Emekli Çalışanın İstirahat Parası
Ali Bey,ben 1959 doğumlu ve %40 oranında “ortopedik” engelli, SSK’dan emekli ve halen çalışan biriyim. Ancak çalışan biri olarak yasal bazı sıkıntılar konusunda sizin değerli görüşlerinize ihtiyacım olacak. Şöyle ki; bildiğiniz gibi kanunda, “emekli olup da çalışan kişilere geçici işgöremezlik ödeneği verilmez” anlamını veren bir madde var ve bu maddeden hareketle benim konumumda olan bir çok insan bu konudan dolayı rahatsızlık çektiğini düşünüyor ve bu konuda ne yapılabilinir, diye sormak istiyorum. Bildiğiniz gibi bizlerden SSK primi hala kesiliyor ( belirli oranda ) böyle olmasına rağmen;bizlere hastalanma hakkı yok. Yakında bir ameliyatım söz konusu olacak ve aynı 2 yıl önce olduğu gibi ameliyat sonrası bir ay raporlu olmama rağmen ödenek verilmedi ve ben hasta olarak işe tekrar başlamak zorunda kalacağım. Bu yasal düzenleme insanların aleyhine değil mi? Ben rapor kullansam maaş kesilecek ve benim bütün ekonomik dengelerim alt üst olacak. Emekli aylıkları malumunuz. Çalışmazsak sonuç daha vahim…Bu konuyu gündeme getirirseniz ve bunun sonucunda da çalışan lehine bir düzenleme çıkarsa çok iyi olur diye düşünüyorum. Bu konuyu sütununuzda görmeyi ümit ediyor, çalışmalarınızda başarılar diliyorum. Hasan B. Günbay

Sayın Günbay, uzun zamandır dile getirmek istediğim bir konuyu açmama vesile olduğuz için teşekkür ederim. 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 63 üncü maddesi gereğince, emekli olanlar yeniden çalışmak isterlerse SSK’ya aylık kazançlarından %30 oranında sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödeyerek işe başlayabilirler. Bilindiği üzere normal çalışanların ücretlerinden ise %33,5 kadar prim alınmakta olup emekli ile normal çalışanın ödediği prim arasında pek fark yoktur. SGDP ödeyerek çalışan bir emekliye bu ödediği prime karşın, ne sağlık ne de emeklilik yönünden bir hizmet verilmemekte sadece işkazası-meslek hastalığı geçirir ve %10’dan fazla meslekte kazanma gücü kaybına uğrarsa ikinci bir gelir verilmektedir. Yani, emekli çalışan işkazası geçirip elini, kolunu, gözünü vs kaybetmez ise bu ödediği prim hiçbir işe yaramamaktadır. Ancak, emekli olmamış (normal) çalışan hastalanıp istirahat alırsa istirahatli kaldığı her gün için ücretinin 2/3’ünü SSK’dan geçici işgöremezlik ödeneği olarak alabilmektedir. Emekli aylığı yetmediği veya uzun yıllardır biriktirdiği tecrübelerini kahve köşelerinden heba etmemek adına çalışan birisi hastalanıp, işe gidemediğinde kendisine istirahat parası (geçici işgöremezlik ödeneği) verilmesi yerinde olacaktır. Sayın okurlarım halen TBMM gündeminde olan, “Sosyal Sigorta ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Taslağı” için sizlerin her biri dilekçe, mektup, faks, e-mail yoluyla istek ve taleplerinizi duyurabilirsiniz. O zaman vatandaşlık görevinizi yerine getirmiş olursunuz. İşte iletişim adresleri, TBMM Sağlık, Aile Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Ankara, elektronik posta [email protected], telefon 0312-4205349, faks 0312-4205350…


Bağ-Kur Ölüm Aylığı
Sayın Tezel, eşim 18.09.2001 günü vefat etti vefatından önce Bağ-Kur’a 3 yıl kadar prim ödemesi vardı. Eşimin vefatından sonra ben ve o zamanlar 6 aylık olan kızıma Bağ-Kur’dan dul ve yetim aylığı bağlanması için müracaat etmeye gittik. İzmir Bağ-Kur’daki memurlar eşimin 5 yıllık prim ödeme süresi olmadığını hatta askerlik süresini bile borçlansak yine de 5 yılı tamamlamayacağından aylık hakkımız olmadığını söylediler. Ben de bu sözlü cevap üzerine müracaat etmedim. Şimdi ise bir sohbet anında durumu bana çok uyan bir hanıma eşinin ölümü nedeniyle dul ve yetim aylığı bağlandığını öğrendim. Bağ-Kur’u mahkemeye vermişler ve aylığı hak etmişler.Ş.K. Ödemiş
