Engelli çocuğa sahip anne babalar öldükten sonra evlatlarının kimseye muhtaç olmaması adına, sağlıkla ilgili haklardan yararlanması ve ileride emekli maaşları olması amacıyla çocuklarını sigortalı yapmak istiyorlar.
Ve bunun için her ay bu çocukları adına isteğe bağlı prim ödemesi yapıyorlar.
Bu durumda bu anne babalar istemsizce en büyük kötülüğü çocukları adına isteğe bağlı prim öderken yapıyorlar.
Bilindiği gibi, Malul çocuklar ana-babaları hayattayken onlar üzerinden ölünceye kadar sağlık yardımı alabilecekleri gibi ana-babaları vefat ederse yine onlar üzerinden ölünceye kadar yetim aylığı da alabiliyorlar.
Sağlık Yardımı Hak Etme Koşulları
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 3’üncü maddesi gereğince, ana-babaların, çocuklarına Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sağlık yardımı aldırabilmesi için şu koşullara bağlanıyor.
- Kız veya erkek fark çocukların 18 yaşını tamamlamamış olmaları.
- Çocuklar lise ve dengi öğrenim eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmaması gerekiyor.
- Kaç yaşında olursa olsun malul olduğu (% 60 ‘tan fazla rapora sahip olduğu) tespit edilen evli olmayan çocuklara ise ömrü boyunca sağlık yardımı veriliyor.
Başka bir deyişle malul olmayan çocuklara en fazla okuması şartıyla 25 yaşında kadar sağlık yardımı verilirken, çocuğun % 60’tan fazla oranlı sağlık kurulu raporuyla malul sayılması halinde bu süre ömür boyu devam etmekle birlikte yeni 5510 Sayılı Kanun, evlenen malul çocuklara ana-baba üzerinden sağlık yardımı verilmesi uygulamasına son veriyor.
Malul erkek çocuklara evli dahi olsalar bir ömür boyunca ana-baba üzerinden SSK sağlık yardımı veriliyorken, yeni kanun bu uygulamaya son veriyor ve özürlülere hak kaybı yaşatıyor.
Çalışan anne baba vefat ettiğinde engelli çocuğuna hem anneden hem babadan yetim aylığı bağlanıyor.
5510 Sayılı Kanun’un 32 ile 36’ncı maddeleri, ölüm sigortasından aylık bağlama hususlarını düzenliyor.
Yetim Aylığında Hak Etme Koşulları
Bu maddeler uyarınca, vefat eden ana veya babaları üzerinden sağlıklı çocukların yetim aylığı alabilmesinin şartları vardır. “Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmayan veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış çocuklardan;
- 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanların veya,
- Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirip malul olduğu anlaşılanların veya,
- Yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan kızlarının, her birine % 25’i oranında yetim aylığı veriliyor.
Dikkat edilirse sağlıklı erkek çocuklara en fazla 25 yaşına kadar yetim aylığı veriliyorken malul erkek çocuklara ömür boyunca yetim aylığı veriliyor.
Tüm bunların yanı sıra malul olup da ömür boyunca yetim aylığı alacak olan çocuklar evlenseler bile yetim aylığı almaya devam ediyorlar.
Yasadan da anlaşılacağı gibi kendi sigortalılığından dolayı gelir veya aylık bağlanmamış malül çocuklar ömür boyu yetim aylığı alma hakkına sahip bulunuyor.
İyi niyetle verilen zarar anlamına gelebilecek olan olgu da çalışan anne babanın malül çocuklarını düşünerek onlar adına senelerce isteğe bağlı sigorta primi için her ay maddi kaynak ayırmaları oluyor.
Bu durum da çocuklarını kendileri vefat ettiğinde alabilecekleri yetim maaşından mahrum etmeleri anlamına geliyor ve bu sigortalılık nedeniyle de onları sadece malül maaşıyla yetinmelerine neden oluyor.
Halil TEZEL
212-2750019
546-2750018