Bağ-Kur basamak mağdurları kazanmaya başladı

Bu köşeden, defalarca “Bağ-Kur basamak mağdurları dava açın” demiştik. İşte dava açın dediğimiz olaylar sonlanmaya ve vatandaşlar kazanmaya başladı.

2003 yılında Akparti Hükümeti tarafından Bağ-Kur’lulara basamak satın alma imkanı getirildi ve satına alanlardan bir daire parası kadar para alındı. Buna karşın basamak satın alan kişiler emekli olmak istediğinde ise satın aldıkları basamaklardan değil, eski basamak değerlerinden emekli edildiler…Dava edenler ise kazanıyor…

Bağ-Kur’dan ilk olarak 1997 yılında Erbakan Hükümeti esnasında sonra da 2003 yılında Akparti hükümeti esnasına basamak satın alma uygulaması getirilmiştir. 1997 yılında basamak satın alanlar mağduriyet yaşamamışlar ve o zamanki kanun gereğince son basamak üzerinden emekli aylığı bağlandığından emekli aylıklarını tam olarak almışlardır.

***2003 yılı basamak satın alanları mağdurdur

1 Ocak 2000 günü Bağ-Kur’dan emekli olanların emekli aylığı hesaplama yöntemi değiştirilmiştir. 2000 öncesindeki emekli aylığı hesaplama sisteminde son basamak gelirinin yüzde 70’i oranında aylık hesaplanırken, 01.01.2000 sonrasında ikili yönteme geçilmiştir. 2000 öncesi dönem için sigortalının 31.12.1999 günü bulunduğu basamak geliri üzerinden hesaplama yapılması, 2000 ve sonrası dönemim emekli aylığı için ise 2000 ve sonraki yıllarında basamak ortalama değeri üzerinden emekli aylığı hesaplamasına geçilmiştir.

Mesela, 8 basamak satan Bağ-Kur, sizlerden satın alma bedeli alırken geçmiş yıllarda mesela 6 ıncı basamakta değil de 14 üncü basamakta olsaydınız kaç para ödemeniz gerektiğini ay bey ay bulup size borç çıkarmıştı. Ancak, iş emekli aylığı hesabına gelince arttırılmış basamak üzerinden değil eski basamaklar üzerinden emekli aylığı hesapladı.

***Doğru basamaklar alınmadı

Örneğin, emekli aylığında en önemli yıl olan 1999 yılındaki basamağını satın alınan basamak kadar arttırmayıp, eski basamağı baz aldı. Ayrıca, 2000 ve sonrası basamak ortalamasını da satın alınmış basamak kadar arttırması gerektiği halde arttırmadı. İşte bu sebeple de basamak satın alıp yüklü miktarda ödeyerek mağdur edildiğiniz gibi bir de arttırılan basamaklardan değil eski basamaklardan emekli edildikleri için emekli aylıkları yarı yarıya düştü.

***Durumu dava edenler kazanmaya başladı

Hemşehrileri de Bağ-Kur basamak mağduru olan Cumhurbaşkanımız Abdullah Gül’ün direktifleri ile zamanın SGK Başkanı Birol Aydemir konuya çözüm getirmeye çalıştı ama Bağ-Kur bürokrasisini aşıp bunu başaramadı. Sonuçta dava açmaktan başka çare kalmadı.

***Örnek Mahkeme Kararı

Yerel Mahkeme, SGK’yı (Bağ-Kur’u) haklı bulmuş ve davanın reddine karar vermiştir. Davacı Bağ-Kur’lu Yargıtay’a temyize gitmiş ve Yargıtay 10 uncu Hukuk Dairesi davacıyı haklı bulmuş, SGK’yı (Bağ-Kur’u) haksız bulmuştur. Aşağıda özeti olan kararını açıklamıştır.