Sayın okurum, 04.10.2000 tarihinde (Yaşar Okuyan’ın Çalışma Bakanlığı zamanında) Bakanlar Kurulunca kabul edilip Resmi Gazetede yayınlanan 619 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname (khk) ile o güne kadar Bağ-Kur’da 3 yıl olan ölüm (dul-yetim) aylığı bağlanma şartı, 5 yıla çıkarılmıştı. Ancak, bu khk Anayasa Mahkemesinin 26.10.200 tarihli kararı ile iptal edilmiş ama iptal ile boşluk oluşmaması ve TBMM’nin yeniden düzenleme yapması için iptalin 08.08.2001 günü yürürlüğe girmesi kararlaştırılmıştı. Ancak verilen bu süre zarfında yeni bir düzenleme yapılmadığından ortada boşluk oluştu, bu boşluk anında vefat eden Bağ-Kur’lulardan 3 yıldan fazla ama 5 yıldan az prim ödeme süresi olanların geride kalanları mağdur edildiler. Bu kişiler iş mahkemesinde dava açtıklarında ise dul-yetim aylığı hakkını kazandılar. Siz de dava açarsanız kazanma şansına sahipsiniz. Daha ayrıntılı bilgi ve örnek mahkeme kararları için Hakim İhsan ÇAKMAK’ın “Şerhli Bağ-Kur Kanunu” isimli kitabını (0312-4803431 veya 0543-8450433 telefonlardan isteyebilirsiniz.) okumanızı tavsiye ederim.

Sakatlık Aylığı
Sayın Tezel, özellikle engellilerin emeklilikleri ile ilgili yazılarınız dikkatimi çekiyor ve benim de böyle bir durumum var. Ben 1970 doğumluyum ve 19.12.1989 da Devlet Memuru olarak çalışmaya başladım. İşe girdikten sonra % 45 sakatlık raporumu idareye sundum. Çalıştığım yıllar boyunca her türlü vergi indiriminden yararlandım. Fakat işe sakatlık kontenjanından girmedim. 2001 yılının ağustos ayına kadar bil fiil çalıştım (11 yıl 8 ay). Bu tarihte istifa ederek eş durumu dolayısıyla yurtdışına çıktım. Ayrıca SSSK’ya da isteğe bağlı olarak borçlanarak 41 ay (08.2001 – 12.2004) ödeme yaptım. Geçtiğimiz sene tekrar rapor alarak, sakatlık derecemi % 60 olarak yeniledim. T.C. Emekli Sandığı’na müracaat ederek emekliliğimi isteyeceğim. Tüm prim ödemelerim (15 yıl) emeklilik için yeterli görünüyor. Fakat Emekli Sandığı Kanunu’nda, işe sakat kontenjanından girmediğim için emekli edemeyecekleri gibi bir durum ortaya çıktı. Bir diğer ihtimal SSK`dan da bu talepte bulunabilirim. Acaba Emekli Sandığı’na yapılan kesintilerimi de hesap ederek hizmetlerimi birleştirirler mi? Çünkü SSK`ya isteğe bağlı olarak ödedim, diğerleri ise çalıştığım yılların karşılığı. Ve ben Emekli Sandığı`ndan emekli olarak ikramiyemi de almak istiyorum. Bunlara göre, Emekli Sandığı’ndan emekli olmama mani bir durum var mıdır? SSK’dan bu konuda her hangi bir araştırmam yok, acaba SSK beni emekli yapar mı? Bu yıllara ait emekli ikramiyesi alabilir miyim? Nihat TOPRAK
Nihat bey, 5434 Sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu uygulamasına göre sakat kadrosundan işe girenler 39 unsu maddesiyle 15 yılı tamamlayınca emekli olabiliyorlar ama sakat kadrosuyla işe girmeyenler de 5434 Sayılı Kanun’un Ek Geçici 22 inci maddesine göre emekli olmaları gerekirken edilmiyorlar. Bu konuda geçen hafta Cumhurbaşkanı tarafından veto edilen Torba Kanun’da Milletvekili Lokman Ayva’nın çabaları ile sizin lehinize değişiklik yapılmıştı. Yani kanun Cumhurbaşkanı tarafından veto edilmeseydi hemen gidip T.C. Emekli Sandığı’ndan emekli olabilirdiniz. Eğer kanun yeniden çıkarılmaz ise 41 ay prim ödediğiniz SSK’ya 1 ay daha prim ödeyerek (42 aya tamamlayarak) SSK’dan emekli olma hakkınız hep var. Bu arada nereden emekli olursanız olun kendiniz istifa ile ayrıldığınız için ikramiye alma hakkınız yok.

