ile er veya erbaş olarak silah altında veya 01.01.1950’den sonra geçen yedek subay okulunda geçen sürelerin borçlanılması mümkün bulunuyor. 01.01.1950’den önceki yedek subay okul süreleri ve hazırlık kıtası süreleri borçlanılamıyor. Zira bu süreler zaten borçlanılmaksızın hizmet olarak eklenebiliyor.
Yedek subay okulunda öğrenci iken ya da muvazzaf veya ihtiyat askerliğini er olarak yapmakta bulundukları sırada vazife malûlü olmaları sebebiyle kendilerine vazife ve harp malullüğü aylığı bağlananlar da öğrencilikte ve askerlikte geçen süreleri, 4/1-a (SSK) veya 4/1-b (Bağ-Kur) sigortalılıklarına göre çalışmaları halinde borçlanabilirler.
HAVA DEĞİŞİMİ KAÇ GÜN?
Yapılacak askerlik borçlanmalarında, hava değişimlerinin 17.07.1927’ye kadar bir yılı, bu tarihten 22.02.2014’e kadar üç ayı, 22.02.2014’den sonra 30 günü, erbaş ve er statüsünde askerlik görevini kısa dönem yapanların ise 14.11.1980 tarihinden itibaren bir ayının, 22.02.2014 tarihinden itibaren 15 gününün askerlik süresi olarak dikkate alınması gerekiyor. Askerliğin bu süreleri aşan kısmı ile hastalık veya cezai bir sebeple uzayan süreleri borçlanma yolu bulunmuyor.
Her derecedeki askeri okullarda ve diğer öğrenim kurumlarında Milli Savunma Bakanlığı adına ve hesabına öğrenim yapan askeri öğrencilerden, 07.02.1974 tarihine kadar gerek disiplinsizlik ve gerekse başka nedenlerle TSK’dan ilişiği kesilenlerin okulda geçen süreleri askerliklerine sayılır. Bundan dolayı 18 yaşından sonra geçmiş olması şartıyla ve o tarihte emsallerinin tabi olduğu muvazzaf askerlik süresini aşmamak üzere okul sürelerinin borçlandırılması mümkün bulunuyor. Kendi isteği ile askeri okuldan ayrılanlar ise bu haktan faydalanamıyor.
Askeri liselerden mezun olduktan sonra harp okuluna giden veya TSK hesabına yüksek okullara devam edenlerin bu okullardan, istekleri dışında, disiplinsizlik veya başka bir nedenle ayrılanların, sadece harp okulu veya yüksek okulda geçen sürelerinin (emsallerinin tabi olduğu askerlik süresini geçmemek üzere) borçlandırılması mümkün. Askeri lisede geçen süreler ise borçlanma dışında bırakılıyor.
ER ÖĞRETMEN NE YAPACAK?
Askerlik hizmetini er öğretmen olarak yapanların kıtada maaşsız olarak geçen sürelerinin de
borçlandırılması mümkün bulunuyor.
Askerlik görevini 1965-1967 yılları arasında er olarak yapanlar 29.12.1967 tarihini geçmemek üzere, 1962-1964 yılları arasında er olarak yapanlar ise 31.10.1964 tarihini aşmamak üzere Kıbrıs olayları nedeniyle uzayan askerlik sürelerini borçlanabilmeleri mümkün bulunuyor.
Türk vatandaşlığına alınanlardan vatandaşlığa alındıkları tarihte 22 yaşını doldurmuş olanlardan geldikleri ülkelerde yaptıkları askerlik sürelerini belgeleyenler belgede kayıtlı süreyi, belgede kayıtlı sürenin olmaması veya Türkiye’deki emsallerinin yaptığı askerlik süresinden fazla olması hallerinde emsalleri kadar borçlanılabilir.
Örneğin 1967 yılında Bulgaristan’da 2 yıl 6 ay 23 gün askerlik yapıp daha sonra Türk vatandaşı olan sigortalının askerlik süresini borçlanması halinde 1967 yılında ülkemizde 24 ay askerlik yapıldığından bu süre kadar askerlik borçlanması yapabilir.
DUL AYLIĞINA TEK ENGEL YENİDEN EVLENMEKTİR
Ali Bey, babam iki ay önce vefat ettiğinden annem babam üzerinden dul maaşı almak istiyor. Fakat kendim SSK'lı çalışan olduğum için annem benim üzerimden sağlık yardımından yararlanıyordu. Anneme Sosyal Yardımlaşma Dayanışma Vakfı’ndan bu durumda dul aylığı alamayacağını söylemişler. Kendi SSK'mdan annemi çıkartırsam dul maaşı alabilir mi? (Rumuz Yağmur)
Sayın okurum, eğer anneniz babanızın vefat tarihinde babanız ile evli durumda ise hiçbir engel olmadan dul aylığından yararlanabilir. Hem dul aylığı alır hem de aldığı aylıktan dolayı sağlık yardımından da yararlanabilir. Garip olan durum babanızla evli iken neden çocuğu olan sizden sağlık yardımı aldığı. Bu da sorun değilse de sizi tereddüde sevk eden de bu garip durum oluyor. İki ay öncesine kadar da anneniz babanızdan dolayı sağlık yardımından yararlanmalıydı. Aylığı bağlatın ve anneniz kendisi üzerinden sağlık yardımı alsın.