T.C. YARGITAY

10. HUKUK DAİRESİ

E. 2008/21302, K. 2010/4393, T. 29.3.2010

• BASAMAK YÜKSELTME ( Prim Borcunu Ödeyip Üç Yıllık Süreyi de Geçirdikten Sonra Aylık Başvurusunda Bulunan Davacının Yaşlılık Aylığının Satın Alınan Basamakların Geçmişe Yönelik Olarak da İntibak İşlemi Gerçekleştirilmek Suretiyle Değerlendirileceği )

• YAŞLILIK AYLIĞININ HESAPLANMASI ( Sosyal Güvenlik Destek Primi Kesintisi Gözetilip Dava Tarihine Kadar Davacıya Ödenmesi Gereken ve Aynı Dönemde Davacıya Ödenen Miktar Arasındaki Fark Net Olarak Belirlendikten Sonra Saptanması Gerektiği )

• BASAMAK SATINALMA ( Basamak Yükseltme Prim Borcunu Ödeyip Üç Yıllık Süreyi de Geçirdikten Sonra Aylık Başvurusunda Bulunan Davacının Yaşlılık Aylığının Satın Alınan Basamakların Geçmişe Yönelik Olarak da İntibak İşlemi Gerçekleştirilmek Suretiyle Değerlendirileceği ) 1479/m.36, Geç.11, Ek.20

“ÖZET : Basamak yükseltme hakkından yararlanarak prim borcunu ödeyip üç yıllık süreyi de geçirdikten sonra aylık başvurusunda bulunan davacının yaşlılık aylığının, satın alınan basamakların geçmişe yönelik olarak da intibak işlemi gerçekleştirilmek suretiyle değerlendirilerek ve varsa davacı çalışmaları sonucu yapılması gereken sosyal güvenlik destek primi kesintisi de gözetilip, dava tarihine kadar davacıya ödenmesi gereken ve aynı dönemde davacıya ödenen miktar arasındaki fark net olarak belirlendikten sonra saptanmalıdır. “

“DAVA : Davacı, 4956 sayılı Kanun’dan yararlanarak 13. basamaktan 23. basamağa yükselip 36.335,84 TL prim farkı ödemesine ve daha sonra 24. basamağa yükselmesine karşın, 02.10.2006 tarihindeki başvurusuna dayalı olarak 24. basamaktan 633,68 TL üzerinden emsallerine göre düşük düzeyden yaşlılık aylığı bağlandığını belirterek, yaşlılık aylığının hesabında, satın alınan basamaklardaki süreler fiilen çalışılmış gibi kabul edilerek, 24. basamağın karşılığı olan yaşlılık aylığının, 02.10.2006 tarihinden 1.400,00 TL olarak bağlanmasını, talebin kabul edilmemesi halinde intibak işleminin iptali ile basamak yükseltmek için ödenen 36.335.84 TL’nin 26.09.2003 tarihinden itibaren yasal faizle ödenmesini, basamak yükseltme nedeniyle beklediği süredeki aylıkların maddi tazminat olarak ilgili aylardan işleyecek yasal faizle tahsilini, 05.09.2003 tarihinden itibaren 23. ve 24. basamaktan ödediği primlerin ödeme tarihlerinden avans faizi ile iadesini, iade mümkün değilse fazla ödenen prim tutarı kadar maddi tazminatın 03.11.2003 tarihinden yasal faizle tahsilini, fazla haklarının saklı tutulmasını istemiştir….”

Yurtdışı borçlanması yapabilirsiniz
Ali Bey yazılarınızı ilgi ile takip etmekteyim, aydınlatıcı bilgileriniz sayesinde yeni şeyler öğrenmekteyiz çok teşekkür ederim. Benim sorum şu, 1946 doğumlu annemin 1970-76 yılları arasında Almanya’da çalışmışlığı var. Türkiye’ye kesin dönüş yaparken birikmiş olan parasını almış, sözkonusu yıllar ile alakalı olarak o ülkenin anneme ödeyeceği başka ücretler olabilir mi? Ayrıca o ülkeden veya ülkemizden emeklilik hakkı doğar mı? Ne yapmamızı önerirsiniz? 

Beyhan B.

Hanımefendi, Almanya’dan primlerini toptan ödeme yoluyla almışsınız. İsterseniz annenizin sadece Almanya’da çalışma süresini değil çalışmadan geçirdiği tüm yurtdışı ikamet sürelerinizi borçlanarak SGK’dan emekli edebilirsiniz. Belirtmemişsiniz ama Türkiye’de sosyal güvencesi yoksa, önce anneniz birkaç gün SSK’lı çalışsın sonra da en az 15 yıllık (5400 günlük) borçlanma yaparsa hemen emekli olur. Hiç SSK çalışmadan yine 15 yıllık borçlanma yaparak Bağ-Kur’dan da emekli olur.