Belirli süreli iş sözleşmelerinin belirsiz süreliden ayrımında, kuralın belirsiz süreli iş sözleşmesi olması nedeni ile ayırıcı temel unsur olarak aranan objektif neden ilkesi olsa da uygulamada belirli iş sözleşmesinin geçerli kabul edildiği hal sınırlı olduğundan, adına belirli süreli sözleşme dense de sözleşmeler belirsiz süreli olarak kabul edilmektedir. Aşağıda Yargıtayın kararlarından alınan örnekler sunulmuş olup yeni yasal uygulamalardan olmak üzere doğum sonrası yarım gün çalışmayı seçen kadın veya çalışan eşinin yerine işyerinde çalıştırılan kişilerin yarım gün çalışmadan süresinden önce tam gün çalışmaya dönülmesi halinde yerlerine işe alınanların sözleşmelerinin sona ermesi daha sık karşılaşılan durumu oluşturacaktır.
Belirli süreli iş sözleşmesi aşağıda sayılan örnekler dışında, askere giden kişi yerine işe başlatılan kişiler içinde söz konusu olacaktır.
Sözleşmenin belirli veya belirsiz ayrımı fesihte istenebilecek işçilik alacaklarının türü üzerine etkilidir. Örneğin ihbar tazminatı, kıdem tazminatı,işe iade veya bakiye süre ücretinin kapsamı ise ayrı yazıların konusu olabilecek genişlikte olduğundan yargıya intikal eden işlerden hangilerine belirli, hangilerine belirsiz diyen kararlardan belirleyebildiklerim şunlardır.
YARGITAY KARARLARINDAN ÖRNEKLER
1- Araştırma görevlisi belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışır.
9. Hukuk Dairesi 2016/36009 E. , 2017/148 K. 17.01.2017
“…davacı işyerinde araştırma görevlisi olup, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışmaktadır…”
2- Yurtdışına 24 ay süre i.in kalıpçı ustası ekip başı götürülen belirli süreli
9. Hukuk Dairesi 2015/2038 E. , 2016/11662 K. 10.05.2016
“…davalıya yurt dışı şantiyesinde kalıpçı ustası ekip başı işçi olarak belirli süreli iş sözlemesi ile 2000 USD net maaşla 24 aylık süre için çalışmak için anlaştığını, haklı bir neden olmaksızın belirli süreli iş sözlemesinin…”
3- Gemi adamı kaptan belirli süreli
9. Hukuk Dairesi 2013/7084 E. , 2015/6945 K. 17.02.2015
Yine 9. Hukuk Dairesi 2013/10445 E. , 2015/6930 K. 17.02.2015
4- Özel okul öğretmeni belirli süreli değil asgari süreli olup belirsiz süreli
9. Hukuk Dairesi 2015/7495 E. , 2016/22526 K 20.12.2016
“… matematik öğretmeni olan davacı işçinin, davalı işyerinde 01.09.2010-31.08.2012 tarihleri arasında yenilenen 1 yıllık süreli sözleşmeler ile çalıştığı sabittir. Buna göre ilk sözleşme asgari süreli olup, sonradan imzalanan sözleşme iş sözleşmesini belirli hale getirmeyecektir. Taraflar arasında iş sözleşmesi belirsiz süreli hale gelmiştir…”
5-LPG istasyon müdürü belirli değil belirsiz süreli
9. Hukuk Dairesi 2013/2178 E. , 2014/35524 K. 25.11.2014
“..sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG) piyasası otogaz istasyonu sorumlu müdür tip sözlemesi” imzalandığını, bu sözleşmenin bir yıllık belirli süreli hizmet akti olduğunu,… davacının yaptığı işin niteliğine göre taraflar arasında belirli süreli iş akti yapılmasını gerektirir objektif bir neden yoktur..
Ayrıca 22. Hukuk Dairesi 2014/25452 E. , 2016/1271 K. 20.01.2016 aynı yöndedir.
