HABERTÜRK-Torba’dan şoför ve sanatçılara kazık işverenlerine kıyak çıkmıştı unuttunuz mu?

25 Mayıs 2011

Torba’dan şoför ve sanatçılara kazık

İşverenlerine kıyak çıkmıştı unuttunuz mu?

 

Esasen normal işçiler gibi SSK’lı yapılması gereken, ticari araç sürücüleri ile film-dizi-sinema sanatçılarının işverenlerinin baskısı ile Torba Kanun ile Sosyal Güvenlik Kanunlarına, sosyal güvenliğin tüm ilkelerini ters yüz eden düzenleme çıkarıldı. Artık, sürücüler ve sanatçılar primlerini ve vergilerini kendi ceplerinden ödeyecekler…

 

Çok sayıda şoför ve sanatçı hani nerde bizim sigortamız diye soruyor. Biz de bugün bu konuyu bir kez daha etraflıca ele aldık.

Özetle;

Resmi Gazetede yayınlanan Torba Kanun ile plaka sahipleri araçlarında çalışan şoförleri (dizi-filmlerde oynayan sanatçıların işverenleri) ayda 10 günden az çalışıyor diye gösterirlerse, tüm SSK primlerini 18 gün üzerinden şoför kendisi cebinden ödeyecek. Plaka sahibi şoförünü ayda 10 günden çok SGK’ya bildirirlerse primleri plaka sahibi ödeyecek, 30 günden eksik kalan kısmı ise şoför bu kere isteğe bağlı sigorta kapsamında 30 güne tamamlama hakkı olacak.

Eğer şoförler bir araçta 10 günden az çalışıyorsa primlerini şoförün kendisi ödeyecek, araç sahibi de aracını iş yeri olarak tescil ettirmeyecektir. Eğer şoför 10 gün ve üzeri bir sürede araçta çalışıyorsa araç sahibi veya aracı kiralayarak işleten kimse aracı iş yeri olarak tescil ettirecek, çalıştırdığı şoförler için işe giriş bildirgesi ve aylık prim hizmet belgeleri verecektir. 10 günden az süreli çalışmalar için araç sahipleri ile şoförler sözleşme imzalayacak ve sözleşmeler giriş bildirgesi ekinde ilgili SGK Müdürlüklerine verilecektir.

***Normal sigortalı olmaları gerekiyordu

Diğer tüm iş ve işyerlerinde olduğu gibi Taksi-Minibüs-Halk otobüsü gibi şehiriçi ulaşım araçlarında çalışanların ve işveren yanında çalışan sanatçıların da işverenleri tarafından SSK’lı yapılmak ve primleri de SGK’ya ödenmek zorundaydı. Ancak, ne şoförleri ne de sanatçıları işverenleri sigortalı yapmıyordu. İstanbul SGK il müdürü Mustafa KURUCA, 5510 sayılı Yasayı tam olarak uygulamak üzere tüm plaka sahiplerine uyarı tebligatı gönderip, şoförlerinizi sigortalı yapın denetimlere başlayacağız dedi ve dediğini de yaptı haleden İstanbul’da 40 bine yakın şoför sigortasına kavuştu ve şoförlüğü de meslek olarak kabul etmeye başladı.

***Torba Kanun plaka sahiplerini sevindirdi, sürücüleri ise üzdü

Plaka sahipleri ve dizi-film yapımcılarının, özellikle Bakan Ömer Dinçer ve TBMM nezdinde yaptıkları girişimler sonrasında 5510 sayılı Kanuna “Bazı kısmi süreli çalışanların sigortalılıkları” başlıklı ek 6 ncı madde ile geçici 29 uncu madde eklenmiştir.

