DERNEK SİGORTALILIĞINDA HANGİ TARİH DİKKATE ALINACAKTIR
4 Kasım 2016
DERNEK SİGORTALILIĞINDA HANGİ TARİH DİKKATE ALINACAKTIR
2016/20 Sayılı Genelge ile birlikte 2013/11 sayılı Genelge de yeni düzenlemelere yer verildi.
2013/11 Sayılı Genelge oldukça önemli bir genelge olup aşağıdaki tarihlerde revize edilmiş fakat en son revize edilen hali ile ne yazık ki yayınlanmamıştır.
Özellikle SGK çalışanları ve meslek mensupları için önem arz etmektedir.
11/12/2014 Tarihli Değişiklik işlenmiş haliyle genelge şu anda yayınlanmıştır.
Bunun üzerinden;
03/07/2015 Tarihinde 2013/11 sayılı Genelge de değişikliğe gidilmiş.
01/09/2016 Tarihinde 2013/11 sayılı Genelge de son yapılan değişiklikle son haline ulaşma adına SGK revize çalışma beklenmektedir.
Bu genelge de belki de en ilgi çekici nokta ‘’Dernek Yönetim ve Denetim Kurulu Üyelerinim Sigortalılığı yanında Dernek üyelerinin’’ sigortalılığı yer almaktadır.
5510 sayılı Kanunda Kimlerin Sigortalı Olmayacağı yazılmıştır.
Ezber bozan uygulama ile 01/09/2016 tarihinden itibaren geçerli olan 2013/11 sayılı Genelge deki yeni düzenlemeyle şu anda Derneklerde sigortalı olan Yönetim,Denetim ve Üyelerinin durumu belirsizliğini korur mu bunu bilemiyorum.
Eylül 2016 APHB artık 4/1-a statüsünden sigortalı göstermeyeceklerdir.
5510 sayılı Kanunun 6. maddesinde ‘’Dernekler için’’ Sigortalı sayılmaz ibaresi bulunmamaktadır.Bundan yola çıkacak olursak 5510 sayılı Kanunla Medeni Hukuku ve Dernekler Hukukunda ilgili kanunlar karşılaştırılır.(Özel ve Kamu Hukuku)
APHB ile Muhtasar birleştirilmesi halinde Dernek’ten Maaş,Huzur Hakkı gibi parasal ödeme alanlar sadece GV esas miktar esas alınacaktır.(Bunun için VUK uyulmalarına bakmak gerekir)
01/09/2016 tarihinden önce APHB Dernek’ten sigortalı olan Yönetim /Denetim Kurulu üyeleri ve üyelerinin durumu ne olacaktır?
Bunun için de 5253 sayılı Kanunun 13’üncü Maddesinde gönüllük,yönetim,denetim ve üye esasına bakılacak yada yönetim kurulu kararı ile göreve başlatılan ücretliler dikkate alınacaktır.
01/09/2016 öncesi Sigortalı olan Derneklerdeki Yönetim,Denetim yada üyelerinden SGK denetimi ile fark etmesi halinde sigortalılıkları iptal olarak işçi ve işveren payları Hazineye mi kalacaktır bu konuda SGK açıklamasına ihtiyaç vardır.
Bu konuda açılacak davalarda İş mahkemelerinde öncelikle 5510/6’ıncı maddesiyle birlikte 5253/13’üncü maddesinin yanında Medeni Hukuk ele alınacaktır.
Bununla ilgili Genelge de açıklamaya yer verilmesi gerekir idi,kısaca uygulama açısından.
01/09/2016 Tarihinde yayınlanan Genelge de yeni düzenleme aşağıdaki gibidir.
Derneklerde çalışanların sigortalılığı
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 56 ncı maddesinde dernekler, gerçek veya tüzel en az yedi kişinin kazanç paylaşma dışında belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere, bilgi ve çalışmalarını sürekli olarak birleştirmek suretiyle oluşturdukları, tüzel kişiliğe sahip topluluklar olarak tanımlanmıştır.
5253 sayılı Dernekler Kanunun 13 üncü maddesi ile dernek hizmetleri gönüllüler veya yönetim kurulu kararı ile göreve başlatılan ücretliler aracılığıyla yürütülmekte dernek yönetim ve denetim kurullarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine ücret verilebilmekte ancak verilecek ücret ile her türlü ödenek, yolluk ve tazminatlar genel kurul tarafından tespit olunmakta, yönetim ve denetim kurulu üyeleri dışındaki üyelere ücret, huzur hakkı veya başka bir ad altında herhangi bir karşılık ödenmemektedir. 26 ncı madde ile de dernekler, tüzüklerinde gösterilen amaçları gerçekleştirmek üzere, eğitim ve öğretim faaliyetleri için yurt, pansiyon; üyeleri için lokal açabilmekte ve bu tesisleri işletebilmektedirler.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda derneklerin kurduğu iktisadi işletmeler derneğe ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve sermaye şirketi ve kooperatifler dışında kalan ticari, sınai ve zirai işletmeler ile benzer nitelikteki yabancı işletmeler, dernek iktisadi işletmeleri olarak tanımlanmıştır.
Buna göre, dernekler ya da derneklerin kurduğu iktisadi işletmelerde çalışma gönüllülük esasına dayandığından dernek yönetim ve denetim kurulu üyeleri ile dernek üyeleri dernekte yaptıkları işler nedeniyle ücret alsalar dahi sigortalı sayılmayacaktır. Dernek yönetim kurulu tarafından işe alınan ücretliler hakkında ise Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi hükümleri uygulanacaktır.
Özetlenirse;
‘’Dernekler ya da derneklerin kurduğu iktisadi işletmelerde çalışma gönüllülük esasına dayandığından;
a.) Dernek yönetim ve denetim kurulu üyeleri ,
b.) Dernek üyeleri
dernekte yaptıkları işler nedeniyle ücret alsalar dahi sigortalı sayılmayacaktır.
(Burada sadece Dernek tarafından üyesi olmayan işe alınan ücretliler 4/1-a işçi olacaklardır.)
Vedat İLKİ
(*)23/11/2004 Tarihinden itibaren 5253 sayılı Kanun yürürlükte olup ,bu durumda son 12 yıldır Derneklerde Yönetim,Denetim Kurulu ve Üyelerin sigortalılığında sıkıntı olur mu?Bununda kararını SGK verecektir.
VEDAT İLKİ
vedat.uzman
İletişim:05415161962
