Devlet şu taksi-minibüs işine el atmalı artık

24 Şubat 2014

Devlet şu taksi-minibüs işine el atmalı artık

 

Taksi sahibi esnaf dertli, şoförleri dertli, motokurye dertli, PTT Kargoya aracı ile kiralanan şoför dertli, Telekom’a da aracını kendisiyle birlikte kiraya veren dertli, birileri kazanıyor ama onlar sürünüyor… Bu sebeple şehiriçi ulaşım işine koordinasyon için devlet elini atmalı..

 

Dün DİSK Nakliyat-İş Sendikası’nın Şişli Kültür Merkezi’nde düzenlediği, taksi-minibüs şoförleri, motokuryeler ve PTT Kargo ile Telekom’da gerek araçlarıyla gerek kendileri çalışan şoförlere sosyal güvenlik ve iş hukuku hakları konusunda bilgilendirme semineri verdim. Dertleri o kadar çok ki, anlatama, sosyal güvencesizler, gerek özel gerek kasko sigortasızlar, gelecekten güvensizler ve en kötüsü de 50 kadar (Bülent Ersoy, Küçük Emrah, Gülben gibi) taksi toplayıcılarının ellerinde kalmışlar.

 

 

Ülke çapında 2682 taksi durağı ve 67050 taksi plakası var. Sadece İstanbul’da 18 bin taksi plakası var, sahtelerini ise saymak mümkün değil. Ortada ise doğru dürüst taksi şirketi yok. Avrupa ve ABD ise bu işi Taksi şirketleri ile çözmüş durumda. Şirketleşecekler daha doğrusu devlet zorla şirketleştirecek başka çaresi yok. Zamanında üç otuz paraya hatta parasız alınan taksi plakaları şimdi milyon liralar değerinde ama ülkeye katkısı yok, şoföre katkısı yok.

 

 

***ŞİKAYET EDENLER

-Halk şikayetçi yakın mesafe almıyorlar, turistik bölgelerde Türk olanları almıyorlar,

-Plaka sahibi şikayetçi, kaskomuz pahalı yaptıramıyoruz, trafik sigortamız pahalı yaptıramıyoruz, şoförün sigortası pahalı, ücreti yüksek ödeyemiyoruz,

-Şoförler şikayetçi, sigortamızı yasa dışı kendimize ödettiriyorlar, sendikalı olamıyoruz olsak da ne işe yarayacak bilmiyoruz, ücretlerimiz düşük geçinemiyoruz,

-Devlet şikayetçi kayıt altında değiller ve vergi alamıyoruz, trilyonun döndüğü piyasadan elde edilen gelirden doğru dürüst vergi geliri yok.

 

***MEMNUN OLANLAR

Çok param var nereye yatırayım diye düşünürken en karlı işi buldum, taksi plakası sahibi olmak diyerek, yüzlerce taksi plakası sahibi olup bu taksi plakalarını aylık 5 bin liraya kiraya verenler memnun. Hem her ay her taksiden cebime 5 bin lira kalıyor hem de taksi plakası her gün değer kazanıyor altın gibi diyenler.

 

***AVRUPA VE ABD GİBİ TAKSİ ŞİRKETLERİ OLMALI

Avrupa ve ABD’de bireysel taksi plakası sahibi yok, plakalar şirketlere ait ve siz o şirketlerde şoför olarak çalışıyorsunuz. Taksinin trafik sigortası da var, kasko sigortası da var. Çalışan şoförün sosyal güvencesi de var, gelirler kayıt altında olduğu için SGK’nın prim geliri, Maliye’nin vergi geliri var. Biz de ise bunların hiç biri ya yok ya da çok düşük. Şimdi yapılacak yasal düzenleme ile; her plakaya devlet değer biçmeli ve kurulacak şirkete o değer üzerinde her plaka sahibini ortak yapmalı. Şirket sayısı İstanbul için en az 4 olmalı ve Anadolu yakasında iki, Avrupa yakasında iki şirkete bölge tayin etmeli ve durakları da sadece o bölge içinde kalmalı ki,

 

-Aralarında hizmet konusunda rekabet olsun, halk dilerse mavi şapkalı, dilerse kırmızı şapkalı şirketin taksilerini tercih etsin.

-Bir şirketten atılan veya şirket politikalarını beğenmeyen şoför işsiz kalmasın gitsin diğer şirkette işe girebilsin.

 

Plaka sahibi  de ister ortak olduğu şirketin taksisinde çalışsın hem günlük yevmiyesini alsın üstüne de yıl sonunda kar payını alsın geçinsin, taksi şoförü de çalışsın ücretini alsın, sosyal güvencesi olsun, kıdem-ihbar tazminatı da olsun. Eğitimi de olsun ki taksi şoförlüğü meslek haline gelsin.

 

***HALKA AÇIK ŞİRKET OLMALI

Kurulacak taksi şirketlerinin en az yüzde 15’i halka açılmalı ki SPK ve Borsa denetimi olsun. Şirketin gelir ve giderlerinde kaçak olması kuşkusundan uzaklaşılsın, ortakları da halk da şirkete güvensin. Devlet de vergisini ve sigorta primini alsın. Araçlar şirkete ait olacağından, bakımlı olsun, yeni olsun ve dileyen müşterilerine dilediği gibi rahat ettirsin.

 

***TRAFİK DE RAHATLAR-KAZALAR DA AZALIR

Halen, taksiler müşteri kapma yarışında sık sık kazalara ve kavgalara sebep olmaktadır. Şirketleşirlerse bu durumda sona erer nasılsa kim alırsa alsın, ücret şirketin olacak ve havuzdan herkes payını alacak. Ayrıca, her taksinin dolu mu boş mu ve hangi adreste olduğunu gösteren GPRS cihazları olmalı ki, telefon veya internet üzerinden taksi isteyen vatandaşa en yakın durumdaki taksi müşteriye yönlendirilebilsin. Böyleye boş boş caddelerde müşteri avına çıkan taksiler sebebiyle oluşan trafik de rahatlamış olur.