Maddeleri basitçe açarsak; (sürücü yerine sanatçı, plaka sahibi yerine de yapımcı da diyebilirsiniz)

A-Plaka sahibi ile sürücü arasında yapılacak hizmet sözleşmesi ile ayda 10 günden çok çalışmayı öngörüyorsa yani ayda 11 ile 30 gün (dahil) arasında çalışma varsa tüm SSK primlerini eskiden olduğu gibi plaka sahibi SGK’ya ödeyecek. Ancak, bildirilen süre 10 günden çok ama 30 günden az olursa 30 günden eksik kalan süreleri şoför isterse isteğe bağlı sigorta kapsamında SGK’ya ay be ay ödeyebilecek. Bu arada yine şoför isterse 30 günden eksik kalan sürelerin işsizlik sigortası primini de ödeyebilecek.

B-Plaka sahibi ile sürücü arasında ayda 10 günden az çalışmayı içeren bir hizmet sözleşmesi

yapılırsa bu kere plaka sahibi çalışan sürücüsü için SGK’ya tek kuruş prim ödemeyecek. Bütün primleri sürücü yani şoför ayda 18 gün üzerinden SGK’ya her ay gidip kendisi ödeyecek. 18 gün, 2012 de 19, 2013 de 20 gibi her yıl birer birer artarak 30’a ulaşacak.

Ayrıca, sürücü vergi mükellefi sayılacak ve Maliye’ye de vergi ödeyecek.

***Emekli şoför ve sanatçılardan prim yok

Plaka sahipleri ve yapımcılar emekli birisini işe alırlar ve SGK’ya Söz konusu maddeye göre şehir içi toplu taşıma araçlarında şoför olarak 10 günden az çalışan kimseler 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayılmayacaklar.  Sigortalı sayılmayınca bu kişilerin 10 günden az çalışmaları için sosyal güvenlik destek primi de ödenmeyecek.

Sosyal Güvenlik Kurumunun 5 Nisan 2011 tarihinde çıkardığı 2011/36 no.lu genelgenin 2.4. maddesinin sonunda  “Aylık alan sigortalılar ek 6’ncı madde kapsamında sigortalı olamayacaklarından, bunlar hakkında Kanunun sosyal güvenlik destek primine ilişkin hükümleri de uygulanmayacaktır.”  deniliyor.
Buna göre herhangi bir emekli taksi şoförü (veya sanatçı) eğer araçta 10 günden az çalıştığını belgeleyecek bir sözleşmeyi cebinde bulundurur ve Sosyal Güvenlik Kurumu denetimlerinde ibraz ederse bu kişiden dolayı taksi sahibi işveren sayılmayacak, emekli kimseden dolayı da sosyal güvenlik destek primi ödemeyecek.

Ancak, yapımcı veya plaka sahibi 10 günden çok çalıştırıyorum derse (demeyeceğine kalıbımı basarım) o zaman işveren her ay SGK’ya bu çalışanı için SGDP ödeyecek.

***Başka yerde sigortalı olanlar

Bir fabrikada veya işyerinde çalışan şoför ve sanatçı bu işin yanında ayrıca ayda 10 günden az olacak şekilde araçlarda (dizilerde) çalışıyorsa, dizi veya araçtan/diziden sigortası da olmayacak.

***Şoförler ve sanatçılara işkazası uygulaması yok

Ayda 10 günden az çalıştıkları ihbar edilen sürücü ve sanatçılardan işkazası meslek hastalığı primi alınmamaktadır. Yani, taksi sürücücü veya dizi-film sanatçısı işkazası geçirirse ölse bile ne kendisi ne de yakınları işkazası uygulamasından yararlanamayacaklardır. Bu sebeple bu madde Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı olduğu gibi temel sosyal güvenlik haklarını da ihlal eder cinstendir.

 

***Primleri ödemezlerse sağlık hakları da yok

Ayda 10 günden az çalıştığı ihbar edilen sanatçı ve şoförler primlerini düzenli ödemezlerse ne kendileri ne de bakmakla yükümlük oldukları sağlık yardımı da alamayacaklar. Maddeye göre;

“Bu madde kapsamındaki sigortalılar ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin, genel sağlık sigortası hükümlerinden yararlanabilmesi için 67 nci maddede sayılan diğer şartların yanı sıra sağlık hizmeti sunucusuna başvurdukları tarihte 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendirerek tecil ve taksitlendirmeleri devam edenler hariç 60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcunun bulunmaması şarttır.”