İHRAÇLAR VE EMEKLİLİĞE DAİR SORULARIN TEMEL CEVAPLARI
9 Temmuz 2018
701 sayılı KHK ile İhraç sayısının çokluğu beraberinde emeklilik ve sosyal güvenlik hakları bakımından bir çok soruya cevap aramayı gerektiriyor.
Geçmiş ihraç döneminde oluşan soru ve cevaplara sonuçlara ulaşılmıştır. Ancak bu sonuç ister KHK ister KHK dışı olsun tüm kişilerin sorunudur.
- Emeklilik için yeteri kadar hizmeti olanlardan yaşı gelenler isterlerse kendileri SGK’ya başvurmak sureti ile emekli olabilirler.
- Yeteri kadar hizmeti bulunanların yaşları gelmemiş ise başka hizmete gerek olmaksızın yaşları geldiğinde emekli olabilirler.
- İhraç edilenlerden Emekliliğe esas bütün hizmetleri memuriyette geçenler emekli olduklarında emekli ikramiyesi alırlar.
- İhraç edilenlerden emekliliğe esas hizmetlerin bir kısmı SSK/BAĞKUR vb hizmeti olanların tek başına memuriyet hizmetleri emekli olmalarına yetiyorsa dava yolu ile emekli ikramiyesi alabilirler. (Dava sürelerin ret tarihinden itibaren 60 gündür).
- 4 noda yer alan koşulu sağlayamayanların yani sadece memurluk hizmetleri emekli sandığı emeklisine yetmeyenlerin ikramiye davalarını kazanmaları zordur.
- Emeklilikte günü yetmeyenlerin sonradan normal emeklilik için 1260 gün SSK veya BAĞKUR veya son 7 yılda en çok hizmeti geçen kurumdan emekli olmaları gerektiğinden bu süreyi aşan mecburen SSK veya BAĞ-KUR emekli olur.
- İhraç sonrası hiçbir sigortaya girmeden ölenlerin eşlerine Emekli Sandığından aylık bağlanır.
- İhraç sonrası hiçbir sigortaya girmeyen ancak malül olanların emeklilikleri yine Emekli Sandığınca yapılır.
- İhraç sonrası ağır hasta olmayan sadece engelli emekliliğe başvuranların işlemlerini SGK ret eder, emsal kararlar ile emeklilik için dava zorunludur.(Dava süresi başvuru ret tarihinden 60 gün)
- Emekli Sandığı sonrası SSK,BAĞ-KUR gibi sigorta girişi olanlardan ölen veya malül olanların aylıkları kural olarak son kurumundan yapılır. Yani bu kişiler memur emeklisi olamazlar. (Bunun aksi hem adli hem idari yargı örnekleri, uygulamalarının araştırılması gerekir.
- İhraç edilen kişiler okul sürelerini ve diğer borçlanmaları yapamazlar. (3201 yurtdışı hariç)
- SSK lı ile yapılan borçlanmalarda kural borçlanma yapılan statüden hizmet sayılmasıdır. Örnek 1999 yılı 1 yıl doğum borçlanması yapan kişi 1997-1999 ila 2000-2018 arası hizmette olsun bunlar 5434 sayılı yasaya tabi gün olurken, SSK lı iken borçlanılan 360 gün(1 yıl) SSK günü olarak işlem görür.
- Eksik günlerin 5434 hizmeti bozulmadan yurt dışı borçlanması ile tamamlanması mümkün olduğundan, pasaport tahditlerin kaldırılması halinde yurtdışı çalışma önem kazanacaktır.
- Bazen Memur aylığından SSK veya BAĞ-KUR aylığına geçmek çok sınırlı hallerde daha yararlı olabileceğinden mukayeseli aylık hesap ve kurgusu yaptırabilir.
- Rütbelerin ve memurluk özlük haklarının kaldırılmasının emeklilik hakları üzerine, suç oluşturan eylem ve kamu zararı oluşmadıkça bir etkisi bulunmamaktadır.
- Emeklilik hakkı yeni bir işlem yapmadan en az birkaç değerlendirilmesi gereken, ömrün kalan kısmını ve eşi çocuğu ilgilendirdiğinden dikkatli olunması gereken ve suçlu dahi olsalar devletin çok müdahale etmediği, temel hak olarak koruduğu bir alanı oluşturmaktadır. (Konuya ilişkin ilk yazılarımızdan itibaren emeklilik haklarının kapsam olarak daraltılmasına yönelik görüşlerimiz, hiç bir aşamada nazara alınmamıştır)