6-Maden arama işi proje müdürü belirli değil belirsiz süreli
9. Hukuk Dairesi 2015/19021 E. , 2016/17864 K.13.10.2016
“…davacı 13/04/2010 tarihinden itibaren davalı işverenlerin Uşak yöresindeki maden arama işinde proje müdürü olarak çalışmakta olup, 2011/Ekim başından itibaren de davalıların Giresun yöresindeki maden arama işinde görevlendirilmiştir. Yapılan işin özelliği gereği belli bir süreye bağlı olmaksızın sürekli olarak faaliyet gösterildiği ve bu bağlamda dava konusu somut olayda İş Kanunu'nun 11.maddesi anlamında " Belirli Süreli " sözleşme yapılabilmesi için gerekli olan objektif bir nedenin bulunmadığı ortadadır. Sözleşmeye salt tarih konulması sözleşmenin belirli süreli olduğunu göstermez. Objektif ve esaslı bir neden olmaksızın süreye bağlı kılınan iş sözleşmelerinin belirli süreli olarak kabulü mümkün değildir…”
7- Usta Öğretici asgari süreli iş sözleşmesi
9. Hukuk Dairesi 2016/16874 E. , 2016/14766 K. 20.06.2016
Usta öğretici asgari süreli iş sözleşmesidir
8- Çalışırken 3 yıl süre ile geçici görevli gönderilen belirsiz süreli
9. Hukuk Dairesi 2014/36285 E. , 2016/12369 K. 24/05/2016
davacı 15/01/1992 tarihinden itibaren davalı işveren nezdinde çalışmakta olup, 12/12/2007 tarihli 3 yıllık iş sözleşmesi ile geçici olarak….'da görevlendirilmiştir. Davacının, davalıya ait …'daki banka şubesinde çalıştığı anlaşılmaktadır. Çalışılan işyerinin banka şubesi olduğu ve belli bir süreye bağlı olmaksızın sürekli olarak faaliyet gösterdiği ve bu bağlamda dava konusu somut olayda İş Kanunu'nun 11.maddesi anlamında " Belirli Süreli " sözleşme yapılabilmesi için gerekli olan objektif bir nedenin bulunmadığı ortadadır. Ayrıca taraflar arasında imzalanan 12/12/2007 tarihli belirli süreli iş sözleşmesinde, davacının…'ye döndüğünde davalı ile arasındaki 15/01/1992 tarihli sözleşmenin otomatik olarak geçerlilik kazanacağının da belirtildiği görülmektedir.
Tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, iş sözleşmesinin belirsiz süreli olduğunun kabulü ile bakiye süre ücreti alacağı talebinin reddi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
9- Temizlik personeli belirsiz süreli
9. Hukuk Dairesi 2015/30077 E. , 2016/10271 K. 25.04.2016 ve
9. Hukuk Dairesi 2013/3849 E. , 2014/40037 K. 24.12.2014
Dosya içeriğine göre, mahkemece davacının belirli süreli iş sözleşmesi kapsamında çalıştığı kabul edilmiş ise de, davacının temizlik personeli olduğu, taraflar arasındaki ilişkinin belirli süreli olmasını gerektiren objektif koşulların davalı tarafça ispat edilemediği, taraf arasında düzenlenen sözleşmenin “belirli süreli” olarak nitelendirilerek, sözleşme süresinin tayin edilmesinin “objektif koşulu” ispata yeterli olmadığı, temizlik işinin niteliği gereği devamlılık arz ettiği hususları bir arada değerlendirildiğinde, davacının başından beri belirsiz süreli hizmet akti ile çalıştığı, feshin geçersiz olduğu anlaşılmakla davanın kabulü yerine reddine karar verilmesi hatalıdır.
10-Maden çıkarma taşıma işinde şoför belirsiz süreli
9. Hukuk Dairesi 2013/3244 E. , 2013/3233 K. 28.01.2013
“…06.07.2005 tarihli iş sözleşmesinin belirli süreli olduğu belirtilmiş ise de, yapılan işin maden çıkarma ve … tesislerine taşıma işi olması, davacının görevinin şoförlük olup, sözleşmeyi belirli süreli yapacak objektif bir neden olmaması karşısında, iş akdinin belirsiz süreli olduğunun kabulünde zorunluluk bulunduğu…
11- Otopark güvenlik görevlisi belirli değil belirsiz süreli
9. Hukuk Dairesi 2013/3579 E. , 2014/36405 K. 01.12.2014
“…otopark güvenlik görevlisi olan davacı ile davalı işveren arasında belirli süreli otopark görev sözleşmesi yapılmasında objektif herhangi bir neden yoktur. Taraflar arasındaki sözleşme belirsiz süreli hizmet sözleşmesi niteliğindedir. Bu nedenle bakiye süre ücreti talebinin reddi gerekirken mahkemece kabulü hatalıdır…”
12- Üniversitede Yardımcı Doçent belirli değil belirsiz süreli
9. Hukuk Dairesi 2013/7498 E. , 2015/475 K. 14.01.2015
Belirsiz süreli iş sözleşmesi veya istihdam ilişkisi sayılacağına dair koşullar belirleyeceklerdir.
