Dizimize büyük teveccüh gösterdiniz. Binlerce mesaj, faks, e-posta gönderdiniz hatta telefonu dinleyen asistanımızı halini görseydiniz. Ancak soru ve sorun o kadar çok ki tüm mesajlarınız elimizde devamını da bu köşeden cevaplamaya devam edeceğiz. Hepinize binlerce teşekkür…
Dava veya Torba’yı bekleyerek emekli olursunuz
01.01.1969 doğum tarihliyim. 01.09.1988’de ilk sigorta girişim var. 31.08.1991’ e kadar devam etti. 11 Mart 1993 tarihinde bir limited şirkete ortak oldum ancak Bağ-Kur kaydı yaptırmadım. Daha doğrusu muhasebecim atlamış. Sonra ilk şirket ortaklığım devam ederken 29.09.1998 de başka bir limited şirkete daha ortak olduğumda ilk Bağ-Kur kaydımı yaptırdım ve primlerimi düzenli ödedim. 10.08.2004’e kadar devam etti. Sonrasında şirketlerdeki ortaklıklarım sona erdi ve SSK’lı olarak başka firmalarda çalışarak devam ettim. Şimdi emeklilik için dilekçemi verdim. 10.01.2014’de 5300 iş gününü doldurmuş olarak. Ancak Bağ-Kur bana, 1993 ile 1998 arasındaki yılların borç çıkacağını söyledi. Böyle bir borç çıkabilir mi? Şimdi ben ne yapmalıyım torba yasası çıkacak mı? Ne zaman çıkacak? Nasıl bir yol izlemeliyim? Bu işlemler süresince emeklilik başvurum ne olacak maaşım işleyecek mi ve en önemlisi sağlık hizmeti ne kadar alabileceğim? Esra Demir
Esra hanım, epey sorununuz var ve olacak. Öncelikle, 4.10.2000 gününden önce Bağ-Kur numarası almış olanların, gerek vergi kayıtları gerekse de şirket ortaklığı sürelerinin tamamı Bağ-Kur’lu olunur. Bu sebeple benim ihtiyacım yok dediğiniz 1993-1998 yılları arasındaki Bağ-Kur süreniz için size borç çıkaracaklar ve maalesef Bağ-Kur’a borcu olanın SSK’ya yaptığı emeklilik müracaatı da borç ödenmediği için geçerli olmaz. 01.01.2014 günkü emeklilik talebiniz geçersiz.
***30.04.2008 GÜNÜ 60 AYDAN ÇOK BORCU OLANLAR
Ancak, 5510 sayılı Kanun’un geçici 17. Maddesi gereğince 30.04.2008 günü itibariyle Bağ-Kur’a 60 aydan çok borcu olanların bu borçları ve bu borca karşılık gelen Bağ-Kur süresini sildirme hakkı var. Şimdi 1993-1998 arası şirket ortaklığınız devreye girince sistemde 30.04.2008 itibariyle 60 aydan çok borç görünürse bu borcu sildirme dilekçesi vermeniz halinde 10.01.2014 günkü emeklilik dilekçeniz geçerli olur. Fakat ne yazık ki Bağ-Kur bilgisayarı borç ayı hesabı yaparken ödediğiniz paraları önce ana para borçlarından düşüp, gecikme zammından düşmediğinden (yasadışı uygulama yapıyorlar) borç ay sayınız 60 ayından kalacaktır. Bu durumda da ancak dava ederek borcu sildirebilir ve 10.01.2014 gününden itibaren mahkeme kanalıyla birikmiş aylık alabilirsiniz.
