DOĞUM SÜRECİNDE ÇALIŞMA YAŞAMI 3- DOĞUM SONRASI İZİN VE PARASAL HAKLAR
22 Ocak 2017
(Yazıda Kanuni haklar değerlendirilmektedir. TİS veya bireysel sözleşmelerden kaynaklanan haklar varsa bu haklara eklenmelidir.Değerlendirmede ana kurallar değerlendirilmiş, engelli çocuklar,evlat edinmeler eklenmemiştir.)
Doğum sonrası izin,parasal haklar ve yarım gün çalışma hakkı.
Doğum sonrası parasal hak veren izinler;
Statü |
İzin Nedeni |
İzin Süresi |
Ücretli |
Ücretsiz |
Yasal Neden |
Müşterek |
Analık |
8 hafta+doğum öncesinden kullanılmayan süre |
Memurlar kurumu, 4a-b SGK ödemesi 4b*(açıklama) |
4a işveren ödemez (4857 md25/1) |
657 md.104, 5510 md.15/2 4857 md.74 |
Memur |
Baba |
10 gün |
Kurumu |
— |
657 md.104/2 |
İşci 4-1a |
Baba |
5 gün |
İşveren |
— |
4857 Ek Md.2 |
SGK ÖDEMESİ İÇİN EK KOŞULLAR Doğumdan önce ve sonra 8’er haftalık (çoğul gebelik varsa 2 hafta ilaveli) süreler için geçici iş göremezlik ödemesi için doğumdan önceki 1 yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta bildirim gerekir 5510 md.18 fıkra c ve d ek koşullarda aramaktadır. 4b sigortalıları bakımından primlerin ödenmesi ve borç bulunmama koşulu aranır. *AYRICA 4B sigortalıları için YATARAK TEDAVİ VE İSTİRAHAT SÜRESİNCE ÖDEME YAPILIR, ANNE ÖLÜMÜ HALİNDE MEMUR VE 4A YÖNÜNDEN İZİN HAKLARINI BABA KULLANIR. |
Doğum sonrası yarım gün çalışma hakkı: MEMURLARA TAM AYLIK İŞCİLERE İŞSİZLİK SİGORTASINDAN
YARIM ÇALIŞMA ÖDENEĞİ OLAN
Statü |
İzin Nedeni |
İzin Süresi |
Ücretli |
Ücretsiz |
Yasal Neden |
Memur |
Yarım Ç. |
Analık İzninin bitiminden ilk doğumda 2, ikincide 4 üçüncüde 6 ay yarım gün çalışma hakkı |
Kurumu tam ödeme |
—– |
657 md.104 F |
İşci |
Yarım Çalışma |
Analık İzninin bitiminden İlk doğum 60, ikinci doğum 120, üçüncü doğum 180 gün yarım çalışma |
Çalışılan Süre İşveren |
Başvuru halinde yarım gün çalışma bedeli İŞ-KUR’dan brüt asgari ücret esası alınarak |
4857 md.74/2
4447 Ek Md.5 |
İŞ-KUR ÖDEMESİ İÇİN GEREKEN KOŞULAR Doğumdan önce 600 gün işsizlik ödemesi yapılmış olmalı, analık izni sonrası yarım gün çalışmaya başlanılmış olması,analık izin bitiminden itibaren 30 gün içinde İŞKUR’A başvuru, asgari ücretin brütü esaslı en fazla ayda 15 gün için ödeme, ödemelerden SGK ya uzun vadeli ve genel sağlık sigorta primi aktarımı (4447 md Ek 5) ve YARIM GÜNÜ SEÇME HAKKI İŞÇİYE AİT |
Statü |
İzin Nedeni |
İzin Süresi |
Ücretli |
Ücretsiz |
Yasal Neden |
Memur |
Yarım Ç. |
zorunlu ilk öğretim okul çağına kadar |
Kurumu yarım aylıkla,tam gss ödemeli |
yarım ücretsiz |
657 md.Ek md.43 |
İşci |
Yarım Çalışma |
zorunlu ilk öğretim okul çağına kadar |
Çalışılan Süre İşveren |
yarım ücretsiz (ancak yarım kavramı farklı tam yarım değil) |
4857 md.13
|
SÜT İZNİ
Statü |
İzin Nedeni |
İzin Süresi |
Ücretli |
Ücretsiz |
Yasal Neden |
Memur |
Süt |
8 haftanın bitiminden ilk 6 ay günde 3, ikinci 6 ay günde 1,5 saat |
Kurumu |
— |
657 md.104/D |
İşci 4-1a |
Süt |
1 yaşından küçük çocuk için günde 1,5 saat |
İşveren |
— |
4857 md.74/7 |
*Memurların süt izinleri ile 2,4 ve 6 aylık yarım çalışma izinleri birlikte kullanılmaz. Süt izninden yarım çalışmaya geçilebilir.
