Bireysel Emeklilik ve Hayat Sigortaları Ne İşe Yarar?
Ali bey, 1985 yılında köyümüze gelen sigortacılar sizi emekli edeceğiz deyip Hayat Sigortalarına tabi tutmuşlardı ben 15 yıl sürekli prim ödedikten sonra emekli olup emekli aylığı almayı beklerken, “size göndereceğimiz emekli aylığı posta parasını dahi karşılamadığından toplu olarak paranızı gönderiyoruz” deyip bir yemek parası göndermişlerdi. Şimdi Bireysel Emeklilik için yine geldiler ve ayda 150 YTL yatırmak şartıyla en az 15 yıl prim ödeyip 56 yaşına geldiğimizde ayda 1500 YTL aylık verecekleriniz söylüyorlar. Şahin Kır
Şahin bey önce Hayat Sigortalarından başlayalım ama siz bir kere çarpılmışsınız yeniden tekrarlayayım mı diye soruyorsunuz?
A-Hayat Sigortaları Emekli Eder mi?
İlk 1984 yılında başlayan Hayat Sigortaları ve emeklilik işinin aslı “Ölüm Sigortası”dır. Kişi kendisine bir bedel biçmekte ve bu bedele göre de her ay belli bir rakam prim ödemektedir kendisi vefat ettiği takdirde de poliçede ismini yazdıkları kişilere biçtiği bedel kadar para ödenmektedir. Her yıl düzenli prim ödemesine karşın, şayet kişi 11 yıl boyunca vefat etmez ise bu kere ödediği primlerin bir kısmı (yaklaşık %30’u) kendisine toplu olarak verilebilmektedir veya rakam çok yüksek ise aylık yada altı aylık dönemler halinde ödeme yapılabilmektedir. Ancak, Hayat Sigortalarına ödenen primlerin ilk yıl %40’ı, ikinci yıl, %30’u üçüncü yıl %15 kadarı sizi sigortalı yapan acenteye ödendiği ve geri kalan paranız da birkaç yıl nemalandırılmadan sigorta şirketinin bağlı olduğu holding tarafından bedava kredi olarak kullandırıldığından ancak 7 veya 8 inci yıl hesabınızda ödediğiniz kadar ana para olabilmektedir. Velhasıla, Hayat Sigortası siz vefat edince geride kalanlara para bırakır ama vefat etmezseniz bir şey alamazsınız sizi sigorta eden acente ile şirketi zengin eder hepsi o kadar.
B-Bireysel Emeklilik Nedir?
Bireysel emeklilik sistemi bir nevi yatırım danışmanlığı sistemidir. Ödediğiniz primleri sizin adınıza, size önerilen yatırım araçlarında (Borsa, döviz, faiz vs) değerlendirme ve bu değerlendirme karşılığında sizden para alan sistemdir. Yani ödediğiniz paraların bir kısmı sizin adınıza birikiminizi değerlendiren şirketin binasının kirası, elektriği, suyu, personelin aylıkları, benzin giderleri de sizin katkı paylarınızdan ödenir. Hatta, Televizyonda Bireysel Emeklilik şirketinin reklamını seyrederken sizin de o reklamda katkınız olduğunu hatırlayıp, gururlanabilirsiniz. Bireysel Emeklilikte en az 15 tam yıl prim ödemek ve 56 yaşını tamamlamak şartıyla emekli olabilirsiniz. Emekli olabilirsiniz deyince o beğenilmeyen, eleştirilen SSK ve Bağ-Kur aklınıza gelmesin zira, ayda 150 YTL. prim ödendiğinde SSK size en az 500 YTL, Bağ-Kur ise 450 YTL. emekli aylığını siz ölünceye kadar size verir, siz vefat ettikten sonra da geride kalan eş ve çocuklarınıza ödemeye devam eder. Bireysel emeklilik daha farklı ayda 150 YTL prim öderseniz, 56 yaşına geldiğinizde kasanızda ne kadar para varsa hepsini alabilirsiniz veya bana aydan aya 2.000 YTL. ödeme yapın da diyebilirsiniz. Ancak, SSK ve Bağ-Kur gibi ömür boyu emekli aylığı hayal etmeyin, kasanızda biriken para ne kadar ise o kadar süre aylık alırsınız. Mesela bugünkü yatırımların reel getirisine bakarsak ayda 150 YTL öderseniz 15 yıl boyunca 27.000 YTL biriktirmiş olursunuz bir o kadar da getirisi olsa 54.000 YTL. paranız olur demektir bu parayı ister bir defada ister ayda 2000 YTL. alarak bitirebilirsiniz.
Bireysel emekliliği tavsiye edebileceğim kişiler, her ay bir kenara para atamayan, bir kenara para atsa bile şimdi döviz mi alayım, repo mu yapayım diye düşünenlerdir. Sizi arayarak, “bu ay paranızı ödemediniz veya paranızı repo yaptık” diyen ve ücretini sizin ödediğiniz bir yatırım danışmanına ihtiyacı olanlara da bireysel emeklilik önerilir.
Kutu kutu kutu
Bu arada sakın unutmayın Bireysel Emeklilik uzmanları asla yalan söylemez ama eksik söylerler. Sizin duymak istediğiniz güzel şeyleri duyururlar, asıl duymanız gerekenleri ise 15 yıl sonra nasılsa duyarsınız.
Kısa… Kısa… Kısa… Kısa…
Derya Güngör-Memur olarak çalışmadığınız, evlenmediğiniz sürece mevcut kanunlar gereğince Bağ-Kur’lu da olsanız T.C. Emekli Sandığından yetim aylığı almanız doğrudur ama sağlık yardımlarını Bağ-Kur’dan almak zorundasınız.
Osman Özgür-Haklı bir sebebi (4857 Sayılı Kanun’un 24 üncü maddesinde yazan) olmadan istifa eden işçi kıdem tazminatı alamaz ama siz yaş hariç diğer emeklilik şartlarını tamamlamış olduğunuzdan SSK’dan kıdem tazminatı alabilir yazısı alarak istifa ile tazminatınızı alabilirsiniz. Bu arada 57 yaşında (15.02.2009) SSK’dan emekli olacaksınız.
Hakan Bickes-Sorduğunuz soruların cevapları siz de ister 25 tam yıl primle Bağ-Kur’dan emekli olun, ister Bağ-Kur’u kapatıp sonra yurtdışı borçlanması yaparak yine Bağ-Kur’dan emekli olun. Suudi Arabistan’da çalışırken buradan SSK’lı olamayacak ve 1080 gününüz de olmadığından isteğe bağlı SSK’lı da olamayacağınızdan SSK şansınız şimdilik yok.
Erol Koçan-2003 yılındaki yeniden yapılandırmaya başvurup, isteğe bağlı borçlarınızı ödemediyseniz şimdi yeniden yapılandırmadan yararlanamazsınız.
Duyuru– Duyuru–Duyuru
Radyo24 (91.6 frekanslı) www.radyo24.net adresinden dinleyebileceğiniz ve her cumartesi saat 11.00-13.00 arasında canlı olarak Radyo 24’ de ve saat 16.00 ile 17.00 arasında Kanaltürk’de yayınlanan “Ali Tezel ile Çalışma Hayatı” programında bu hafta “Yurtdışı Borçlanmasındaki Değişiklikler” konu edilecektir. Radyo24’e 0 212 213 97 70- 213 97 73 numaralı telefonlarlaKanaltürk (Eurotürk)’e ise 0212 355 85 30-31 numaralı telefonlardan ulaşarak sorularınıza canlı yayında cevap bulabilirsiniz.