BORÇ YAPILANDIRMA DA SON VİRAJA GİRİLDİ
6111 sayılı Torba yasa ile Sosyal Güvenlik Alacaklarının yapılandırılmasında son haftaya girildi.
Bu süre sona ermeden bu haklarını kullanmaları gerekiyor.
Yapılandırma Kapsamına Giren Alacakların Türü ve Süreler:
1- 5510 sayılı Kanunun 4-1 (a), (b) veya (c) bendi kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan sigorta primi, emekli keseneği ve kurum karşılığı, fiili hizmet süresi zammı ve itibari hizmet süresi kesenek, kurum karşılığı ve primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanuna tabi sigortalılık statüsünden kaynaklanan prim alacakları,(2010/Kasım öncesi)
2- İsteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi alacakları,( 2010/Kasım öncesi)
3- Yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı bağlandıktan sonra 5510 sayılı Kanunun 4-1(b) bendi kapsamında çalışılması nedeniyle tahakkuk eden sosyal güvenlik destek primi alacakları, (2010/Kasım öncesi)
4- 5510 sayılı Kanunun geçici 17. maddesine istinaden durdurulan sigortalılık sürelerine ilişkin prim alacakları,(24.02.2011)
5- Özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin eksik işçilikten kaynaklanan sigorta primi alacakları, (30.11.2010)
6- İdari para cezası alacakları,(31.12.2010)
7- Damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı alacakları,(2010/Kasım öncesi)
8- SGK’nun taşınmazlarının kiralanmasından kaynaklanan kira alacakları,(31.12.2010)
9- İş kazası ve meslek hastalığı, malullük, adi malullük ve ölüm halleri ile genel sağlık sigortalısına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere yönelik fiiller nedeniyle ilgililerden tahsili gereken rücu alacakları,(25.02.2011)
10- SGK’mu tarafından fazla veya yersiz olarak ödendiği tespit edilen gelir ve aylıklara ilişkin alacaklar,(25.02.2011)
ile bunlara bağlı gecikme cezası, gecikme zammı ve kanuni faiz alacakları yeniden yapılandırma kapsamına giren Kurumumuz alacaklarını oluşturmaktadır.
Yapılandırma da Başvuru Şekli ve Son Süre:
6111 sayılı Kanunun 18. maddesinin birinci fıkrasında,
“Bu Kanunun ilgili bölümlerindeki başvuru ve ödeme süresine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların;
a) Bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar ilgili idareye başvuruda bulunmaları,
şarttır.” hükmü yer almaktadır.
Buna göre, anılan Kanunda öngörülen yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların, aksine bir düzenleme olmayan hallerde en geç 02.05.2011 tarihine kadar;e-sigorta kanalıyla müracaat edebilecekler.
Şayet işyerlerini kapattıkları zaman e-bildirge şifrelerini iptal ettirenler ise işverenlerince yeniden yapılandırma başvurularının elden ya da posta kanalıyla işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne veya Sosyal Güvenlik Merkezine yapılması gerekmektedir.
Başvuru belgelerini 2011/29 sayılı Genelge ekindeki başvuru formlarını kullanabilecekler.
e-Sigorta kanalıyla yapılacak başvurularda, başvuru girişinin yapılmasının ardından, başvuru formunun barkotlu çıktısı bilgisayardan alınabilecektir.
Aynı işverenin aynı veya farklı Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde veya Sosyal Güvenlik Merkezinde tescilli birden fazla işyerinin bulunması halinde, her bir işyerinin borçları için ayrı ayrı müracaatta bulunulacaktır.
Başvuruların posta yolu ile yapılması halinde; taahhütlü, iadeli taahhütlü ya da APS yoluyla yapılan gönderilerde, başvuru formunun/dilekçenin postaya verildiği tarih Kuruma verildiği tarih olarak kabul edilecektir. Buna karşın, adi posta yolunun tercih edilmiş olması halinde, başvuru formunun Kurum evrak kayıtlarına giriş tarihi Kuruma verildiği tarih olarak kabul edilecektir.
Borçların yeniden yapılandırması için başvurulan Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü veya Sosyal Güvenlik Merkezi, başvurunun ünitelerinde sonuçlandırılacak nitelikte olmadığı hallerde, başvuru formları veya dilekçeler, herhangi bir gecikmeye mahal verilmeksizin ilgili merkez birimine veya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne veya Sosyal Güvenlik Merkezine gönderilecektir.