Öte yandan 1999/70 sayılı Konsey Direktifinin önsözünde, Essen Konseyi sonuç bildirgesinde “çalışanların istemleri ve rekabetin gereklerini karşılayacak daha esnek bir iş örgütlenmesini özellikle göz önünde tutan istihdam yoğun büyüme” anlayışına uygun olarak alınması gerekli önlemler vurgulanmaktadır. 1999 yılı İstihdam Politikası Ana Hatları Hakkında 9 Şubat 1999 tarihli Konsey Tavsiye Kararı, “Sosyal tarafları işletmeleri daha verimli ve rekabetçi kılmak ve esneklik ile iş güvenliği arasında gereken dengeyi sağlayabilmek amacıyla, bulundukları her düzeyde esnek çalışma düzenlemeleri dahil, iş örgütlenmesinin modernize edilmesi için sözleşme görüşmeleri yapmaya” davet etmiştir. Ayrıca, Hizmet ilişkisine İşveren Tarafından Son Verilmesi Hakkında 158 sayılı Uluslararası Çalışma Sözleşmesine göre; bu sözleşmenin koruyucu hükümlerinden kaçınmak amacıyla belirli süreli iş sözleşmesi yapılmasına karşı yeterli güvenceler alınması gerektiği vurgulanmıştır (m 2/3).
Gerek 158 sayılı İLO Sözleşmesi gerekse 1699/70 sayılı Konsey Direktifi, bir taraftan esnek çalışmayı özendirirken diğer taraftan güvenliğe önem vererek bir denge amaçlamıştır. Başka bir anlatımla esnek çalışma modellerinin kötüye kullanılmaması gerektiğini özenle vurgulamıştır.
Sözü edilen normatif dayanaklar uyarınca, işçinin niteliğine göre sözleşmenin belirli ya da belirsiz süreliolarak değerlendirilmesi imkânı ortadan kalkmıştır. Buna karşın, yapılan işin niteliği belirli süreli iş sözleşmesi yapılabilmesi için önem arzetmektedir. Belirli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak “belirli süreli iş sözleşmesi” yapılabilecektir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 430 uncu maddesinde ilk defa yapılacak olan sözleşmelerde objektif neden öngörülmemiş oluşu, önceki özel kanun olan İş Kanunu’nun 11 inci maddesindeki objektif nedenlerin varlığını ortadan kaldırmaz.
4857 sayılı İş Kanununun 11 inci maddesinde, esaslı bir neden olmadıkça belirli süreli iş sözleşmelerinin birden fazla üst üste (zincirleme) yapılamayacağı kuralı ile bir ölçüde koruma sağlanmak istenilmiştir. Belirlisüreli iş sözleşmesinin yapılması ve yenilenmesi, işçinin iş güvencesi dışında kalması sonucunu doğurmamalıdır. Belirli süreli iş sözleşmelerinde, 4857 sayılı Yasanın 15 inci maddesinde değinilen sürenin aşılmaması koşuluyla deneme süresi konulabilir.
2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fırkasında; “bir üniversite biriminde açık bulunan yardımcı doçentlik, isteklilerin başvurması için rektörlükçe ilan edilir. Fakültelerde ve fakültelere bağlı kuruluşlarda dekan, rektörlüğe bağlı enstitü ve yüksekokullarda müdürler; biri o birimin yöneticisi, biri de o üniversite dışından olmak üzere üç profesör veya doçent tespit ederek bunlardan adayların her biri hakkında yazılı mütalaa isterler. Dekan veya ilgili müdür kendi yönetim kurullarının görüşünü de aldıktan sonra önerilerini rektöre sunar. Atama, rektör tarafından yapılır” kuralı öngörülmüş; aynı maddenin ikinci fıkrasında, yardımcı doçentlerin bir üniversitede her seferinde ikişer veya üçer yıllık süreler için en çok 12 yıla kadar atanabilecekleri, her atama süresi sonunda görevin kendiliğinden sona ereceği düzenlenmiştir. Kanunun daha sonra yürürlüğe giren geçici 47 nci maddesinin ikinci fıkrasında ise yardımcı doçentlik kadrosunda görev yapan öğretim elemanlarının çalışma sürelerindeki sınırlamanın kaldırıldığı belirtilmiştir. Buna göre 2547 sayılı Kanunda yardımcı doçentlerle belirli süreli sözleşme yapılması yolunda bağlayıcı bir düzenleme bulunmamaktadır. Kanunun 23 üncü maddesinde belirtilen ikişer veya üçer yıllık süreler, atama tasarrufu ile ilgili olup, vakıf üniversitelerinde çalışacak yardımcı doçentlerle iş sözleşmesinin belirsiz süreli olarak yapılmasına engel bir durum teşkil etmemektedir. Dairemizin uygulaması da bu yöndedir (Yargıtay 9. HD. 23.2.2009 gün ve 2008/12778-2009/3194 sayılı kararı).
