Ali Bey, SGK emeklilerin sağlık kurumları ve eczanelere ödediği fark ödemeleri miktarı ile dayanağı mevzuatı öğrenmek istiyorum. Emekli maaşımı üç ayda bir alıyorum. Her maaş alma dönemimde varsa herhangi bir zam ile kesintilerin listesini nasıl öğrenebilirim?(Kerim KEÇECİ)
Kerim Bey, özel sağlık kurumlarına ödediğiniz ilave ücret de eczanelere ödediğiniz ve kamu olsun özel olsun tüm sağlık kurumlarına başvurduğunuzda ödemiş olduğunuz katılım payı da 1 Ekim 2008'de yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanun’la hayatımıza girmiş bulunuyor. İlave ücreti direkt hizmet aldığınız SGK ile sözleşmeli özel sağlık kuruluşları ile vakıf üniversitelerine ödüyorsunuz.
SGK ile sözleşmeli eczaneler, eşdeğer ilaçların azami fiyatı ile kişinin talep ettiği eşdeğer ilacın fiyatı arasında oluşacak fark ücretini, SGK ile sözleşmeli optisyenlik müesseseleri de kişinin talep ettiği görmeye yardımcı malzemenin bedeli ile SGK’ca ödenen görmeye yardımcı malzeme bedeli arasında oluşacak fark ücretini kişilerden talep edebiliyorlar. İşte bu fark ücreti ilave ücret olarak değerlendirilmiyor. Sizin aylığınızdan kesilen ilaç ve muayene katılım paylarıdır.
12 LİRA ALINIYOR
Muayene katılım payı, özel olsun resmi olsun tüm sağlık kuruluşlarından yararlanmada SGK tarafından Genel Sağlık Sigortalısı (GSS) veya bakmakla yükümlü olduğu kişilerden alınan bir parasal tutardır.
İkinci ve üçüncü basamak resmi sağlık hizmeti sunucuları için;
a) SGK’dan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler için gelir ve aylıklarından,
b) Diğer kişiler için eczanelerce, eczaneye ilk müracaatında kişilerden, tahsil ediliyor.
Özel sağlık kurumlarında 12 lira tutarlarında öngörülen katılım payı;
a) SGK’dan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler için gelir ve aylıklarından,
b) Diğer kişiler için ayakta hekim ve diş hekimi muayenesi katılım payı sağlık hizmeti sunucusunca, "yeşil alan muayenesi" sonucunda oluşan katılım payı ise eczanelerce, eczaneye ilk müracaatında kişilerden tahsil ediliyor.
Yurtdışı sigortalı muayene katılım payı tahsil edilmesi gerekenler için; resmi ve özel sağlık kurumlarındaki muayenelerine ilişkin katılım payı sağlık hizmeti sunucularınca kişilerden tahsil ediliyor.
Sağlık hizmeti sunucularında yapılan muayene sonucunda oluşan ve eczanelerce kişilerden tahsil edileceği belirtilen ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesi katılım payları kişilerin reçete ile ilk eczaneye başvurusunda kişilerden tahsil ediliyor.
NE ZAMAN ÖDENMEZ?
Aile hekimleri, resmi kurum hekimlikleri, verem savaş dispanseri ve toplum sağlığı merkezleri, belediyelere ait poliklinikler, üniversitelerin medikososyal birimleri, TSK'nın birinci basamak sağlık üniteleri ile sadece acil vakalara özgü olmak üzere 112 acil sağlık hizmeti birimlerinden alacağınız muayene hizmetine katılım payı ödemezsiniz.
İlaç katılım payı ise SGK’ca bedeli karşılanan ilaçlar için SGK’dan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişilerden yüzde 10, diğer kişilerden yüzde 20 oranında alınıyor.
Ayrıca her bir reçete için;
a) Üç kutuya kadar (üç kutu dâhil) temin edilen ilaçlar için 3 lira,
b) Üç kutuya ilave temin edilen her bir kutu ilaç için 1 lira olmak üzere katılım payı alınır.
Ayrıca Sağlık Bakanlığı tarafından sözleşme imzalanmış, görevlendirilmiş ve yetkilendirilmiş aile hekimleri hariç olmak üzere ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesinde, ayakta tedavide sağlanan ilaçlarda, vücut dışı protez ve ortezlerde ve yardımcı üreme yöntemi tedavilerinde katılım payı uygulanması gerekiyor.
İADE YAPILIR MI?
– Harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, SGK’ca aile içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden (424.50 lira) az olduğu tespit edilen vatandaşlar,
– Uluslararası koruma başvurusu veya statüsü sahibi ve vatansız olarak tanınan kişiler,
– 2022 sayılı Kanun hükümlerine göre aylık alan muhtaç ve 65 yaş üstü kişilerle muhtaç ve engelli kişiler ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilerin ödemiş oldukları katılım payları, talepleri halinde, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarınca kendilerine geri ödenmesi mümkün bulunuyor.
Birinci basamak sağlık kuruluşlarındaki muayeneler (hekim ve diş hekimi) için, muayene katılım bedeli alınmasa da birinci basamak sağlık kuruluşunda muayene olduktan sonra 10 gün içerisinde aynı branşta farklı sağlık hizmeti sunucusuna (ikinci veya üçüncü basamak ya da özel) başvurulması durumunda ayakta tedavide hekim ve diş hekimi muayenesi katılım payı tutarları 5 lira artırılarak tahsil ediliyor.
Artırılan 5 liralık tutarın SGK’dan gelir ve aylık alanlar ile bakmakla yükümlü oldukları kişiler için gelir ve aylıklarından, diğer kişiler için ise eczanelerce kişilerden tahsil edilmesi gerekiyor. SGK’ca belirlenen kronik hastalıklar ve acil hallerde bu zamlı katılım payının uygulanmaması gerekiyor.