Bugün Gazetesi-Anayasa Mahkemesi’nin iptali çalışanları nelerden etti? (1)
25 Aralık 2006
Anayasa Mahkemesi’nin iptali çalışanları nelerden etti? (1)
5502 Sayılı Kanun ile SSK, Bağ-Kur ve T.C. Emekli Sandığı tek çatı olarak SGK çatısı altında birleştirildikten sonra bu kurumlara prim ödeyenler ile emekli aylığı alanlar konusunda eşitlik getirmek amacıyla 5510 Sayılı Kanun TBMM tarafından kabul edilmişti.
Eşitlikçi ve adaletli olan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 01.01.2007 günü yürürlüğe girecekti. Ancak, Anayasa Mahkemesi tarafından 22 maddesi iptal edilince Kanun’un yürürlüğe girme imkanı kalmadı. Şimdi hükümet, Kanunun yürürlük tarihini altı ay erteledi. İşte bu ertelemenin nelere neden olduğunu kısa başlıklar halinde vermeye çalışacağım.
1- İşsiz emeklilik priminden oldu İşsizlik sigortasından yararlanacak şekilde işten ayrılan ve Türkiye İş Kurumu’ndan sadece 6, 8 ve 10 ay süreyle işsizlik ödeneği verilmektedir ve halen bu süre boyunca sadece sağlık primi SSK’ya ödenmektedir. 5510 Sayılı Kanun’la birlikte işsizlere sağlık priminin yanında, emeklilik primleri de ödenecekti. Artık ödenemeyecek.
2-Emzirme yardımı artamadı SSK’lılara doğum nedeniyle emzirme yardımı (süt parası) olarak 50 YTL, memurlara ise 2500 gösterge rakamı karşılığı olarak 111,85 YTL doğum yardımı ödeneği verilmektedir. Bağ-Kur’luların ise bu hakkı yoktur. Reformla yani 5510 Sayılı Kanun’la birlikte 2007 yılında SSK’lı, T.C. Emekli Sandığı iştirakçisi, Bağ-Kur’lu ayrımı yapılmaksızın her doğan çocuğa 6 ay süreyle her ay asgari ücretin üçte biri kadar (177 YTL.) toplamda 1062 YTL. süt parası verilecekti. Artık verilemeyecek.
3-Cenaze yardımı artamadı SSK’lı vefat ederse ailesine veya cenazeyi kaldıran kimselere 223,73 YTL, Bağ-Kur’lu vefat ederse 185,56 YTL ve memur vefat ederse 850,16 YTL cenaze yardımı verilmektedir. 5510 Sayılı Kanun’la 2007 yılında bu ayrım giderilerek, SSK’lı, Bağ-Kur’lu, memur ayrımı yapılmaksızın bütün sigortalılar brüt asgari ücretin üç katı tutarında (2006 yılı asgari ücretine göre 1593 YTL) cenaze yardımı alacaklardı. Artık alamayacaklar.
4-Dul eşlere ve çocuklara çeyiz yardımı SSK’da sadece kız çocuklara, aldıkları aylık ve gelirin iki yıllık tutarı kadar evlilik yardımı yapıyordu. Dul eş ve analara ödeme yapılmaktadır. Emekli Sandığı’ndan dul ve yetim aylığı alan eş ve kız çocukları ile analarına evlendikleri takdirde aylıkları kesilip, bir defaya mahsus olmak üzere aldıkları aylığın 12 katı tutarında “Evlenme İkramiyesi” verilmektedir. Bağ- Kur’da ise bu tür uygulamaların hiç biri yoktur. 5510 Sayılı Kanunlar birlikte 2007 yılında, ‘Evlilik ve Çeyiz Yardımı’ uygulamasındaki ayrımcılık sona erecekti ve kadın erkek ayrımı olmaksızın dul eşler ile kız çocuklar ‘Evlilik ve Çeyiz Yardımı’ alabileceklerdi. İşçi, memur, Bağ-Kur’lu ayrımı olmaksızın, kurumdan gelir veya aylık almakta iken evlenen (erkek veya kadın) eşler ile kız çocukları, 12 aylık aylıkları tutarında evlilik ve çeyiz yardımı alabilecekti. Memurun anasına verilen çeyiz yardımı ise sona erdirilecekti. Anayasa Mahkemesi kararıyla yapılamadı.
5-Malullük aylığına hak kazanma şartları eşitlenecekti SSK’dan malulen emekli olabilmek için, 2/3 (yüzde 67) oranlı sağlık kurulu raporu ile birlikte toplam 1800 gün veya en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, sigortalılık süresinin her yılı için ortalama olarak 180 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olması şarttır.
Memurlar, T.C. Emekli Sandığı’ndan en az 10 tam yıl kesenek ödemiş olmak ve görevini yapamaz raporu olması şartıyla malullük aylığı bağlanmaktadır. Bağ- Kur’lular da ise yine 2/3 oranlı sağlık kurulu raporu ile birlikte, en az beş tam yıl sigorta primi ödemiş olması gerekmektedir. Reformla yani 5510 Sayılı Kanunla birlikte 2007 yılından itibaren, malullük aylığına hak kazanmak için SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nın farklı uygulamaları değiştirilecekti. En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 1800 gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul ise, en az beş yıldan beri sigortalı bulunup toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olanlar malullük aylığı alabilecekti. Ayrıca, sağlık kurulu rapor oranı da yüzde 66,66′ dan, yüzde 60’a indirilecekti.