Somut olayda davacı iş sözleşmesini ücret alacakları ödenmediği gerekçesiyle haklı nedenle feshettiğini iddia etmiştir. Mahkemece sözleşmenin belirli süreli olması nedeniyle bakiye süre ücret alacağının kabulüne karar verilmiştir. Davacı …. kadınlar projesinde proje koordinatörü olup yapılan iş, sözleşmenin belirli süreliolmasını gerektirecek objektif niteliğe sahip değildir. Bu nedenle bakiye süre ücret alacağının reddi yerine kabulüne karar verilmesi hatalıdır.
13- Kum ocağı teknik nezaretçi belirli değil belirsiz süreli
9. Hukuk Dairesi 2013/8207 E. , 2015/930 K.19/01/2015
“…21/02/2008 tarihinde Çatak köprüde bulunan kum ocağının teknik nezaretçiliğini 3 yıl süreyle yapması konusunda sözleşme imzalandığını…belirli süreli iş sözleşmesinin yapılmasını gerektirici yasal objektif nedenler bulunmadığından iş ilişkisinin belirsiz süreli olduğunun kabulü gerekir…”
14- Kurumsal İlişkiler Müdürlüğünde kapsam dışı işçi belirli değil belirsiz süreli
9. Hukuk Dairesi 2013/9594 E. , 2014/4494 K. 13.02.2014
“…Ankara’daki Kurumsal İlişkiler Müdürlüğünde kapsam dışı işçi statüsü ile birer yıllık periyodik iş sözleşmeleri gereğince çalışmakta iken 28.11.2011 tarihinde tebliğ edilen fesih ihbarıyla iş sözleşmesinin 31.12.2011 tarihi itibarıyla sona erdirilmiş olduğunun bildirildiğini, davacı ile her ne kadar belirlisüreli iş sözleşmesi imzalanmışsa da birden fazla üst üste (zincirleme) yapılmış olması sebebiyle belirsiz süreli hale geldiğin…belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren,…
15- 1 yıl süreli sözleşme objektif neden yok belirsiz süreli
9. Hukuk Dairesi 2013/9790 E. , 2015/5832 K. 11.02.2015
“…davacının davalıya ait işyerinde 1 yıl süreli hizmet sözleşmesi ile 01/07/2010- 24/11/2010 tarihleri arasında genel müdür olarak çalıştığını… taraflar arasında belirli süreli iş akdi yapılmasını gerektirir objektif neden bulunmadığından, davacının hizmet akdi başından beri belirsiz süreli olup…”
16- Büyükşehir Bel. İştirakinde işçi belirsiz süreli
9. Hukuk Dairesi 2013/10895 E. , 2014/5500 K24.02.2014
“…Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na ait işyerinde davalı B. Şehir Belediyesi tarafından kurulan ve iştiraki olan diğer davalı şirket işçisi olarak 24 saat çalışma 48 saat dinlenme esası ile çalışan davacının…Belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışan ve iş sözleşmesi haksız feshedilen …”
17- RADYOLOJİ DOKTORU BELİRSİZ SÜRELİ
9. Hukuk Dairesi 2013/11986 E. , 2014/7494 K. 10.03.2014
“….Davacı, dava dilekçesi ile iş akdinin belirli süreli sözleşme olarak kabulü halinde iş sözleşmesinin bitim tarihine kadar olan aylık ücretlerinin ödenmesini istemiştir.
Belirli süreli iş sözleşmesinden söz edilebilmesi için sözleşmenin açık veya örtülü olarak süreye bağlanması ve bunun için objektif nedenlerin varlığı gerekir.
Belirli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak “belirli süreli iş sözleşmesi” yapılabilir.
