BES’ten Çıkanlara/Çıkacaklara Mutlu Haber
14 Haziran 2012
BES’ten Çıkanlara/Çıkacaklara Mutlu Haber
Soru: Sormak istediğim konu bireysel emeklilikten 10 yıl dolmadan çıkıldığında kesilen yüzde 15’lik stopaj kesintisinin iadesi ile ilgili. Ben 2009 yılında sistemden çıkmıştım. BES’ten çıkıldıktan 30 gün içinde mi konuyla ilgili başvuruların yapılması gerekmektedir? Yoksa sonraki yıllarda da başvuru yapılabilir mi? Vergi Dairesine başvuru sürem geçti mi acaba? Kıymet ŞAHİN
Cevap: BES’te sisteme 10 yıl süreyle katkı payı ödemeden sistemden ayrılanlara yapılan ödemelerden yüzde 15 gelir vergisi tevkifatı yapılmaktadır. Bu oran hem menkul sermaye iradı kabul edilen nemalarla sınırlı kalmamakta, aynı zamanda şahsın ödediği aidatlardan da gelir vergisi tevkifatı yapılmaktadır. Her ne kadar mahkemeler katılımcıları haklı bulsa da aynı hukuksuz uygulama sürüp gitmektedir. İşte hem BES’i ıslah etmek hem de düzeltmek amacıyla getirilen düzenleme ile bu sorun çözülüyor. Bununla birlikte daha önce BES’ten çıkanlardan alınan fazla gelir vergisi tevkifatları da iade edilmesi gerekiyor. İşte bu iadenin esaslarını ortaya koyan düzenleme “Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısının” geçici 1 nci maddesine göre yapılacak. Anılan düzenlemeye göre “07.10.2001 tarihinden sonra akdedilmiş bireysel emeklilik ve şahıs sigorta poliçeleri ile ilgili olarak bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce emeklilik ve sigorta şirketleri tarafından yapılan ödemeler üzerinden tevkif edilerek ödenen vergilerin, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesine bu Kanunla eklenen fıkra hükmüne göre belirlenen menkul sermaye iradı üzerinden bu Kanunun yayımlandığı tarihte yürürlükte olan orana göre hesaplanan tutarı aşan kısmı, bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren bir yıl içinde hak sahiplerince tevkifatın yatırıldığı vergi dairelerine başvurulması ve dava açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi şartıyla” iade edilmesi öngörülüyor. Mamafih maddenin yürürlük tarihi yayımından itibaren dört ay sonrası olarak düzenlendiğinden henüz geç kalmadığınız gibi muhtemelen Eylül ayı sonuna kadar da başvuramayacaksınız.
Soru: Babam 1973-1982 yılları arasında yılında Çay Fabrikasında işçi olarak SSK statüsünde çalışıyor. 1982’de istifa ederek Fiskobirlik’te yine SSK’lı olarak işe başlıyor. 1997 yılında bu kurumdan emekli oluyor ancak emekli ikramiyesi hesaplanmasında sadece Fiskobirlik’te çalıştığı 15 yıl baz alınarak emekli ikramiyesi veriliyor. Çay fabrikasında çalışmış olduğu 9 sene ikramiye ödemesinde hesaba katılmıyor. Burada bir işlem hatası yok mudur? Cafer KOZLUCA
Cevap: Babanız her iki işyerinde İş Kanununa tabi işçi olarak çalışmış. İş Kanununa tabi olarak çalışanlar emekli olduklarında emekli ikramiyesi değil kıdem tazminatı alırlar. İkisi tamamen farklı hesaplanan ve farklı şekilde hak kazanılan haklardır. Başka bir işte çalışmak amacıyla istifa halinde ayrılınan işyerindeki tazminat hakkı yakılmış olur. Emekli ikramiyesinde ise birkaç kurumda memur olarak çalışan bir kişi son ayrıldığı kurumdan emeklilik amacıyla ayrıldığında toplam memuriyeti kadar emekli ikramiyesi alır. Zaten genel olarak kıdem tazminatı rakamsal olarak emekli ikramiyesi ile kıyaslandığında daha fazla olarak tahakkuk eder.
