Engelli Çocuk Annesi Kadınların Erken Emekliliğinde Aylık Hesabı Farklıdır
1 Haziran 2020
Önceki yazımızda ağır engelli çocuğu bulunan kadın çalışanların 01.10.2008 tarihinden sonra edindikleri gün sayılarını dörtte bir oranında artırıp artırdığı gün kadar yaştan indirim sağlayan hakları konusunu ele almaya başlamıştık.
Bugün de aynı konunu önemli noktalarını ele almaya devam ediyoruz.
Ağır engelli kavramı ise 2019 yılında çıkartılan ilgili Yönetmeliğe göre “Engel durumuna göre engel oranı % 50 ve üzeri olduğu tespit edilenlerden doku, organ ve/veya fonksiyon kaybı ve/veya psikiyatri tanısı bağlantılı olarak muhakeme yeteneği değerlendirilmesine göre günlük yaşam aktivitelerini yardım almasına rağmen kendi başına gerçekleştiremediğine karar verilen bireyi ifade etmektedir.
Ağır engelli çocuğu bulunan kadın çalışanların bu haktan yararlanabilmeleri için çocuklarının durumu hakkında SGK’ya başvurarak sevk ettirmeleri ve çocuğunun durumunu SGK nezdinde tevsik ettirmesi şart bulunuyor.
Birden Fazla Engelli Çocuğun Bulunması
Kadın sigortalının başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğunun birden fazla olması halinde maluliyet tarihi eski olan rapor esas alınarak toplam hizmete ilave edilecek ve emeklilik yaşından düşülecek süreye esas hizmet süresinin başlangıcının belirlenmesi gerekiyor.
Rehabilitasyondan Yararlanan Ağır Engelli Çocuklar Kapsam Dışı
Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğun, sürekli ve yatılı olarak korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretli veya ücretsiz faydalandıkları süre için prim ödeme gün sayılarının dörtte biri prim ödeme gün sayıları toplamına eklenmemektedir.
Sigortalı Olan Ağır Engelli Çocuk
Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli olduğu sağlık kurulu raporu ile belirlenen fakat anı zamanda (4/a, 4/b veya 4/c sigortalılığı kapsamında ) sigortalı olduğu tespit edilen çocuğun malul olup olmadığının yeniden tespitinin yapılması gerektiğinden, yapılan araştırmalar sonucunda başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli olduğunun anlaşılması halinde ağır engelli çocuğu bulunan kadının sigortalılığı devam ettiği sürece toplam hizmete ilave edilecek ve emeklilik yaşından düşülecek süre hakkından faydalandırılması gerekiyor.
Ağır engelli çocuğun isteğe bağlı sigortalı olması halinde ise maluliyeti ile ilgili herhangi bir araştırma yapılmasına gerek bulunmadan kadın sigortalı aynı madde hükmünden yararlanabiliyor.
FHZ’ye Tabi Olan Anneler
Başka birinin sürekli bakımına muhtaç ağır engelli çocuğu olanlar çocuklarından dolayı toplam hizmete ilave edilecek ve emeklilik yaşından düşülecek süre hakkından yararlanan kadın sigortalıların aynı zamanda fiili hizmet süresi zammı hakkına veya itibari hizmet süresi zammı hakkına sahip olması halinde aynı süre için bir de FHZ veya itibari hizmet süresi zammı uygulanması gerekmiyor.
Velayete Göre Özellikler
Kadın sigortalının boşanması durumunda başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğunun velayetinin,
- Çalışmaya başladığı tarihten önce başka birisine verilmesi halinde çalışmaya başladığı,
- Çalışmaya başladığı tarihten sonra başka birisine verilmesi halinde velayetin verildiği,
Tarihten itibaren geçen çalışmalarından dolayı ilave hizmet verilmemesi gerekiyor.
Kısa Vadeli Sigortalılık Süreleri
Kısa vadeli sigorta kollarına tabi olarak geçen süreler ile sadece genel sağlık sigortasına prim ödenerek geçen süreler, ilave edilecek hizmet süresinin hesabında değerlendiriliyor.
Maaşları da Farklı Hesaplanıyor
2008 Ekim sonrası gün sayıları yüzde 25 oranında artırıldığı için aylık bağlama oranları da artmış oluyor. Dolayısıyla 2008 öncesi için 5000 güden fazla olan her 240 güne 1 puan, 2008 arası için 3600-9000 gün arası için her bir tam yıla yüzde 2, 9000 günün üzerindeki her bir yıla yüzde 1,5 oranında ve 2008 Ekimden sonra ise her bir yıl için yüzde 2 oranındaki aylık bağlama oranını hesabında normal sigortalıya göre daha fazla ABO söz konusu oluyor. Bu da bağlanacak aylığı etkiliyor. Bu durumda SGK’nın web sitesindeki maaş hesaplama modülü ağır engelli çocuğu bulunan kadın sigortalıların aylığını doğru hesaplayamıyor.
Şevket TEZEL
Fahrettin Kerim Gökay Cad. No:21/1
Hasanpaşa-Kadıköy/İSTANBUL
Tel: 216-5506009
Faks: 216-5506007
Gsm: 551-1008282