İş Kazası Geliri Alanlar Çalışıp Emekli de Olabilirler
İlk işe başlama yılım 1975 ve askerlik borçlanması dahil 1520 günüm var. 1999 yılında geçirdiğim iş kazası sonucu yüzde 27 oranında işgöremezlik raporundan sürekli iş göremezlik ödeneği almaktayım. Bu gelir ölümüm halinde eşime de verilmeye devam edecek mi? Ayrıca şu an sigortalı olarak işe başlarsam veya isteğe bağlı ödeme yaparsam almakta olduğum sürekli iş göremezlik ödeneğim kesilir mi? Şükrettin Genç
Sayın okurum, işkazası veya meslek hastalığı geçirip yüzde 10 veya daha fazla oranda meslekte kazanma gücünü kaybedenlere SSK her ay kaybettikleri kazanma gücü oranına göre sürekli işgöremezlik geliri öder. Şu anda geçerli olan kanunlara göre; Oran yüzde 50’den az ise sürekli işgöremezlik gelirini sigortalıya ömrü boyunca verirler ama vefatında geride kalanlarına vermezler. Oran yüzde 50 veya daha fazla ise sigortalının vefatı halinde sürekli işgöremezlik gelirini geride kalan hak sahibi eş ve çocuklara verirler. Şayet ertelenen sosyal güvenlik reformu yürürlüğe girseydi yüzde 50’den az veya çok olmasına bakılmaksızın sürekli işgöremezlik geliri hak sahibi eş ve çocuklara ödenecekti ama reform halen yürürlüğe girmedi. Siz sürekli işgöremezlik geliri alırken bir işyerinde SSK’lı olarak çalışabilirsiniz veya isteğe bağlı SSK’ya prim ödeyebilirsiniz bu durumda aldığınız işgöremezlik geliri kesilmez veya azalmaz. İster çalışarak, ister isteğe bağlı prim ödeyerek prim ödeme gün sayınızı 5000 güne çıkarırsanız 5000 güne çıkardığınız anda emekli olabileceğiniz gibi 3600 gün sayısı ile 55 yaşında da emekli olma hakkınız var. İster 3600 günle, ister 5000 günle emekli olunca hem sürekli işgöremezlik gelirini hem de emekli aylığını alacaksınız ama rakamsal olarak çok olanın tamamını, az olanın yarısını size verecekler. Bu arada işkazası sonrası yüzde 60 veya daha fazla oranda meslekte kazanma gücünü kaybedenlere hem sürekli işgöremezlik geliri verilir hem de 1800 günü varsa bir de malüllük aylığı verilir ki işte bu kişiler malül sayıldığından çalışamazlar. Çalışırlarsa malüllük aylıkları kesilir.
Özel Banka Hizmetleri ile SSK Birleştirilir
Benim iki ayrı sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı hizmetim var. Birincisi özel bir banka olan Pamukbank T.A.Ş. Memur ve Müstahdemleri Emekli ve Yardım Sandığı, diğeri ise Sosyal Sigortalar Kurumu (S.S.K.). Bir kamu Bankası olan Halk Bankasına devredilen Pamukbank T.A.Ş. Memur ve Müstahdemleri Emekli ve Yardım Sandığı’ndaki hizmetimi, SSK’daki hizmetim ile birleştirmek istiyorum. Sizden öğrenmek istediğim, ben bu hizmetleri birleştirebilir miyim? Bunun için ne zaman nereye müracaat etmem gerekir? Hizmeti devredecek olan kurum yatırmış olduğumuz primlerimizi, devralacak kuruma ödeyecek mi?
Son olarak, özel bankalar hangi kanuna göre sandık kurabiliyorlar? Zeynel Akgün
Hanımefendi, 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun geçici 20 inci maddesine göre kurulmuş olan özel bankalar ile borsaların emeklilik sandıklarında geçirilmiş hizmetler, 2829 Sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun gereğince birleştirilecek hizmetlerdendir. Bu nedenle sizin özel banka sandığında geçmiş hizmetleriniz ile SSK hizmetlerinizle birleştirilir ama birleştirme ancak ve ancak emeklilik günü yapılır. Zira, geleceği bilemediğimiz için sizin bundan sonra tekrar özel bir bankada işe girip girmeyeceğiniz, memur veya esnaf olup olmayacağınız belli değildir. Hizmeti devredecek ile devralacak kurumlar birbirlerine prim falan ödemeyecekler size bağlanan emekli aylığındaki paylarını birbirlerine ödeyecekler ama bundan sizin haberiniz olmaz.
Kısa Kısa Kısa
Selim Çile-25.02.1958 doğum ve 01.11.1994 sigorta başlangıçlı anneniz, ödediği 3600 günlük prim ödeme süresiyle 56 yaşında yani 25.02.2014 günü emekli olur. Şayet prim ödemeye devam etseydiniz bu tarihten daha önce emekli olamazdı. Merak etmeyin doğru yapmışsınız.
C. Palabıyık-Hanımefendi, herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan dul veya yetim aylığı alanlar 2022 Sayılı Kanuna göre malül-güçsüz aylığı alamazlar ama 2022 Sayılı Kanun’a 5378 Sayılı Kanunla eklenen ek maddeye göre şayet malül raporu alırsanız Bağ-Kur yetim aylığınızı 90’dan 450 YTL’ye çıkarır.
Kadir Güneş-Vefat eden babanızdan dolayı Bağ-Kur’dan dul aylığı bağlanan annenizin aynı zamanda dedeniz üzerinden SSK’dan yetim aylığı almasında yasadışılık yok, her ikisini de alabilir.