İŞ KAZASI VE İŞVERENİN SORUMLULUĞUNUN TESPİTİNDE KAÇINILMAZLIK İLKESİ
8 Ocak 2013
İş kazası; sigortalının işverenin emir ve talimatı altında iken meydana gelen olayda sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre uğratacak olaylardır.
· Meydana gelen kazanın yapılan işle ilgili olup olmadığına bakılmaksızın ,sigortalının işyerinde bulunduğu sırada gerçekleşmesi halinde ,
· Sigortalının iş yerinde veya işyeri dışında işverenleri tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle görevlendirmesi neticesinde ,
· Sigortalının işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda ,
· Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
· Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında ,
· İşveren tarafından sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş ve geliş sırasında,
meydana gelen kazalar, iş kazası sayılır.
Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık , bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.(5510 md.14)
İş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık bakımından işverenin ve üçüncü kişilerin sorumluluğu
ü İşverenin sorumluluğunun tespitinde kaçınılmazlık ilkesi dikkate alınır.
Kaçınılmazlık, olayın meydana geldiği tarihte geçerli bilimsel ve teknik kurallar gereğince alınacak tüm önlemlere rağmen iş kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesi durumudur.İşveren alınması gereken önlemi almamış ise kaçınılmazlıktan söz edilemez.
· İş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse ,
Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene ödettirilir. İş kazasının, 13 üncü maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sürede işveren tarafından Kuruma bildirilmemesi halinde,bildirim tarihine kadar geçen süre için sigortalıya ödenecek geçici iş göremezlik ödeneği, Kurumca işverenden tahsil edilir.
· Çalışma mevzuatında sağlık raporu alınması gerektiği belirtilen işlerde, böyle bir rapora dayanılmaksızın veya eldeki rapora aykırı olarak bünyece elverişli olmadığı işte çalıştırılan sigortalının, bu işe girmeden önce var olduğu tespit edilen veya bünyece elverişli olmadığı işte çalıştırılması sonucu meydana gelen hastalığı nedeniyle, Kurumca sigortalıya ödenen geçici iş göremezlik ödeneği işverene ödettirilir.
· İş kazası, meslek hastalığı ve hastalık, üçüncü bir kişinin kusuru nedeniyle meydana gelmişse ,
Sigortalıya ve hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yarısı, zarara sebep olan üçüncü kişilere ve şayet kusuru varsa bunları çalıştıranlara rücu edilir.
İş kazası veya meslek hastalığı, işverenin kastı sonucunda meydana gelmişse işveren Kuruma karşı sorumlu hâle gelir. Kasıt, hukuka aykırı nitelikte olan bir fiilin, bu aykırılık bilinerek ve doğuracağı sonuç da istenilerek işlenmesi halinde ortaya çıkmaktadır.Yani İşverenin iş kazası ve meslek hastalığına sebep olacak eylemi bilerek ve isteyerek yapmış olması halidir. İşverenin eylemi hukuka aykırı olmamakla birlikte, yaptığı hareketin hukuka aykırı sonuç doğurabileceğini bilmesi, ihmali veya ağır ihmali sorumluluğunu hiçbir şekilde kaldırmaz.
