Bir milyon mavi (pembe) kartlı emekli olamıyor

Özellikle Almanya gibi Avrupa ülkelerinin çifte vatandaşlığı kabul etmemesi üzerine, Alman vatandaşlığına geçmek isteyip de Türk vatandaşlığından kendi istekleri ile ayrılanlara “Mavi Kart” verildi ve tıpkı Türk Vatandaşı gibi haklarınız var denildi ama maalesef emekli olamıyorlar, yurtdışı borçlanması da yapamıyorlar…

***Türkiye birden fazla vatandaşlığa izin veriyor

Aslında Türkiye, vatandaşlarına birden fazla ülke vatandaşı olma hakkı vermektedir. Başvuruları da genelde olumlu cevap vermektedir. Ancak, gurbetçilerin en çok yaşadığı ülke olan Almanya ise çifte vatandaşlığı kabul etmemektedir. Bu sebeple özellikle Almanya’da ikamet eden Türkler için TC Hükümetleri mavi ve pembe kartı yasalaştırmışlardır.

Alman vatandaşlığına geçmek amacıyla Türk vatandaşlığından izinle ayrılan kişilerin Türk vatandaşlığını yitirmelerinin yaratabileceği sakıncaları giderebilmek amacıyla 1995 yılında 4112 sayılı yasa yürürlüğe girmiştir. Bu yasa 29.06.2004 tarihinde değiştirilip 5203 sayılı kanun olarak 06.07.2004 tarih ve 25514 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

***Hangi hakları var

Türk vatandaşlığından izin alıp başka bir ülke vatandaşlığına geçen kişilere, 5203 sayılı yasa uyarınca, Türk vatandaşlığından kaynaklanan tüm haklarının saklı tutulduğu ve güvence altına alındığına dair bir belge  düzenlenmektedir. Bu belge kamuoyunda “Mavi Kart “ olarak bilinmektedir. Bu belgeyle, doğumla Türk vatandaşlığını kazanmış olup da sonradan Bakanlar Kurulu veya İçişleri Bakanlığından çıkma izni almak suretiyle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanan kişiler ve bunların kanuni mirasçılarının, Türkiye’de ikamet, seyahat, çalışma, yatırım, ticari faaliyet, miras, taşınır-taşınmaz mal satın alma, devretme, kiralama ve bunun gibi konularda Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam etmeleri hükme bağlanmıştır. Pembe kart hamili olanların seçme-seçilme hakkı bulunmamaktadır, köy arazisi ile askeri alanlarda mülk edinmeleri de sözkonusu değildir.

Bu kişiler bedelli askerlik için Türkiye’ye döviz ödemişlerse ödedikleri rakamı da TL karşılığı olarak geri alma hakkına da sahiptirler.

***Hangi hakları yok

Anayasamıza göre seçme ve seçilme hakkı için temel şartlardan birisi “ vatandaşlık” olduğundan “ Mavi ve Pembe Kart “ sahibi kişilerin seçme ve seçilme hakki bulunmamaktadır. Mavi ve Pembe Kart hamilleri Türkiye’de memur olarak da görev yapamamaktadırlar. Köy arazisi içinde ve askeri alanda mülk edinemezler. Yurtdışı borçlanması yapamazlar. Eski adıyla T.C. Emekli Sandığı yeni adıyla SGK’dan 4/C’li sıfatıyla kısmi dahi olsa emekli olamazlar.

***İzinli TC vatandaşlığından çıkma işlemi

***Mavi Kart
Avrupa ülkelerinde yaşayıp da yaşadıkları ülke vatandaşlığına geçmek isteyenlere TC Hükümeti izinli olarak vatandaşlıktan çıkma izni verir ve kendilerine de mavi kart denilen bir kart verir. Türk Vatandaşlığından izinle çıkan kişilerin Pasaport ve Nüfus Cüzdanları iptal edilerek, kendilerine “5203 Sayılı Kanunla Saklı Tutulan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge” (Mavi Kart) verilir. Bu belge, Türkiye’de ikamet, seyahat, çalışma, yatırım, ticari faaliyet, miras, taşınır mal satın alma, feragi, kiralama gibi konularda işe yaramaktadır.

Vatandaşlıktan izinle ayrılmak için tüm ailenin istemesi gerekir.

***Pembe Kart

403 sayılı vatandaşlık kanununun 32.maddesine göre, ana ya da babaya bağlı olarak Türk vatandaşlığından çıkmasına izin verilen 18 yaşından küçük çocuklar için de talep edildiği takdirde 5203 sayılı kanunla saklı tutulan hakların kullanılmasına ilişkin belge (pembe kart) düzenlenmektedir.

***Emeklilik hakları ise yok gibi

Kendilerine mavi veya pembe kart verilen eski TC vatandaşları Türk Vatandaşlarına tanınan yurtdışında çalıştıkları veya ikamet ettikleri süreleri SGK’ya borçlanma hakları ise maalesef verilmemiştir. Bu sebeple de bu kişiler Türkiye’den emekli olamamaktadırlar.

Bu kişilere, TC vatandaşlığından çıkmadan evvel var olan sosyal güvenlik hakları var denilmektedir ama bu hak pek bir işe yaramamaktadır. Mesela, 1975 yılında Türkiye’de 5 yıl SSK’lı çalışıp sonra Almanya’ya giden birisi mavi kart sahibi ise yurtdışı borçlanması yaparak emekli olma hakkına sahip değildir ama Almanya’dan emekli olduğunda Türkiye’de var olan 5 yılı için de SSK’dan yurtdışı kısmi aylığı alabilir. Alınacak aylık kısmi aylık olduğundan çok düşük bir (100 lira) rakama tekabül edecektir.

***Kart sahiplerine yurtdışı borçlanması hakkı verilmeli

Sayıları 1 milyonu aşmış durumda olan mavi-pembe kartı olanlara da Türk Vatandaşlarına tanınan yurtdışı borçlanması yaparak Türkiye’den emeklilik hakkı da mutlaka tanınmalıdır. Zira, bu sebepten ötürü ileri yaşlarında bu kişiler Alman vatandaşlığından çıkıp tekrar Türk vatandaşlığına geçmek için çaba harcamaktadırlar. Öte yandan devletin bu tür kişilere TC vatandaşlığından çıkarken verdiği söz olan seçme seçilme dışında tüm haklarınız baki sözüne de uyulması gerekir.