Davacı, Radyoloji uzmanı doktor olarak çalışmaktadır. Davacının yaptığı iş dikkate alındığında taraflar arasındaki sözleşme belirli süreli olmayıp belirsiz süreli iş sözleşmesidir…”
18-İŞYERİ HEKİMİ BELİRSİZ SÜRELİ
9. Hukuk Dairesi 2010/27412 E. , 2012/35390 K. 31.10.2012
“…İşyeri hekimliği görevlerinin sürekli olması ve işveren yönünden ise, elli işçi sayısının aşılması durumunda, sürekli bir yükümlülüğün bulunması sebebiyle, işyeri hekimi ile yapılan sözleşme belirsiz süreli sayılmalıdır…”
19- Satış komisyonu ile çalışan belirsiz süreli
9. Hukuk Dairesi 2013/12802 E. , 2015/7722 K. 23/02/2015
“…Davacı, davalı şirket ile aralarında yapılan sözleşmenin 8. maddesi gereğince davalı şirketin halihazırda çalıştığı müşterileriyle ilgili yapılacak satış ve ihracat bedelleri üzerinden kendisine aylık 2.128 TL + KDV danışmanlık ücreti ödeneceğinin hükme bağlandığını, ayrıca sözleşmede sayılı firmalar dışındaki firmalara ihracaat olduğunda kendisine %6 komisyon ödeneceğinin kararlaştırıldığını ancak davalının satışa rağmen komisyonu ödemediğini ve iş sözleşmesini vaktinden önce fesh ettiğini ileri sürerek erken fesih nedeni ile zararının tazminini ve komisyon bedelinin tahsilini istemiştir.
1- Her ne kadar taraflar arasında belirli süreli sözleşme yapılmış ise de, sözleşmenin yapılacak iş ve çalışılacak yer bölümleri incelendiğinde 4857 sayılı İş Kanununun 11. Maddesinde düzenlendiği şekilde belirlisüreli şekilde sözleşme yapmayı gerektirir şartlar bulunmadığından taraflar arasındaki sözleşmenin belirsiz süreli sözleşme niteliğinde olduğunun kabulü gerekir. Bu durumda belirsiz süreli sözleşmede bakiye süre ücreti söz konusu olamayacağından davacının bakiye süre ücretine ilişkin "sözleşmenin erken feshi nedeniyle oluşan zararın tazmini talebi" nin reddi yerindedir. Her ne kadar Mahkemece bu konuda yazılan red gerekçesi hatalı ise de sonuç itibarla talebin reddi doğru olduğundan bu husus bozma nedeni yapılmamıştır…”
20- TÜRK KONSOLOSLUĞU BAHÇIVANI BELİRSİZ SÜRELİ
22. Hukuk Dairesi 2016/29567 E. , 2016/27829 K. 15.12.2016
“…Dosya içeriğine göre davacı işçi, davalı Bakanlığın Halep Başkonsolosluğu işyerinde 18.01.1996-31.05.2009 yılları arasında kesintisiz şekilde bahçıvan olarak çalışmış, söz konusu çalışması davalı Bakanlık aleyhine açmış olduğu ve lehine sonuçlanarak kesinleşen davada(Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin 2012/23982 esas 2013/466 karar) tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davacının yapmış olduğu işin niteliği, iş sözleşmesinin belirlisüreye bağlanmasını gerektirir objektif ve esaslı koşulların bulunmaması ve iş sözleşmelerinin belirsiz süreliolmasının asıl olması hususları gözetilerek taraflar arasındaki iş sözleşmesinin belirli süreli olduğuna ilişkin kabulün isabetli olmadığının anlaşılmasına göre davacı işçinin işe iadesi yerine, davanın reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir…”
21- BELİRSİZ SÜRELİ BİTİMİNE EKLENEN BELİRLİ SÜRELİ SÖZLEŞME BELİRSİZ SÜRELİ SÖZLEŞME DİR
22. Hukuk Dairesi 2015/6087 E. , 2016/10866 K. 14.04.2016
“…2008 tarihli iş sözleşmesi süresiz olarak hazırlanmış, taraflarca altı aylık ihbar süresine uyularak her zaman feshedilebileceği belirlenmiştir. 10.06.2011 tarihinde sözleşme başlıklı yeni bir belge hazırlanmış, 4. ve 5. maddelerde yer alan madde hükümlerin üç yıl için geçerli olacağı üzerinde taraflarca anlaşmaya varılmıştır. Mahkemece hatalı değerlendirme yapan bilirkişi raporuna itimat edilerek 2011 yılında yapılan sözleşmenin belirli süreli olduğu nitelenmesi ile bakiye ücret istemi kabul edilmiştir. Son imzalanan sözleşme ile 2008 yılındaki ana sözleşmenin geçerliliği ortadan kaldırılmamıştır. Sözleşmenin süresi ve bitim tarihi hakkında herhangi bir ibare yer almamaktadır. Kaldı ki davacı tarafça çekilen ihtarda da sözleşmenin süresiz olduğu açıkça belirtilmiştir. Somut olayda taraflar arasında belirli süreli iş sözleşmesinin yapılmasını gerektiren objektif sebebin de bulunmadığı anlaşılmakta olup, iş sözleşmesi baştan itibaren belirsiz süreli sayılmalıdır. İş ilişkisinin belirsiz süreli iş sözleşmesine dayanmasına göre de, davacının bakiye süre ücreti talep edemeyeceği açıktır…”
22- ÖZEL GÜVENLİK PERSONELİ BELİRSİZ SÜRELİ
22. Hukuk Dairesi 2016/5625 E. , 2016/9239 K. 23.03.2016
“…30.10.2010 tarihli …A.Ş. Özel Güvenlik Personeli BelirliSüreli İş Sözleşmesi başlığını taşıyan sözleşme bulunmaktadır. Bu sözleşmenin 01.11.2010-08.09.2011 tarihleri arası geçerli olduğu kararlaştırılmıştır. Ancak somut olayda; taraflar arasında belirli süreli iş sözleşmenin yapılmasını gerektirecek objektif sebepler bulunmadığından iş ilişkisinin belirsiz süreli iş sözleşmesine dayandığının kabulü gerekir…”
