Mal bildirimi ayına girdik ama cezası yok…
1990 yılında çıkarılan “3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu” gereğince sonu 0 ve 5 ile biten yıllarda yaklaşık 10 milyon kişi mal bildiriminde bulunmak zorunda ve bunu Şubat ayı sonuna kadar yapmalılar…
İçlerinde siyasilerin de olduğu bu kişiler mal bildiriminde bulunmazsa hiçbir cezası yoktur…
***Kimler Mal Bildiriminde bulunacak?
Kanun’un 2 inci maddesi gereğince;
-Muhtar ve ihtiyar heyeti üyeleri hariç olmak üzere, her tür seçimle iş başına gelen kamu görevlileri ve dışardan atanan Bakanlar Kurulu üyeleri,
-Noterler,
– THK ve Türk Kuşu ve Kızılay’ın seçimle veya atamayla gelen yöneticileri ile merkez kurullarında ve genel Müdürlük teşkilatında görev alanlar ve bunların şube başkanları,
-Kamuda ve KİT ve İDT dahil çalışan memur ile işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri ile yönetim ve denetim kurulu üyeleri,
-Siyasi parti genel başkanları, vakıfların idare organlarında görev alanlar, kooperatiflerin ve birliklerinin başkanları, yönetim kurulun üyeleri ve genel müdürleri, yeminli mali müşavirler, kamu yararına sayılan dernek yönetici ve deneticileri,
-Gazete sahibi gerçek kişiler ile, gazete sahibi şirketlerin yönetim ve denetim kurulu üyeleri, sorumlu müdürleri, başyazarları ve fıkra yazarları,
Şubat ayı sonuna kadar mal bildiriminde bulunmak zorundadırlar.
***Ne zaman yapılması gerekiyordu?
a) Bu Kanun kapsamındaki göreve atanmada, göreve giriş için gerekli belgelerle,
b) Bakanlar Kurulu üyeliğine atanmalarda, atamayı izleyen bir ay içinde,
c) Seçimle gelinen görevlerde seçimin kesinleşmesi tarihini izleyen iki ay içinde,
d) Mal varlığında önemli bir değişiklik olduğunda bir ay içinde,
e) Yönetim ve denetim kurulu üyelikleri ile komisyon üyeliklerine seçim ve atamalarda göreve başlama tarihini izleyen bir ay içinde,
f) Görevin sona ermesi halinde, ayrılma tarihini izleyen bir ay içinde,
g) Gazete sahibi gerçek kişiler ile, gazete sahibi şirketlerin yönetim ve denetim kurulu üyeleri faaliyete geçme tarihini, sorumlu müdürleri, başyazarları ve fıkra yazarları bu işe veya görevlerine başlama tarihini izleyen bir ay içinde,
mal bildiriminde bulunması gereklidir.
***Ne zaman yenilenir?
Yine yukarıdaki gibi işe başlarken verilen mal bildirimi iki şekilde yenilenmelidir. Bunlardan birincisi sonu (0) sıfır ve (5) beş ile biten yıllarda şubat ayı sonuna kadar bildirimlerin yenilenmesi gerekir. Bu şekilde verilecek mal bildirimleri yetkililer tarafından daha önce verilmiş olanlar ile karşılaştırılır.
Ayrıca, mal bildirimi bildirmiş olanların, eşleri velayeti altındaki çocukları ve kendilerinin şahsi mal varlıklarında önemli bir değişiklik olduğunda, değişikliği izleyen bir ay içinde yeni edindikleri mal, hak, gelir, alacak ve borçlara münhasır olmak üzere ek mal bildirimi vermek zorundadırlar.
***Önce uyarı gerekiyor
İşe başlarken verilmesi gereken mal bildirimini vermeyenlere 3 ay hapis cezası var. Ancak bu cezanın verilebilmesinin ön şartı var. Önce yetkili merci mesela köşe yazarları için ilin valisi, köşe yazarına mal bildiriminde bulunması için yazılı olarak ihtar edecek, bu ihtara rağmen 30 gün içinde köşe yazarı mal bildiriminde bulunmazsa konuyu valilik savcılığa taşıyacak. Yani suç duyurusunda bulunacak.
Kanun’un 10 uncu maddesine göre; “6 ncı maddede belirtilen sürelerde mal bildiriminde bulunmayana bildirimlerin verileceği mercilerce ihtarda bulunulur. İhtarın kendisine tebliğinden itibaren otuz gün içinde mazeretsiz olarak bildirimde bulunmayana üç aya kadar hapis cezası verilir.
Soruşturma ile ilgili olarak verilen süre zarfında mal bildiriminde bulunmayana üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir.”
