Hükümet binlerce işsizi nasıl borçlu çıkardı?

14 Şubat 2015

Genel Sağlık Sigortası (GSS) hakkında çok sayıda soru geliyor. Okurumuz Oğuz Olcayto, bize son derece ilginç bir soru göndermiş. Okurumuz 1988 doğumlu. Üniversite mezunu. 7 yıl özel bir şirkette çalışmış. Daha sonra askerlik hizmetini yerine getirmek için Ağustos 2013’te işyerinden ayrılmış. Aralık 2013- Nisan 2014 arasında vatani görevini tamamlamış. Daha sonra evine dönmüş. Çalışmadığı dönemde işsizlik maaşı almış. Ancak maaşı 30 Kasım 2014’te yasal olarak sona ermiş.

İŞİ OLMAYAN NE YAPACAK?

“Uzun süredir iş arıyorum. Geçen hafta Genel Sağlık Sigortası (GSS) sorgulaması yaptırdım. 479.69 lira borçlu gözüküyorum. Ne yapmam lazım bu parayı ödemek zorunda mıyım? Zaten işsizim nasıl ödeyeyim. Bir de her ay artacak bu rakam ne yapmam lazım? Annem 2 yıl evvel vefat etti. Babamla kalıyorum emekli maaşı alıyor. Bir de annemden kalan emekli maaşından %70 oranında alıyor ev kendi üzerimize evin 3/2 hissesi benim 3/1 hissesi babamın üzerine görünüyor. Nasıl bir adım atmalıyım yardımcı olursanız çok sevinirim?” demiş.

DEVLET BORÇ ÇIKARIYOR! 

Oğuz kardeşim senin gibi GSS borçlusu olan yaklaşık 5.5 milyon kişi var. Bunların hepsi de işsiz oldukları için borçlular. Ancak, AKP’nin çıkardığı kanun gereğince anne-babanın geliri dikkate alınıp siz işsizlere borç çıkarıyorlar. Yani, annebabalara evlat vergisi salıyorlar.

Yapacaklarına gelince şu anda gelir testine gitmediğin için aylık 144 lira borç yazıyorlar.

Gelir testine gidersen verdiğin bilgilere göre, bu borç aylık 48 liraya düşecek. 48 lira çok değilmiş öderim dersen öde. Ancak yakında seçim var ve 5,5 milyon GSS borçlusundan oy istemek için bunları silerler diye düşünüyorum.

3600 GÜNÜ TAMAMLADIĞINDA EMEKLİ OLACAKSIN

Soru: Sigorta girişim 1976. O tarihten 2007 yılına kadar Orman’da çalıştığım 397 günün sigortası yatmış. 2007 yılında Tarım Bağ-Kur’a geçiş yaptım. 2014 birinci ayına kadar 1974 gün Bağ- Kur yatırdım. 2014 birinci ayında ek-5 tarım sigortasına geçtim. O günden bugüne kadar yaklaşık 400 gün sigorta yatırdım. Yani toplamda 2820 gün prim yatmış. Bu durumda ne zaman emekli olabilirim? (Hakan İncebay)

Cevap: Doğum tarihinizi yazmamışsınız ama 1976 yılının 8 Eylül gününden önce SSK'lı olmuşsanız 3600 gün ile 55 yaşında SSK'dan emekli olmanız en uygunu. Şayet, 9.9.1976 günü ve sonrasında SSK'lı olmuşsanız bu durumda 3600 gün ile 60 yaşında emekli olursunuz. Bunun için ise ek-5 sigortasında en az 1260 gün prim ödemeniz gerekir veya ek-5 olmasa da normal SSK'da da (ek-5 de ödediklerin dâhil) 1260 günü tamamlamanız gerekiyor.

DENİZCİLER İŞE İADE DAVASI AÇABİLİR Mİ? 

Soru: Ali Bey merhaba. 17 yıldır çalıştığım gemiden beni çıkardılar. İşe iade davası açmak istedim ama sen dava açamazsın diyorlar? Doğru mudur? (Ertan Ören)

Cevap: Sevgili okurum, işe iade dediğimiz olay 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında çalışanlara ait bir haktır. Siz ise 854 sayılı Deniz-İş Yasa'sına tabi olarak çalışıyorsunuz. Maalesef Deniz-İş Kanunu kapsamında çalışanların işe iade davası açma hakları yoktur.