Okurlar Cevaplar
Cafer Kahrıman-Başka sicil numarasına gitmiş hizmetlerinizi kendi sicil numaranıza aktarmak için Kadıköy Sigorta Müdürlüğüne yaptığınız başvuru hala sonuçlanmamış ise durumu Çalışma Bakanımız Murat Başesgioğlu’na mektup ile bildirin. Ancak, bu kadar üzülmenize de gerek yok zira o günler sizin ve hiç kimse o günleri kullanamaz hatta gittiği sicil numarasının sahibi bile kullanamaz.
Bayram Karahan-Babanız, askerliği borçlansa da borçlanmasa da var olan 3783 gün sayısı ile 57 yaşında SSK’dan emekli olabilir.
Salih Etemoğlu-15175 göstergeden bağlanan aylığınızda bir hata yok.
Adnan Savaşçı-Bursa-SSK’ya isteğe bağlı prim öderken, 01.04.1993-22.05.1993 tarihleri arasında bir işyerinde çalışmış görünüyorsunuz. İsteğe bağlı olanlar çalışmaya başlarsa isteğe bağlılıkları sona erer ve sonra yeniden müracaat etmeleri gerekir. Ancak, siz 1993 yılında çalışmamış ise İş Mahkemesinde menfi tesbit davası açabilirsiniz, davayı kazanırsanız bu kere sonradan ödediğiniz isteğe bağlıların hepsi geçerli olur ve emekli olabilirsiniz. Açacağınız davada hem 1993 yılındaki çalışmaların iptalini hem de reddedilen emeklilik müracaatınızın kabulünü talep edin.
Arslan Yaman-Askerlik borçlanması yapmanıza gerek yok, Bağ-Kur’dan sonra SSK’da 3,5 yılı (1260 günü) tamamladığınız anda emekli olacaksınız.
Ahmet Kalkanç-Kayseri-Hiç kimse hiçbir çalışanı SSK’dan emekli edemez, emeklilik kişinin kendi talebiyle olacak bir işlemdir. Ancak, işveren emekli olun yoksa işten çıkaracaklarımız arasında ilk sırayı alacaksınız yolunda bildirimler yapabilirse de bu emekliliğe sevk etme olamaz.
Raşit Öner-İsteğe bağlıda ödemediğiniz eski süreleri şimdi ödeme imkanınız yok, kömür madeninden eksik gösterilen günleriniz için dava açma süreniz işten çıktığınız yılı takip eden beş tam yıl olup bu süre 31.12.1996 tarihinde bitmiş.
Bayram Bayar-50 yaşında en az 5375 gün sayısı ile emekli olursunuz, şu an geçerli kanunlara göre yaş büyütmeler emeklilik de geçerli değil. Eşiniz, 7000 gün sayısı ile 58 yaşında emekli olur.
Gürsel Akkaya-14775 gösterge ile bağlanan aylık gayet yüksek bir aylıktır. Hakaret davası konusundan bir avukata danışmanızda fayda var.
Lidar Alan-Tekirdağ-Torba yasa Cumhurbaşkanından döndü, yeniden TBMM ele alırsa çıkar. Basından takip edin.