***Şubat sonuna kadar vermezseniz ceza Kanun’da yok
1990 yılında çıkarılan “3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu”da siyasiler tarafından bilerek açık bırakılan bir nokta var. Mesela şu an 2010 yılı Şubat ayındayız ve Kanun gereğince sonu 0 ve 5 ile biten yıllarda yukarıda sayılanlar mal bildirimlerini yenilemek zorundadır.
Zorundadır ama bunu yapmazsa cezası yok. Çünkü, Kanun’da 7 inci madde de geçen bildirimin yenilenmesi konusunda herhangi bir ceza-i yaptırım öngörülmemiştir.
***Sonuç olarak;
Kanun’da mal bildiriminde bulunması gerekenler içinde bizi yöneten ve yolsuzlukla adları sık sık bir arada anılan siyasiler de var. Kendilerini de ilgilendiren konularda ceza-i yaptırıma muhatap olmamak için Mal Bildirimi yapmayanlara ceza verilmesi zorlaştırılmıştır. Yukarıda ayrıntılı ifade edildiği gibi, sadece ilk kez mal bildiriminde bulunmayanlara ceza var ama bu cezanın ön şartı ihtardır. İhtara rağmen bildirmeyenlere ceza verilebilir. Sonu 0 ve 5 ile biten yıllarda mal bildiriminde bulunmayanlara ihtar da verilemez, ceza da…
Beklerken sağlık primi ödeyeceksiniz
Bir kamu kurumunda 16 Mart 1993 tarihinde çalışmaya başladım. Ağustos 1997-Mayıs 1999 tarihleri arasında 1 yıl 10 ay borçlanma gerçekleştirdim. Yaklaşık 16 yıllık Emekli Sandığına tabi olarak hizmetim var, 25 yıllık hizmetten Mart 2018, yaş durumundan ise Temmuz 2023’de 54 yaşında emekliliğe hak kazanıyorum.
Bu veriler çerçevesinde sorularım şöyle:
1-25 yılın sonunda emekli olursam (Mart 2018), emekli ikramiyesi ve emekli maaşına hak kazanacağım Temmuz 2023 tarihine kadar olan yaklaşık 5 yıllık dönemde Emekli Sandığından sağlık hizmetinden yararlanabilir miyim?
2- Yarın kamudan istifa ederek SSK’lı olarak özel sektörde işe başlasam, belirlenen süre sonunda hangi kurumdan emekli olurum? Bu durumda Emekli Sandığındaki 16 yıllık hizmetim boşa gider mi? Bunun emekli maaşım ve ikramiyem üzerinde etkisi ne olur?
Hakan Kerimoğlu
25 yılı tamamlayıp istifa ederseniz, emeklilik için yaşı bekleyeceğiniz dönemde size bakmakla yükümlü eşiniz yoksa yani eşiniz üzerinden sağlık yardımı alamayacaksanız, prim ödeyerek sağlık yardımı alacaksınız. Ödenecek GSS yani genel sağlık sigortası primi de ailenizin kişi başına düşen gelirine göre 30 lira ile 180 lira arasında değişecektir. Bundan sonra SSK’lı işe başlarsanız 3,5 yıl SSK’lı olduktan sonra prim ödemeseniz bile yine aynı yaşta SSK’lı olarak emekli olursunuz. 16 yılın ikramiyesini alırsınız.
Koşuyolu başhekimi yanlış yapmasın
Ali bey, Koşuyolu Kalp Hastanesinde çalışıyoruz bu sene maaşlarımızın ödendiği banka değiştirildi. Ancak, hastanemizin başhekimi maaş promosyonunun büyüğünü kendisi gibi doktor olanlara vereceğini, hemşire ve diğer personele ise daha azını vereceğini duyurdu. Bu yapılan doğru mudur? İsmi saklı
Koşuyolu çalışanları merak etmeyin. Başhekim banka promosyonlarını öyle her istediğine istediği kadar para vererek dağıtamaz. Ben başbakanı ve Başbakanlığı iplemem diyemez. Konuyla ilgili Başbakanlığın iki ayrı genelgesi var. Gerek 2007/21 ve gerekse 2008/18 sayılı genelgeler gereğince, bankadan alınacak promosyon paraların en fazla üçte biri sizlerin ortak ihtiyaçları için kullanılabilir ama en az üçte ikisi her birinizin bankadaki hesabına eşit olarak hem de banka tarafından ödenmek zorundadır. Bu konuda başhekimliğin herhangi bir insiyatifi yoktur. Yani ben doktorlara fazla vericem, hemşirelere, diğer personele az vericem diyemez. Sakın ola ki 2008/18 ile yapılan değişikliği eşit ödemeye engel görmesin.