Yapılandırma Başvuru Formunu Doldurulmasında Dikkat Edilecek Nokta:
Yapılandırılan borçların peşin veya taksitler halinde ödenmesi mümkün bulunduğundan, başvuru formlarına, borcun ne şekilde (peşin veya taksitle) ödeneceği, taksitle ödeme yolunun tercih edilmesi halinde her bir borç türü için talep edilen taksit sayısı mutlaka yazılacaktır.
Diğer taraftan, yeniden yapılandırılan alacak tutarının tamamının anılan Kanunda belirtilen süre içinde peşin veya taksitler halinde ödenmesi durumunda,
– İdari para cezası dışındaki alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının,
– Aslı ödenmiş fer’i nitelikteki alacakların kalan % 60’ının,
– 24.02.2011 tarihinden önce kesinleşmiş idari para cezası alacak asıllarının kalan % 50’si ile gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının,
– 24.02.2011 tarihi itibariyle kesinleşmemiş idari para cezası alacak asıllarının kalan % 75’i ile gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının, tahsilinden vazgeçilecektir.
Peşin Ödemede:
6111 sayılı Kanun uyarınca yapılandırılan alacağın tamamının en geç 30.06.2011 tarihine kadar ödenmesi halinde, anılan Kanunun yayımlandığı 25.02.2011 tarihinden ödemenin yapıldığı tarihe kadar geçen süre için herhangi bir faiz alınmayacaktır.
Taksitli Ödemede:
6111 sayılı Kanun kapsamına giren borçların, ikişer aylık süreler itibariyle olmak üzere altı, dokuz, on iki veya on sekiz eşit taksitte ödenmesi mümkün bulunmaktadır.
Borçlarını taksitler halinde ödemek isteyen borçluların, başvuru formunda taksit sayısı olarak altı, dokuz, on iki veya on sekiz taksitten birini seçmeleri gerekmektedir.
Başvuru formunda borcun ne şekilde ödeneceğinin beyan edilmemesi halinde, borcun azami taksit süresi içinde ödeneceğinin kabul edildiği varsayılarak işlem yapılacaktır.
Yine, borçlarını taksitler halinde ödeme yolunu tercih eden borçluların, başvuru formunda seçebilecekleri altı, dokuz, on iki veya on sekiz taksitten biri yerine tercihi mümkün bulunmayan bir taksit sayısını seçmeleri halinde, taksit sayısına en yakın üst dilimdeki taksit sayısını, 18 taksitten daha fazla süreli bir taksit süresini tercih etmiş olmaları halinde ise 18 taksit süresini tercih ettikleri kabul edilerek işlem yapılacaktır.
Kapsama giren tüm borç türleri için aynı ödeme şekli (peşin veya taksitle) tercih edilebileceği gibi, bir borç türü için peşin, diğer borç türleri için taksitle ödeme yolu veya bir borç türü için farklı sayıda taksit, diğer borç türü için farklı sayıda taksit de seçilebilecektir.
Taksitler halinde ödenecek olan tutarın tespiti sırasında, öncelikle kapsama giren alacaklara ilişkin alacak aslı ile gecikme cezası ve gecikme zammı yerine dikkate alınacak TEFE/ÜFE tutarı hesaplanacak, ardından bulunan bu tutar, borçlularca talep edilen taksit sayısına göre;
1) Altı eşit taksit için (1,05),
2) Dokuz eşit taksit için (1,07),
3) On iki eşit taksit için (1,10),
4) On sekiz eşit taksit için (1,15),
katsayısı ile çarpılacaktır. Daha sonra, yeniden yapılandırmaya esas toplam alacak tutarı ile ilgili katsayısının çarpılması sonucunda bulunan tutar taksit sayısına bölünecek ve ikişer aylık dönemler itibariyle ödenecek taksit tutarı belirlenecektir.
İlk taksit ödeme yükümlülüğü ise 2011/Haziran ayında başlayacaktır.
Diğer taraftan, taksitlerin ödeme süresi ayın son günü itibariyle sona erecek olmakla birlikte, 6111 sayılı Kanunun 18. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan, “Bu Kanuna göre ödenecek taksitlerin ödeme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde süre tatili izleyen ilk iş günü mesai saati sonunda biter.” hükmüne istinaden, ayın son gününün resmi tatile rastlaması halinde vade tarihi, resmi tatili izleyen ilk iş günü içinde sona erecektir.
Ödeme Yükümlülüklerinin Yerine Getirilmemesi veya Eksik Yerine Getirilmesi:
1) Bu Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerden; bir takvim yılında iki veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanunun 51. maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanılır.
2) ödenmesi öngörülen alacakların veya taksit tutarının %10’unu aşmamak şartıyla 5 liraya (bu tutar dahil) kadar yapılmış eksik ödemeler için bu Kanun hükümleri ihlal edilmiş sayılmaz.
