Sosyal Güvenlik Kanunu’nda bireyin emekli olabilmesi için veya ölümü halinde geriye kalan hak sahiplerine maaş bağlanması için sigortalının; 3 önemli şartı birlikte yerine getirmesi gerekmektedir. Bu şartlar 1-yaş , 2- prim ödeme gün sayısı, 3- sigortalı hizmet süresi olarak , zorunlu bulunmaktadır. Belirtilen bu üç koşulun daha erken yerine getirilip daha çabuk emekli olmada “Borçlanma” uygulaması bir çok çalışan için önemli bulunmaktadır. SGK uygulamasında belirli kişilere belirli hallerde geriye doğru çalışılmadan geçen süreleri borçlanma olanağı tanınmıştır .
BORÇLANILACAK SÜRELER
a) Ücretsiz Doğum ya da Analık İzni Süreleri ile Kanunun 4 üncü Maddesinde , Sigortalıların Doğumdan Sonra Geçen Süreleri ,
b) Er veya Erbaş Olarak Silah Altında veya Yedek Subay Okulunda Geçen Süreler ,
c) Personel Mevzuatlarına Göre Aylıksız İzinde Geçen Süreler ,
d) Doktora veya Tıpta Uzmanlık Öğreniminde Geçen Süreler ,
e) Avukatlık Stajında Geçen Süreler,
f) Tutuklulukta veya Gözaltında Geçen Süreler ,
g) Grev ve Lokavtta Geçen Süreler ,
h) Hekimlerin Fahri Asistanlıkta Geçen Süreler ,
Avukatlardan Gelen Sorulara Göre Borçlanmaları Nasıl Olacak Genelge doğrultusunda açıklayalım.
Avukatlık Stajında Geçen Süreler
1136 sayılı Avukatlık Kanunu gereğince avukatlar, sigortalı olmaksızın ilk altı ay
mahkemelerde, kalan altı ay da avukat yanında olmak üzere toplam 1 yıllık staj sürelerini
gösteren onaylı baro belgesi ve borçlanma talep dilekçesi ile Kuruma başvurmaları halinde bu
süreleri borçlanabileceklerdir.
Borçlanma yapılabilmesi için staj süresinin tamamlanması gerekmektedir. Ancak, 29/09/1987 tarihinden önce avukatlık stajını tamamlamadan hakim adaylığına başlayanların mahkemeler nezdinde geçen staj sürelerinin hakim adaylığından sayılıp sayılmadığı, sayılmış ise ne kadarının sayıldığı Adalet Bakanlığından sorulacak ve alınacak cevaba göre borçlanma işlemi sonuçlandırılacaktır.
29/09/1987 tarihinden sonra avukatlık stajını tamamlamadan hakim adaylığına başlayanların ise bu süreleri hakimlik adaylığından değil, meslekte geçmiş sayıldığından, bu süreler borçlandırılmayacaktır.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında
sigortalı olanların borçlandırılmasında Kurumlarından tüm hizmetlerini gösterir onaylı hizmet belgesi istenecektir.
Borçlandırılacak olan süre hiç bir şekilde bir yıllık süreyi geçemeyeceğinden, bu sürenin tespiti staj bitim tarihinden geriye doğru gidilmek suretiyle yapılacaktır.
Örnek 1- 16/10/2008 tarihinde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında göreve başlayan sigortalı (A), 06/11/2008 tarihli dilekçesiyle 04/01/2007-23/07/2007 tarihleri arasında mahkemeler nezdinde, 05/08/2007-07/02/2008 tarihleri arasında avukat yanında geçen avukatlık staj süresini borçlanmak istemektedir.
Sigortalının 24/01/2007-23/07/2007 tarihleri arasında 6 ay mahkemeler nezdinde, 08/08/2007-07/02/2008 tarihleri arasında 6 ay avukat yanında olmak üzere toplam 1 yıllık
avukatlık staj süresi borçlandırılacaktır. 6 aydan fazla olan 04/01/2007-23/01/2007 ve
05/08/2007-07/08/2007 tarihleri arasındaki süreler borçlandırılmayacaktır.
Örnek 2- 07/02/2008-07/08/2008 tarihleri arasında mahkemeler nezdinde stajını
tamamladıktan sonra avukat yanında staj yapmakta iken, 17/10/2008 tarihinde Adalet
Bakanlığında hakim adayı olarak Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi
kapsamında göreve başlayan sigortalı (B), 06/11/2008 tarihli dilekçesi ile avukatlık staj
süresini borçlanmak istemektedir. Avukatlık stajını tamamlamadan hakim adaylığına geçirilen
sigortalının mahkemeler nezdinde yaptığı staj süresi 29/09/1987 tarihinden sonra geçmiş
olması nedeniyle hakim adaylığından değil, meslekte geçmiş sayıldığından borçlanmasına
imkan bulunmamaktadır.
Örnek 3- 09/02/1986-09/08/1986 tarihleri arasında mahkemeler nezdinde stajını
tamamladıktan sonra avukat yanında staj yapmakta iken, 14/11/1986 tarihinde Adalet
Bakanlığında hakim adayı olarak göreve başlayan ve bu görevinden 28/09/2006 tarihinde
ayrılarak 08/10/2006 tarihinden itibaren serbest avukat olarak çalışmaya başlayan sigortalı
(C), 06/11/2008 tarihli dilekçesi ile avukatlık staj süresini borçlanmak istemektedir.
Sigortalının 29/09/1987 tarihinden önce geçmiş olması nedeniyle hakim adaylığından sayılan
10/02/1986-09/08/1986 tarihleri arasında mahkemeler nezdinde geçen 6 aylık staj süresi
borçlandırılacaktır. Tamamlamadan ayrıldığı avukat yanında geçen staj süresinin ise
borçlandırılması mümkün olmayacaktır.
Sosyal Güvenlik Uzmanı
Esme Çeşme
Tlf : 0212 571 60 31
Tlf : 0212 571 60 33
Fx : 0212 571 60 08
E-mail :bakirkoy@alitezel.com Adres: İncirli Cad.Limon Çiçeği Sk.Anıl Apt.No:2 D:8 Bakırköy İstanbul