23-BELEDİYEDE YAŞLI BAKIM GÖREVLİSİ BELİRSİZ SÜRELİ
22. Hukuk Dairesi 2016/4402 E. , 2016/8015 K. 15.03.2016.
“…işçisi olarak 21.07.2013-31.12.2014 tarihleri arasında yaşlı bakım görevlisi sıfatıyla davalı … Belediyesinde çalışmakta iken belirli süreli iş sözleşmesinin süresinin dolduğu gerekçesiyle sözleşmesinin feshedildiği anlaşılmıştır. Yapılan işin yardımcı iş olduğu ve yardımcı işin taşeron firma nezdinde yürütülmesinde kanuna aykırı bir durum olmadığından davalılar arasında muvazaalı ilişki bulunmadığı, asıl işveren-alt işveren ilişkisi olduğu, ayrıca yapılan işin süreklilik arz ettiği açık olduğundan davacının belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalıştığının kabulü gerektiği…”
24- SORUMLU MÜDÜR-GIDA MÜHENDİSİ BELİRSİZ SÜRELİ
22. Hukuk Dairesi 2015/1087 E. , 2016/6949 K. 08.03.2016
“…davalı işveren işyerinde 17.10.2011-14.04.2012 tarihleri arasında sorumlu müdür (gıda mühendisi) olarak çalışmış olan davacının, iş yerindeki görev amacı ve niteliğine göre belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışmasını gerektirir objektif bir sebep bulunmadığı ve buna göre sözleşmenin baştan beri belirsiz süreli olduğu gözetilmeden…
25- AŞÇI BELİRSİZ SÜRELİ
22. Hukuk Dairesi 2016/4400 E. , 2016/6554 K. 07.03.2016
.”… Temizlik Hizmetleri İletişim Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti.'nin işçisi olarak 21.07.2013-31.12.2014 tarihleri arasında aşçı sıfatıyla davalı … Belediyesinde çalışmakta iken belirli süreli iş sözleşmesinin süresinin dolduğu gerekçesiyle sözleşmesinin feshedildiği anlaşılmıştır. Aşçılık işinin yardımcı iş olduğu ve yardımcı işin taşeron firma nezdinde yürütülmesinde kanuna aykırı bir durum olmadığından davalılar arasında muvazaalı ilişki bulunmadığı, asıl işveren-alt işveren ilişkisi olduğu, ayrıca yapılan işin süreklilik arz ettiği açık olduğundan davacının belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalıştığının kabulü gerektiği…”
26-DOĞALGAZ PROJE SEKRETERİ BELİRSİZ SÜRELİ
22. Hukuk Dairesi 2016/2751 E. , 2016/5763 K. 29.02.2016
.”…Somut olayda, davacı işverene ait işyerinde doğalgaz projesi kapsamında proje sekreteri olarak çalışmıştır. Davacının iş sözleşmesi davalı işverence feshedilmiştir. Mahkemece ilk verilen kararda sözleşmenin davalı tarafça haklı sebeple fesehildiği ispatlanamadığı ancak davacının belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışması neticesinde kalan süreye ait ücret talebinin kabulü ile işe iade açısından karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karar Dairemiz 02.05.2012 tarihli ilamı ile bozulmuştur. Davacı vekilinin bozma ilamına karşı maddi hataya ilişkin talepte bulunması üzerine, Dairemiz 2013/14666 esas- 2013/16568 karar sayılı ilamı ile; "Dosya içeriğine göre, davacının istihdam garantili doğalgaz kaynakçılığı ve tesisatçılığı eğitim projesi kapsamında proje sekreteri olarak işe alındığı anlaşılmaktadır. Söz konusu projeye ait tüm bilgi ve belgeler getirtilmeli, projenin belirli bir süreye bağlı olup olmadığı belirlenmeli, proje kapsamında belediyenin işçi almaya yetkili olup olmadığı yönü de açıklığa kavuşturulmalı, bundan sonra davacının iş sözleşmesinin belirli süreli olarak kabul edilmesi için kanunda öngörülen şartların mevcut olup olmadığı duruksamaya yer vermeyecek biçimde tespit edilmeli ve oluşacak sonuca göre karar verilmelidir. Mahkemece eksik araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir." denilmiştir.
