HABERTÜRK-İzmir’de bilirkişi yok mu
26 Mayıs 2011
İzmir’de bilirkişi yok mu
Sosyal Güvenlik Kurumu 2006 yılı ocak ayında yurtdışı borçlanması ile emekli olanlara vereceği emekli aylığın hesabında ortada bir yasal değişiklik yok iken genelge ile değişiklik yaptı. Bu sebeple ile de aynı parayı ödeyen yurtdışı hizmetlerini borçlananlar arasında 2 kata varan emekli aylığı farkı oluştu.
Ali bey, 3201 sayılı Yasa’ya uygun olarak, 5712 günlük yurtdışı borçlanması yaptım günlüğüne 3,5 dolar vererek karşılığını SGK’ya ödedim. Bilahare de 01.06.2009 günü de yaşlılık (emeklilik) aylığı sahibi oldum. Bana bağlanan aylık en düşük SSK emekli aylığı oldu. Birlikte borçlandığımız arkadaşım ise benden 2 kat fazla aylık alıyor. Bu sebeple de İzmir İş Mahkemelerinde dava açtım. Davama bakan bilirkişi hesaplamada hata yoktur diyor. Ben şimdi ne yapacağım? İsmi Saklı
Sayın okurum, SSK’dan kimin ne kadar emekli aylığını belirleyen iki temel kriter vardır. Basit olarak da emekli aylığının formülü, Yıllık Ortalama Kazanç X ABO’dur.
Sizin formüldeki ABO’nuz yasaldır ve doğru hesaplanmıştır. Ancak, yıllık ortalama kazanç hesabı doğru değildir.
Türkiye’de çalışmış bir sigortalının yıllık ortalama kazançları işvereninin SSK’ya bildirdiği kazançları kadardır.
Ancak, Türkiye’de hiç hizmeti olmayan 3201 sayılı Kanun’a göre yurtdışında geçen hizmet sürelerini Türkiye’de borçlanarak emekli olan birisinin borçlandığı yıllara ait yıllık ortalama kazancı nasıl belirlenecektir sorusu davanızın en önemli noktasıdır.
Bu konuda yasal bir düzenleme yoktur ve eski adıyla SSK yeni adıyla SGK bu belirlemeyi kendisine göre çıkardığı genelgelerle yapmıştır.
***SSK kendine göre uygulama yapmış ve değiştirmiştir
Emekli aylığının hesaplanmasında kullanılan geçmiş yıllarda kazancının tespitinde SSK 2006 yılına kadar her yılın döviz fiyatı uygulaması ile kazanç bulma yöntemini kullanırken, DÖVİZİN AŞIRI değerlenmesini bahane göstererek 2006 yılında genelge ile kazanç tespit yöntemini değiştirip, borçlanılan veya emeklilik dilekçesi verilen tarihte döviz kaç para ise ödeme rakamını TL’ye çevirip, o günkü asgari ücrete çevirip, kaç asgari ücrete denk geldiğini bulup geçmiş yıllar kazancını da her yılın asgari ücretine göre denk gelen orana çevirerek bulma yöntemine geçmiştir.
***Emekli aylıkları yüksek oluyor denildi
Ancak, bu şekilde kazanç tespiti yapmasına sebep olacak ortada ne bir yasal düzenleme vardır ne de bir yönetmelik değişikliği vardır. Sadece tek gerekçe, subjektif bir değerlendirme ile EMEKLİ AYLIKLARI ÇOK YÜKSEK ÇIKIYOR olmuştur.
İşte bu sebeple de ortada yasal bir mevzuat değişikliği olmadan SSK’nın 31.12.2005 gününe kadar olan sürede yurtdışı borçlanması yaparak emekli olanların, emekli aylığını 8-29 Ek sayılı ve 12.12.2005 tarihli genelden sonra emekli olanların emekli aylığı farklıdır.
Sizin de emekli aylığınız 8-29 ek sayılı genelgeye göre hesaplanan geçmiş yıl kazançları bulma yöntemiyle hesaplanmış ve en düşük emeklilik göstergesi (9475) ile TABAN aylıktan emekli edilmiştir.
Eğer, emekli aylığı 8-29 ek sayılı genelge olmasaydı tavan gösterge olan 15175 göstergeden TAVAN aylıktan hesaplanacaktı.
***Emekli aylığınız yasal değildir
Ortada herhangi bir yasal gerekçe olmadan SSK’nın EMEKLİ AYLIKLARI YÜKSEK çıkıyor gibi subjektif bir bahane ile 12.12.2005 gün ve 8-29 ek sayılı genelge ile 3201 sayılı Kanun’a göre yurtdışı emekli aylığında geçmiş yıllar kazancının değerlendirmesini değiştirmesi yasal olmadığı gibi eşit statülü yurtdışı borçlanması yapanların da farklı emekli aylığı almaları ile neticenlenmiştir.
Sizin talebiniz yasal olup, emekli aylığının 8-29 ek sayılı genelgeye göre değil 8 Sayılı Genelgeye göre yapılması hukuka uygun olurdu. Bende mahkemenize bu konu ile ilgili mütalaa yazıp göndereceğim umarım faydalı olur. Hukuk yerini bulur.
İşten ayrıldıktan sonra 100 gün daha sağlıktan yararlanabilirsiniz
Ben 25.03.2005 tarihinde işe girip 02.02.2011 tarihinde işveren tarafından işten çıkarıldım ne kadar süre SSK’dan yararlanabilirim? S. Y
5510 sayılı Kanun’un GSS (Genel Sağlık Sigortası) uygulamaları gereğince işten çıkan kişi her hal ve şartta 10 gün daha sağlıktan yararlanır. Öte yandan işten ayrıldığınız tarihten geriye doğru bir yıl içinde (02.02.2011 ile 02.02.2010 arasında) en az 90 günlük çalışmanız varsa 10 güne ilave olarak bir 90 gün daha GSS’den bedava yararlanırsınız. Bu arada işsizlik ödeneği alıyorsanız ödenek alma süresince de GSS primlerinizi İŞKUR ödediğinden ödenek alma süresince sadece siz GSS’den bedava yararlanırsınız.