***ÜÇ SEÇENEĞİNİZ VAR
Ya lanet olsun diyerek 1993-1998 arası size çıkarılan Bağ-Kur borcunu ödeyecek ve yeniden emeklilik dilekçesi vereceksiniz ya da borcu ödemeden İş Mahkemesine gidip benim bu durumda Bağ-Kur’a 60 aydan çok borcu oluyor ama Bağ-Kur bilgisayarı borç ay sayısını yanlış hesaplıyor diye dava ederek emekli olacaksınız. Ya da Torba Yasa’yı bekleyeceksiniz zira Torba’da 24 aydan çok Bağ-Kur borcunun silinmesi hakkı geliyor, o zaman yasa çıkınca yeniden emeklilik dilekçesi vereceksiniz. Sağlık konusunda ise Bağ-Kur’a iki aydan çok borcunuz olduğunuz için sağlık yardımı alma hakkınız yok.
GSS affını bekleyin veya beklemeden şimdiden gidin
Şu anda çalışmıyorum. SGK bana geriye donuk aylık 120 TL. den GSS prim borcu çıkarmış Benim bunu ödemeye imkanım yok, annem ve babam isçi emeklisi ben onlardan ayrı olarak tapusu babamın üzerinde olan bir evde yaşıyorum. Evin faturalarını babam güçlükle ödüyor. Bende camilerde koku satarak mutfak masrafımı zoraki karşılamaya çalışıyorum. Gelir seviye testini bu şartları beyan ederek yaptırsam, prim borcum değişir mi? Geriye donuk borçlarımı etkiler mi? Yusuf Elbir
Yusuf kardeşim, SGK sizi zorunlu (seve seve) GSS kapsamına aldığı anda aylık 120 lira borç yazmaya başlar ve sonra adresinize gelir testine davet yazısı gönderir. Sanırım size daha gelir testi davet yazısı gelmemiş. Şimdi siz Kaymakamlığa gelir testine gidin ve geliriniz asgari ücretin üçte birinden 357 liradan az çıkarsa bütün borçlarınız silinecek ve (eski adıyla) yeşil kartlı olacaksınız. Testten 357 ile 1071 lira arasında gelir çıkarsa bu kere bütün geçmiş aylar 43 liradan hesaplanacak. Ancak, size gelir testi daveti geldi ama siz gitmediyseniz şimdi affı bekleyin yeni gelir testine gitme hakkınız olacak.
TC vatandaşı olmadan geçen yurtdışı süreleri borçlanılamaz
Eşim 1976 doğumlu ( kadın ) Tayland Vatandaşı 2008 yılında evlilik sebebi ile Türkiye’ye geldi. 2012 yılından itibaren çifte vatandaş Türk Vatandaşlığına kabul edildi. Eşim Tayland’da 2008 yılına kadar sosyal güvenlik sistemine prim ödedi 2014 yılında Türkiye de bir şirkette sigortalı olarak çalışmaya başladı, Kendi ülkesinde sosyal güvenlik sitemine ödediği primleri yurt dışı çalışma şeklinde borçlanma imkanımız var mıdır? İkinci Bir sorum ise kardeşim ( Erkek) 1976 doğumlu 01.11.2004 yılından beridir Tarım Bağ-Kur’u primi ödemekte ( 9 yıl 3 ay 13 gün ) % 45 sağlık raporu bulunmakta Kardeşimin malulen emeklilik veya erken emekliliği mümkün müdür? Eğer mümkün ise Bağ-Kur’lu olarak mı emekliliği öneriyorsunuz yoksa SSK’lı olarak mı emekli olmasını öneriyorsunuz ? Daimi.kk
Eşiniz hanımefendi Tayland sürelerini borçlanamaz zira o tarihlerde T.C. vatandaşı değil. Kardeşiniz ise var olan yüzde 45 oranlı raporu ile Bağ-Kur’a devam ederse, 18 yıllık sigortalılık süresi ve en az 4680 gün ile 2022 yılında emekli olur. Bundan sonra SSK’lı işe girer ve en az 3,5 yıl (1260 gün) SSK primi öder ve defterdarlıktan vergi indirim belgesi alırsa 2024 yılında 4400 gün ile emekli olur. Bu sebeple Bağ-Kur daha erken emekli ediyor.
