İbranameye imza atmanız alacağınızı zayi etmez…Alacak davası açmanız gerekir

4 Eylül 2014

İbranameye imza atmanız alacağınızı zayi etmez

Alacak davası açmanız gerekir

 

İşveren işten çıkarırken ibraname imzalatmış olsa bile ödeme yapmamışsa "Alacak Davası" ile ödenmeyen tazminatlarınızı hem de faizi ile alabilirsiniz… İbraname tek başına ödeme anlamına gelmez…

 

 

Ben 2009-2014 arası çalıştığım işyerinden eleman fazlalığı var diye çıkarıldım ve bana bütün haklarımı aldım ileride bir sorun çıkarmayacağım diye imza attırdılar. Ancak bana hiç bir ödeme yapılmadı ben haklarımı almak istiyorum fakat araştırmama göre imza attığım için alamazmışım yani ben bu parayı alamaz mıyım? Yeliz İşler

 

Yeliz hanım, imzaladığınız belge sanırım "İbraname" olmalı. Ben de ibraname imzaladığınız düşüncesi ile size cevap vereceğim.

 

***İBRANAME NEDİR?

İbraname, işçi işveren ilişkilerinde işçinin işverenden olan tüm alacağını aldığını ve onu geçmişe dönük olarak ibra ettiğini gösteren bir belgedir. İbraname 4857 sayılı İş Kanunu ve (ESKİ) 818 sayılı Borçlar Kanunu’nda düzenlenmediğinden bu konuda, Yargıtay, ibranamelerin geçerliliği konusunda çeşitli ilke kararları almıştı ama 01.07.2012 günü yürürlüğe giren Yeni Borçlar Kanunu ise ibraname ile ilgili hükümler getirmiştir.

***Yeni Borçlar Kanunu ve  İbraname’nin Geçerlilik Şartları
İbraname, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 132. maddesinde düzenlenmiş olup, 420. maddesinde işçi işveren ilişkisiyle sınırlı olarak ibraname sözleşmesine yer verilmiştir.

Yeni Borçlar Kanunu’nda yer verilen düzenleme uyarınca, işçinin işverenden alacağına ilişkin ibra sözleşmesinin;

•        Yazılı olması

•        İbra tarihi itibariyle sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş bulunması,

•        İbra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi,

•        Ödemenin hak tutarına nazaran noksansız ve banka aracılığı ile yapılması

şarttır.

Bu unsurları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibraname kesin olarak hükümsüz olup, Banka aracılığıyla ödeme ve akabinde ibra imzalanmışsa ödeme miktarı kadar kısmı makbuz sayılacak, ibraname yine geçersiz sayılacaktır.

 

***ÖDEME MUTLAKA BANKA İLE OLMALI

Görüldüğü üzere işveren sizi altında imzanız olan ibranameyi işten çıkmanızdan bir ay sonraki tarihte almalıydı ve ödemenizi de banka aracılığı ile yapmalıydı. Şimdi bunları yapmadığı için ibranameniz geçersiz. Size tavsiyem işverene noterden ödeme yapması için önce ihtarname gönderin, ihtarnamede verdiğiniz süre içinde ödemezse de iş mahkemesinde alacak davası açın. Paranızı hem de faizi ile alırsınız.

 

***ÖRNEK YARDI KARARI

T. C.
Y A R G I T A Y
DOKUZUNCU HUKUK DAİRESİ

Esas

:

2009/7492

Karar

:

2011/7308

Tarih

:

17.03.2011

 

-YARGITAY İLAMI-

 

Davacı, kıdem, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar VERİLMESİNİ İSTEMİŞTİR.

 

Yerel mahkeme, davanın reddine KARAR VERMİŞTİR.

2 – Taraflar arasında düzenlenen ibranamenin geçerliliği olup olmadığı da UYUŞMAZLIK KONUSUDUR.

İbra sözleşmesi, İsviçre Borçlar Kanunu'nun 115 inci maddesinde düzenlendiği halde, halen yürürlükte olan 818 sayılı Borçlar Kanunu'nda bu yönde bir düzenlemeye YER VERİLMEMİŞTİR. Türk Hukukunda ibra sözleşmesi 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan 6098 sayılı Borçlar Kanunu'nda düzenlenmiş olup, kabul edilen Yasa'nın 132 nci maddesine göre "Borcu doğuran işlem kanunen veya taraflarca belli bir şekle bağlı tutulmuş olsa bile borç, tarafların şekle bağlı olmaksızın yapacakları ibra sözleşmesiyle tamamen veya kısmen ortadan kaldırılabilir".

 

İbranameyle ilgili olarak daha önemli bir düzenleme 6098 sayılı Borçlar Kanunu'nun 420. maddesinde YER ALMIŞTIR. 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan sözü edilen hükme göre "İşçinin işverenden alacağına ilişkin ibra sözleşmesinin yazılı olması, ibra tarihi itibarıyla sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş bulunması, ibra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi, ödemenin hak tutarına nazaran noksansız ve banka aracılığıyla YAPILMASI ŞARTTIR. Bu unsurları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibraname kesin OLARAK HÜKÜMSÜZDÜR.

 

Hakkın gerçek tutarda ödendiğini ihtiva etmeyen ibra sözleşmeleri veya ibra beyanını muhtevi diğer ödeme belgeleri, içerdikleri miktarla sınırlı olarak MAKBUZ HÜKMÜNDEDİR. Bu halde dahi, ödemelerin banka aracılığıyla yapılmış OLMASI ZORUNLUDUR.

 

İkinci ve üçüncü fıkra hükümleri, destekten yoksun kalanlarla işçinin diğer yakınlarının isteyebilecekleri dahil, hizmet sözleşmesinden doğan bütün tazminat alacaklarına da uygulanır".

SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 17.03.2011 tarihinde OYBİRLİĞİYLE KARAR VERİLDİ.