Peşin ödeme yolunu tercih eden borçlular yönünden:
Peşin ödeme yolunu tercih etmiş olan borçlular, 6111 sayılı Kanun uyarınca ödemeleri gereken tutarları, en geç, belirlenen sürede ödememeleri ve aynı süre içinde peşin ödeme taleplerini taksitle ödeme talebine dönüştürmemeleri halinde 6111 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanma hakkını kaybedeceklerdir.
Hal böyle olmakla birlikte, peşin ödeme başvurusunda bulunan borçluların 6111 sayılı Kanuna göre ödemeleri gereken tutarlar için kısmi ödeme yapmaları halinde, anılan Kanun hükümlerinden ödedikleri tutar kadar yararlandırılacaklardır.
Taksitli ödeme yolunu tercih eden borçlular yönünden:
Taksitle ödeme yolu tercih edilmiş olmasına rağmen, bir takvim yılı içinde yasal süresi içinde ödenmemiş veya eksik ödenmiş ikiden fazla taksitin bulunması ya da bir takvim yılında ikiden fazla olmamakla birlikte ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitlerin en geç son taksiti izleyen ayın sonuna kadar ödenmemesi halinde, ödenmeyen taksitler yönünden 6111 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilmiş olacaktır.
Ödenmeyen veya yasal süresi dışında ödenen her bir taksit için, bir taksit ihlali gerçekleşmiş olacağından, taksitle ödeme yolunu tercih etmiş borçluların aylık taksit tutarlarını mutlaka süresi içinde ve eksiksiz olarak ödemeleri gerekmektedir.
Cari aylara ilişkin primlerin ödeme yükümlülükleri açısından:
6111 sayılı Kanunun 14. maddesinin üçüncü fıkrasında, “Bu madde ile 12. ve 13. madde hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçluların taksit ödeme süresince tahakkuk eden sigorta primlerini çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri halinde, belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybederler.” hükmü yer almaktadır.
Buna göre, borçlarını anılan Kanuna göre taksitle ödemek amacıyla başvuruda bulunan borçlularca, ilk taksit ödeme süresinin başladığı ayda ödenmesi gereken primlerden başlanılarak, bir takvim yılı içinde ikiden fazla cari aya ilişkin sigorta primlerinin veya işsizlik sigortası primlerinin, çok zor durum hali olmaksızın ödenmemesi veya yasal süresi dışında ödenmesi ya da eksik ödenmesi halinde, kalan taksitler için bahse konu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilmiş olacaktır.
İhya işlemleri:
1) Geçici 24. veya geçici 25. maddeye göre yapılmış olan başvuru tarihi ve taksitlendirme süresi dikkate alınmak suretiyle ödeme planı yeniden oluşturulacak,
2) Gerek yeniden yapılandırma işleminin devam ettiği süre içinde tahsil edilmiş taksit tutarları, gerekse yeniden yapılandırma işlemlerinin bozulmasının ardından kapsama giren alacaklara ilişkin cari usul ve esaslara göre tahsil edilen paralar taksit tutarlarına aktarılacaktır
İhya başvurularına istinaden, Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerince veya Sosyal Güvenlik Merkezlerince öncelikle ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksit sayısının, dört veya sekiz taksitten fazla olup olmadığı kontrol edilecektir. Dolayısıyla, ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksit sayısı;
– On iki taksite kadar taksit talebinde bulunmuş olanlar için, dörtten fazla olması halinde,
– Yirmi dört taksite kadar taksit talebinde bulunmuş olanlar için, sekizden fazla olması halinde,
ihya başvuruları kabul edilmeyecektir
İhya Kapsamında Ödenecek Tutarın Hesaplanması ve Ödeme Süresi :
İhya işlemlerinin yapılmasının ve ödenen paraların ilgili taksitlere mahsup edilmesinin ardından, ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitlerin, en geç ihya başvurusunda bulunulan tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, ihya başvurusunun;
– 2011/şubat ayı içinde yapılması halinde, hesaplanan borçların tamamı, en geç 31.05.2011 tarihine kadar,
– 2011/Mart ayı içinde yapılması halinde, hesaplanan borçların tamamı, en geç 30.06.2011 tarihine kadar,
– 2011/Nisan ayı içinde yapılması halinde, hesaplanan borçların tamamı en geç 01.08.2011 tarihine kadar,
ödenecektir.
Bakanlar Kurulu tarafından Borç Yapılandırma süresi bir ay kadar uzatılırsa yapılandırmanın anlamına uyulmuş olunacaktır.Kamuoyunda bu yönde beklenti yüksektir.
VEDAT İLKİ