Emekli Sandığı Primlerini Alanların Emekliliğinde Önemli Hak: Hizmet İhyası Nasıl Hesaplanır?
27 Nisan 2020
5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi görevlerden istifa, müstafi sayılma resen emeklilik gibi nedenlerle ayrılanlardan, fiili hizmet süresi 5 yıldan fazla 10 yıldan az olanların görevlerinden ayrıldıkları tarihten itibaren beş yıl içinde diğer sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi veya sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkelerde çalışmamaları ve istekleri halinde görevde bulundukları süre içinde aylıklarından kesilmiş bulunan emeklilik keseneği ve kurum karşılığı tutarlarından sadece emeklilik kesenekleri kendilerine ödenebiliyor.
Bu durumda tasfiye olan hizmetler bağlanacak aylıklarda dikkate alınamayacağı gibi sonradan geçen hizmetleriyle de birleştirilmiyor.
Örneğin 15.02.1995 – 14.03.2002 tarihleri arasında 7 yıl 1 ay hizmeti olan iştirakçi, bu sürelerine ait keseneklerini görevinden ayrıldığı tarihten itibaren beş yıl geçmeden istemesi halinde kesenekleri kendisine iade edilebiliyor.
Buna karşın 15.07.1996 tarihinde göreve başlayan ve 14.11.2004 tarihinde görevinden ayrılan iştirakçinin 8 yıl 4 ay hizmeti bulunan bir diğer iştirakçi 16.04.2006 – 20.06.2008 tarihleri arasında 506 sayılı kanuna tabi çalışan ve açıkta iken 23.08.2008 tarihinde keseneklerinin iadesini isteyen kişinin 5434 sayılı Kanuna tabi görevinden ayrıldığı tarihten itibaren beş yıl geçmeden sigortalı olarak çalışmaya başladığı anlaşıldığından 8 yıl 4 ay hizmetine ait keseneklerinin iade edilmemesi, bu hizmetlerinin son defa tabi olduğu sigortalı hizmetleriyle birleştirilmesi gerekiyor.
5434 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Hizmet İhyası
Kesenek iadesi yapılan hizmetlerle toptan ödeme yapılan hizmetlerin yeniden emeklilikte fiili hizmet sürelerine eklenebilmesi için veya sonradan geçen sigortalılık halleri ile birleştirilebilmesi için mutlaka ihya edilmesi gerekiyor.
Kesenekleri veya toptan ödemeleri zamanaşımına uğrayan hizmetlerinde fiili hizmet sayılması için ihya edilmesi gerekmekte iken bu hizmetler, 5510 sayılı Kanunun Geçici 4 üncü maddesinin 16 ıncı fıkrasında yer alan “Kesenek veya toptan ödemeleri zamanaşımına uğramış olması nedeniyle hizmetleri tasfiye edilmiş olanların, tasfiye edilmiş süreleri bu Kanuna göre birleştirilecek hizmetlerden kabul edilir” hükmü gereği ihya edilmeksizin iştirakçilerin fiili hizmet sürelerine eklenmesi gerekiyor.
5434 sayılı Kanuna tabi olarak geçen ve kesenek iadesi veya toptan ödeme yapılmak suretiyle tasfiye olan hizmetlerin 5434 sayılı Kanunun 102 nci ve 2829 sayılı Kanunun 5 nci maddeleri uyarınca ihya edilebilmesi için iştirakçilerin veya sigortalıların almış oldukları paraları aldıkları tarihten yatıracakları tarihe kadar hesaplanacak faizi ile birlikte,
– İstekle emekliye ayrılacak olanlar istek tarihinden en az 6 ay önce,
– Yaş haddi veya maluliyet nedeniyle görevleriyle ilişkileri kesilenlerin görevleriyle ilişkilerinin kesildiği tarihten itibaren 6 ay içinde kendilerince,
Ölenlerin ise ölüm tarihinden itibaren 6 ay içinde dul ve yetimlerince SGK’ya yatırılması gerekiyor.
Tabi oldukları eski sosyal güvenlik kurumlarından emeklilik keseneklerinin, sigorta primlerini veya (yaş haddi, malullük, sicilden emekliye sevk nedenleriyle ilişiği kesilip de hizmetleri aylık bağlanmasına yeterli olmadığından) toptan ödemelerini almış olanlardan, daha sonra değişik bir sosyal güvenlik kurumuyla ilgilenmeyi gerektirecek başka işlere geçmiş olup da halen bu işlerde çalışanlarla daha sonra sözü edilen işlere girenlerin, aldıkları paraları aldıkları günden yatıracakları güne kadar yüzde 5 faizi ile ve defaten yatırmaları şartıyla eski hizmetleri ihya edilerek, yeni hizmetleriyle bu kanun hükümlerine göre emeklilikte birleştirilebiliyor.
Şevket TEZEL
Fahrettin Kerim Gökay Cad. No:21/1
Hasanpaşa-Kadıköy/İSTANBUL
Tel: 216-5506009
Faks: 216-5506007
Gsm: 551-1008282