(Kamu Personel Tebliği No: 6 )
DOĞUM SONRASI ÜCRETSİZ İZİNLER
Statü |
İzin Nedeni |
İzin Süresi |
Ücretli |
Ücretsiz |
Yasal Neden |
Memur |
Anne izni |
md.104 F’deki sürelerden sonra 2 yıl |
—- |
Maaş Yok |
657 md.108/B
|
Memur |
Baba |
Doğumdan itibaren 2 yıl |
— |
Maaş Yok |
657 md.108/B |
İşci 4-1a |
Anne |
Analık 8+8= 16 hafta çoğul gebelikte 18 haftanın bitiminden 6 ay |
— |
Ücret Yok |
4857 md.74/6 |
EMZİRME YARDIMI
Sigortalı kadına veya kadın sigortalı değilse babanın sigortalı olması halinde; (5510 md.16)
Statü |
Koşul |
Ödeme Tutarı |
İşci/41/a |
Doğumdan önceki 1 yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli prim ödenmiş olması |
132 TL bir defaya mahsus ve çocuk başı |
4-1/b |
120 güne ek olarak prim borçlarının ödenmiş olması |
aynı |
DOĞUM YARDIMI kaldırılmıştır.
657 sayılı Kanunun Doğum yardımı ödeneği: Madde 207 – (Mülga: 27/3/2015-6637/23 md.)
SONUÇ 3:
- Doğum öncesi ve sonrası 8’er haftalık süreler bakımından;
Memurlar ve işçiler yönünden doğum öncesi ve sonrası 8’er haftalık sürelerde istirahat şartı aranmadan memurlara Kurumu, işçilere SGK ödeme yaparken, 4b-BAĞ-KUR Sigortalıları bakımından 8+8 haftalık sürelerde ödeme için (geçici iş göremezlik ödemesi) yatarak tedavi veya istirahat raporu aranmaktadır.
- Süt izinleri bakımından;
Hem memur hem işçiler bakımından süre yakın ve çalışanlara tam ödeme yapılan süreler olsa da, memurlar için daha fazla süre tanınmıştır. İşcilere 1,5 saat olan süre memura bu dönem 3 saattir.
- Memur ve işçi babalara doğum izni eşit değildir. Memura 10 işciye 5 gündür.
- Memur babalara 2 yıla kadar ücretsiz izin verilebilmektedir. İşcilerin bu hakkı yoktur.
- Memur ve işçiler bakımından yarım çalışma hakkı ile süt izinleri iç içe geçmektedir. Hem yarım çalışma hemde aynı gün için süt izni alınması mümkün görünmektedir. Bu durumda süt izni yarım gün çalışmadan indirildiğinde çalışma için yeterli zaman kalmayacağından iç içe geçen bu haklardan fazla olan hak tanınmalı az olan hakkın çok olanın içinde olduğu varsayılmalıdır.
- Doğum sonrası 8 haftanın bitimi ile işçi ya 6 aylık ücretsiz çalışmayı seçecek veya yarım gün çalışmayı seçerek (ilk doğumda 60, ikinci doğumda 120, üçüncü doğumda 180 gün süre ile) İŞ-KUR’DAN yarım gün için ödeme alacak, memur ise yarım gün çalışarak Kurumundan tam ödeme alacaktır.