Emsallerini geçemezsin
Ali bey sizinde sağlık memurluğundan gelmenizden dolayı yardımcı olacağınızı düşünüyorum. İki yıllık sağlık hizmetleri y.o. radyoloji bölümünü bitirdim daha sonra ek gösterge ve emekliliğim için önce iki yıllık sağlık kurumları işletmeciliği daha sonrada işletme fakültesini bitirdim. Lise mezunlarında hiçbir sorun olmadan onların ek göstergesi 3000 oluyor ancak bana zaten sen y.o. mezunu olarak işe girmişsin diyerek benim sağlık kurumları işletmem mezunum olmadan intibakım yapıldı. Dolayısıyla ben 2200’de kaldım ek ödemede baya fark ediyor. Durmuş-Samsun
Durmuş kardeşim, senin olayın emsalden kaynaklanıyor. Yani, senin doğum tarihinde olan birisinin normal şartlarda gelebileceği derece ve kademeye gelebilirsin yoksa eğitim gördüğün okul ile alakası yok. Emsal uygulamasına takılmışsın yapacak bir şey de yok. Çalıştıkça 3000 ek göstergeyi de alacaksın.
1.10.2008 gününden itibaren zorunlu Bağ-Kur’lusunuz
1998 senesinde abimle limited şirket kurduk. 1-2 sene ufak tefek işler yaptık, sonra kriz ve başka nedenlerden dolayı gayrifaal bir vaziyette kaldık, vergi, stopaj hepsi birikti. Ta ki 2011’deki vergi barışı 6111 nolu yasa ile maliye ve SGK borçlarını 18 taksiye bağlayıp 2012 senesinde de ticaret odasından şirket kapamak için başvurduk ve 2013 de şirket kapandı (fakat henüz son kapanış belgesini almadık). Sorum şu Ali bey; ben 2011 senesinde bu taksitlendirmeyi yaptığım günlerde Bağ-Kur’a gidip kendi TC numaramdan ve şirket sicilinden borç var mı diye baktırdım fakat ne benim ne şirketin nede abimin kayıtlı olmadığı söylendi. Fakat limited şirket ortaklarının istem dışı hem SGK hem Bağ-Kur’lu olduklarını duydum. Acaba işin doğrusunu nasıl ve nerden öğrenebilirim. Bir ek bilgi vermek istiyorum Ali bey, abim son iki senedir yurt dışında bir özel firmada bordrolu, bende Türkiye de 2012 senesinde 2-3 gün özel sektörde bordrolu çalıştım, çıktım, gelir testimi yaptırdım ve her ay GSS primimi ödüyorum. Levent Can
İsteseniz de istemeseniz de 1.10.2008 gününden itibaren her iki kardeş de Bağ-Kur’lu olup sadece 1.3.2011 gününden sonraki varsa SSK çalıştığınız günler Bağ-Kur’dan düşülür. Ancak, Torba yasa ile gelecek olan 24 aydan çok Bağ-Kur borçlarının silinmesi uygulamasını bekleyin.
18 yaşından önceki giriş de geçerlidir
1992’ de 17 yaşında işe başladım. Şu an 7000 prim günüm var emekli olabileceğim tarih 2028 ve yaş 53 görünüyor. Birinci sorum 18 yaşımdan önceki bir yılım emeklilik tarihini değiştirir mi? İkinci sorum; emekli olduğum tarihte prim gün sayımın fazla olması emeklilik maaşımı olumlumu yoksa olumsuz mu etkiler? Maaşım şu anda net1550 lira. Süleyman Erdoğan
1992 yılının hangi ay ve gününde işe başladığınızı yazmamışsınız, 23.11.1992 öncesi işe giren erkekler 53 yaşında en az 5600 gün ile 24.11.1992 sonrası girenler 54 yaşında en az 5675 günle emekli olurlar. Şimdiki 1550 lira net ücretin brütü de yaklaşık 2300 liraya gelir ki bu rakamdan fazla ödenen primler emekli aylığınızı ne arttırır ne azaltır.