Mahkemece yeniden yapılan yargılmada bozma ilamına uyulmuş, yapılan inceleme ile davacının belirli süreliiş sözleşmesi ile çalıştığı kabul edilerek işe iade talebi yönünden davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Davanın takipsiz bırakılması söz konusu olmadığından davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi mümkün bulunmamaktadır. Davacının belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışması halinde işe iade davasının şartlarının oluşmadığı kabul edildiğinden davanın reddine karar verilmelidir. Yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir…”
27- TEKNİK NEZARETÇİ BELİRSİZ SÜRELİ
22. Hukuk Dairesi 2014/31249 E. , 2016/4375 K. 18.02.2016
,”…davacının, davalıya ait işyerinde teknik nezaretçi olarak çalıştığını… Taraflar arasındaki iş sözleşmesi belirsiz süreli niteliktedir. Belirsiz süreli sözleşmelerde bakiyesüre ücretinden söz edilemeyeceği izahtan varestedir. Bakiye süre ücreti alacağı isteği reddedilmek üzere hükmün bozulması gerekmiştir…”
28- Osmanlıca Arşiv tapu arşiv uzmanı belirsiz süreli
“… 22. Hukuk Dairesi 2014/26117 E. , 2016/183 K 11.01.2016
Kurumdaki mevcut Osmanlıca Arşiv malzemesinin sayısallaştırılması mikrofilme alınması indeks ve kataloglarının oluşturulması ile arşiv otomasyonu yazılım ve alt yapısının oluşturulması” işi kapsamında tapu arşiv uzmanı olarak, davalı şirkette sürekli çalıştığı, iş sözleşmesi açık olarak süreye bağlanmış ise de, bunun için objektif sebeplerin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Davacının çalıştığı iş sürekli olduğundan ve iş sözleşmesinin belirli süreli olarak yapılması için başkaca bir olgu da bulunmadığından, iş sözleşmesinin belirli süreli olarak nitelendirilmesi mümkün değildir…”
29-OKUL MÜDÜRÜ BELİRLİ SÜRELİ
22. Hukuk Dairesi 2015/27848 E. , 2015/35587 K. 23.12.2015
“…vakfa ait okulda önce İngilizce öğretmeni sonra ise okul müdürü olarak çalıştığını…-Diğer taraftan davacı ile davalı arasında 5580 sayılı Kanun'un 9. maddesi uyarınca yapılan belirli süreli iş sözleşmeleri geçerlidir…”
30- İNŞAAT İŞYERİ FORMENİ BELİRSİZ SÜRELİ
22. Hukuk Dairesi 2014/25217 E. , 2015/35562 K.23.12.2015
“…davacının formen olarak çalıştığı, davalı şirketin ise inşaat alanında faaliyet gösterdiği anlaşılmaktadır. Taraflar aralarında süre belirleyerek belirli süreli iş sözleşmesi adında sözleşme yapmışlar ise de bu sözleşme belirli süreli iş sözleşmesinin yapılabilmesi için gerekli olan “objektif neden” bulunmaksızın yapıldığından başından itibaren belirsiz sürelidir…”
31- AR-GE Ölçme değerlendirme uzmanı Belirsiz Süreli
22. Hukuk Dairesi 2014/3895 E. , 2015/28802 K. 15.10.2015
“…bünyesinde (AR-GE kapsamında) Ölçme Değerlendirme Uzmanı olarak … Kurumlarında uygulanmasını sağlamak, Eğitim Kurumlarının ilgili ve yetkililerini bilgilendirilmek ve konu ile ilgili eğitimleri vermek,” işinin, davalı şirkette sürekli iş olduğu, iş sözleşmesi açık olarak süreye bağlanmış ise de, bunun için objektif sebeplerin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Davacının çalıştığı iş sürekli olduğundan ve iş sözleşmesinin belirli süreli olarak yapılması için başkaca bir olgu da bulunmadığından, iş sözleşmesinin belirli süreli olarak nitelendirilmesi mümkün değildir…”
