Stajyerlere harçlık ödenmek zorundadır

Daha önceki yasalarda stajyer ve çıraklara asgari ücretin yüzde 30’u kadar harçlık ödenmesi gerekiyordu, bu hükümetin çıkardığı yasa ile rakamlar biraz düştü ama yine de stajyerlere harçlık verilmesi yasa gereğidir…

Ali bey, stajyer olarak çalıştığım firma bana bir ödeme yapmadı sizden bilgi almak istiyorum.

Yahya Özbey

Yahya kardeşim, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu (md 25) gereğince,

“..işletmelerde meslek eğitimi gören örgün eğitim öğrencilerine, asgari ücretin net tutarının yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işyerlerinde yüzde 30’undan, yirmiden az personel çalıştıran işyerlerinde yüzde 15’inden, aday çırak ve çırağa yaşına uygun asgari ücretin yüzde 30’undan aşağı ücret ödenemez.”. Bu sebeple siz hangi kategoridesiniz bilmiyorum yani staj yaptığınız işyerinde 20 veya daha çok personel varsa aylık harçlığınız asgari ücretinde yüzde 30’undan az olamaz. İşletmede 20’den az çalışan varsa aylık harçlığınız asgari ücretin yüzde 15’inden az olamaz. Sizin harçlığınızı ödemeyen işletmeye başvurun ödemezse de Çalışma Bakanlığı’na şikayet edin hem harçlığınızı alırsınız hem de işletmeye ceza keserler.

***STAJ RESMİDİR ÖZELİ OLMAZ

Genel kuralı da buradan belirtelim, staj ancak örgün eğitim kurumlarında okuyan öğrenciler için geçerlidir. Okulları öğrenciden resmi staj yapmasını isterse, staj belgesi düzenler ve öğrenci de bu belgeyle işletmelere başvurup staj yapar. SGK primlerini de mutlaka öğrenciyi staja gönderen okul öder, sosyal güvenlik belgelerini de okul düzenler. Staj yapılan işletmenin stajyer öğrenciyi staj yaptırıp harçlık vermekten başka görevi yoktur, tabi staj sonunda staj belgesini doldurup imzalaması da gerekir. Herhangi birisi ben filan işyerinde staj yapmak istiyorum diyemez, işyeri de (kafasına göre) ben stajyer çalışan aldım diyemez. Bu arada staj zorunluluğu olmayan okullarda okuyan öğrencilerle staj zorunluluğu olup da yasal süresinden daha çok staj yapmak isteyen öğrencilerin staj taleplerini de okulları olumlu karşılarsa (SGK primleri için bütçelerinde ödenek varsa) kabul edebilirler. Bu işlemleri yaptırmadan işletmeler stajyer alırsa 5510 sayılı Kanuna göre normal işçi-sigortalı sayılırlar, stajyer değil.

***SİGORTANIZI OKUL YAPACAK

Sigortanızı ise 5510 sayılı Kanun gereğince okuduğunuz okul, SGK’ya her ay ödeyecektir. Bu sigortanız SGK’dan emeklilik için başlangıç kabul edilmez zira emeklilik primi değil sağlık ve işkazası primi ödenmektedir.

***HARÇLIKLAR VERGİDEN VE SİGORTADAN MUAF

Staj için işletmelerce öğrencilere verilecek harçlığın alt sınırı 142 ile 285 lira arasında değişmektedir ama işletmeler isterse bu rakamdan fazla olmak kaydıyla diledikleri kadar harçlık ödeyebilirler. Ödeyecekleri harçlıkların asgari ücrete kadar olan rakamları tamamen gelir vergisinden muaftır, rakam ne olursa olsun (işletmeler açısından) SGK primlerinden de muaftır.

Karısını öldürüp intihar (polis) abimden anneme aylık bağlanır mı?

Abim aşırı borçlanmadan dolayı boşanma davası açan eşini 2012 yılının 6 temmuz tarihinde silahla vurarak öldürdü ve ardından kendisini vurarak intihar etti. Abimin ve eşinin üzerinde çok fazla borcu var. İcralık yazıları ve senet vererek borçlu olduğu kişiler var. Ailemin durumu olmadığı için reddi miras yapmak istiyorlar. Abim 2004 yılının haziran ayında polis memuru olarak göreve başladı. 2 yıl yıpranması var gibi polislerin mesleğinden dolayı. Polis kayıtlarında ilk önce abim ölüyor daha sonraki yarım saat sonra eşi vefat ediyor. Ben kardeşi olarak anneme veya babama dul ve yetim aylığı bağlanır mı sorusu? Abimin çocukları yoktu. Annem 1964 doğumlu, babam 1958 doğumlu. Ailem köyde yaşıyor ve babam Tarım Bağ-Kur’lu. İsmi Saklı

Sayın okurum, beş yıldan fazla hizmet süresi olan, vefat eden abiniz üzerinden sosyal güvencesi olmayan annenize SGK analık (ölüm) aylığı bağlar. 5510/34 gereğince;

“d) Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartıyla ana ve babaya toplam % 25’i oranında; ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki şartlarla toplam % 25’i, oranında aylık bağlanır.”

Bu sebeple anneniz için SGK’ya tahsis talep formu doldurup gönderin. Babanız ise Bağ-Kur’lu olduğundan alamaz ama Bağ-Kur’una son verirse oğlu üzerinden babanıza da aylık bağlanır.