32- KOORDİNATÖR BELİRSİZ SÜRELİ
22. Hukuk Dairesi 2014/1512 E. , 2015/13837 K. 16.04.2015
“…davacının, davalıya ait işyerinde genel koordinatör olarak çalıştığını,…3) İş sözleşmesinin niteliği bir başka ihtilaflı konudur. Taraflar arasındaki sözleşmenin 4857 sayılı İş Kanunu'nun 11. maddesindeki düzenlemeye göre belirli süreli yapılmasını gerektirir objektif sebep bulunmadığından belirsiz süreli nitelikte olduğu açıktır…”
33-SÜREKLİLİK ARZEDEN İŞİN GENEL MÜDÜRÜ BELİRSİZ SÜRELİ
22. Hukuk Dairesi 2014/25516 E. , 2015/11114 K. 23.03.2015
“…davacının genel müdür olduğu ve yapmış olduğu işin süreklilik arz ettiği hususu çekişmesizdir, taraflar arasındaki iş ilişkisinin belirli süreli olabilmesi için objektif koşullarının varlığının gerekliliği ve bu objektif koşulların neler olduğu hususuna yapılan vurgu dikkate alındığında, somut olay açısından belirlisüreli iş sözleşmesi için objektif koşullar yoktur. Bu sebeple davacının bakiye süre ücret talebi yerinde değildir…”
(Bu içtihadın aksi yönde içtihatlar bulunabilir)
34- Gemi Mühendisi Belirli Süreli
22. Hukuk Dairesi 2013/29324 E. , 2015/2033 K. 02.02.2015
“…Yasin adlı gemide 04.12.2009 tarihli ve altı ay belirli süreli iş sözleşmesi ile dördüncü mühendis olarak görevlendirildiğini, fiilen üçüncü mühendis olarak görev yaptığını, …- Taraflar arasındaki belirli süreli iş sözleşmesinin süresinden önce feshine dayalı olarak …Somut olayda, davacı gemi adamının 04.12.2009 – 02.03.2010 tarihleri arasında çalıştığı…”
35-İHALELİ İŞ BİTİMİNE YAKIN İZİNLİ SAYILAN BELİRLİ SÜRELİ
22. Hukuk Dairesi 2014/35659 E. , 2015/1647 K. 29.01.2015
“…11.10.2013 tarihli hatırlatma yazısı ile davacının belirli süreli imzaladığı iş sözleşmesinin 21.10.2013 tarihinde sona ereceği ve ihale bitim tarihine kadar ücretli izinli sayılacağı davalı şirket tarafından belirtilmiştir…”
. (Yukarıda sayılan örnekler dışında Yargıtay kararları Yargıtay web sayfasından ve bilimsel-kazai içtihat kitaplarından taranabilir).
Uğur Ocak Yargıtay Tetkik Hakimi İşçilik Alacakları Ankara 2013 Cilt II sh.1448 ve devamında yer alan bazı içtihatlardan alıntı;
1- Özel Okul Öğretmeni belirli süreli (2009 içtihadı görüş değişti örnek yukarıda)
2-Aynı İnşaat işverenin değişik işyerlerinde silindir operatörü belirsiz süreli
3-Önce 2 sonra 5 yıl sözleşme ile çalışan satış müdürü belirsiz süreli,
4-İhracat müdürü 4 yıl süreli sözleşme ile belirsiz süreli,
5- 5 yıllık sözleşme süreli şöfor belirsiz süreli,
6-Bir bölgedeki bankanın bilgisaylarının bakımcısı belirsiz süreli,
7-Bilgi işlem uzmanı belirsiz süreli,
8-Müşteri temsilcisi belirsiz süreli,
9-Ticaret Müşaviri belirsiz süreli,
10-Fabrika Müdürlüğü belirsiz süreli,
11-Mağaza Müdürü belirsiz süreli,
12-13 Doktorluk belirsiz süreli,
14-Klinik araştırma izlemcisi belirsiz süreli,
15-Kaymakamlık vakıf işyeri çalışanı belirsiz süreli,
16-Libyadaki inşaat işi belirsiz süreli (Kişisel notum özellikle ihaleli inşaat işlerinde çalışma belirli kabul edilebilir hale gelebilecek 18.02.2017 tarihli makaleme esas İNTES etkinliğinde dile getirilen görüşler)