İŞÇİ EĞİTİMİNİ ALDIĞI İŞLE İLGİLİ GÜVENLİK TEDBİRLERİNİ UYGULAMAMASI GEÇERLİ NEDENLE İŞ AKDİ FESHİ OLUŞTURUR
Sayın İlki yazılarınızı Ali Tezel com sitesinde takip ediyorum.İşimiz akaryakıt taşımacılığı olduğundan dolum istasyonundan itibaren anlaşmalı işyerlerine kadar gerek çevre gerekse insan sağlığı açısından tüm standart halde belirtilmiş güvenlik ve sağlık kuralları ile taşımacılığı gerçekleştiriyoruz.
Çalışanlarımıza devamlı eğitim veriyoruz.Bu eğitimi aldıklarında özlük dosyalarında Eğitim Formu olarak eğitim veren,eğitim alanın imzası ile saklıyoruz.
Çalışanlarımızdan bir tanesi bu eğitim de verdiğimiz bilgileri aldırış etmeden hatalı araç kullanmasından dolayı iş akdini fesh ettik. Bu kişi iş mahkemesinde dava açtı.Bu konuda uygulama nasıl olacaktır?Akaryakıt Firması
Burada olayı objektif olarak değerlendirdiğimizde 4857/25.Maddesinde yazılı esaslara göre değerlendirmemiz gerekecektir.
25/II-Ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan maddelerin (ı) göre;
ı) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması sebebi ile iş akdini haklı sebep ile fesh edebiliriz.
Çoğu zaman da davalı vekilleri de bu alanda savunmalarını geliştiriyor.
Yargıtay böyle benzer davalara bakıldığında aşağıdaki kararlar da alınabiliniyor.
9.Yargıtay HD.Esas No:2010/3363 Karar No:2011/16270
Özeti :
Kendisine bildirilen güvenlik tedbirlerini yeterince uygulamayarak, dolum ve boşaltım kurallarına uymayarak iş disiplinini ve güvenliğini bozan ve işyerinde olumsuzluklara neden olan işçinin geçmiş çalışma şekli taraflar arasındaki iş sözleşmesinin yürütülmesine engel olduğundan geçerli fesih nedeni oluştuğu kabul edilmelidir.
Mahkemece, davalı işveren tarafından feshe konu edilen olaylarla ilgili uyarı ve ihtar cezaları verildiği, ilgili tutanakların işveren tarafından her zaman düzenlenebilecek özellikte olup fesih baskısı altında davacının tutanakları imzaladığı kanaati oluştuğundan, fesih bildirimindeki hususların davalı tarafından ispatlanamadığı sonuç ve kanaatine ulaşılmakla feshin geçersiz olduğu değerlendirilerek işe iadeye karar verilmiştir.
Hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
İşçinin geçerli bir feshe neden olabilecek davranışları İş Yasasının 25. maddesinde öngörülen ve işverene derhal fesih yetkisi tanıyan haklı nedenlerden farklıdır. Yargılama sırasında bu nedenlerin ağırlıkları her olayın özelliğine göre değerlendirilmelidir. İşçinin iyiniyet ve ahlak kurallarına uymayan davranışı sonucunda iş ilişkisine devam etmek işveren açısından çekilmez hale gelmişse, diğer bir anlatımla güven temeli çökmüşse işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı doğar. Buna karşılık işçinin davranışı taraflar arasında bulunması gereken güven temelini çökertecek ağırlıkta bulunmamakla, iş ilişkisine devamı tam anlamıyla çekilmez hale getirmemekle birlikte, işin normal işleyişini bozuyorsa, işyerindeki uyumu olumsuz yönde etkiliyor ve işverenden bu nedenle iş ilişkisini yürütmesi normal olarak beklenemiyorsa İş Yasasının 18/1. maddesi gereği geçerli fesih hakkı doğar.
Somut olayda, işyerinde tanker şoförü olarak çalışan davacının işyerindeki çalışma süresi yaklaşık bir yıl olduğu halde bu süre içinde hakkında birçok kez tutanak ile açıklaması alınmış ve ihtarla cezalandırılmıştır.
Davacı, Dolum ve Park Kuralları ile Emniyetli Sürüş Değerlendirme Formunu iş sözleşmesinin eki olarak imzalamış, içeriğini kabul etmiştir. Davacının fiilen gerçekleştirdiği iş, akaryakıt taşımacılığı olup, içerdiği tehlike riski nedeniyle yüksek güvenlik standartları gerektirmektedir. Bu anlamda gerekli tedbirleri almak konusunda da işveren üzerine düşen görevleri yerine getirmiştir, Oysa davacı daha önce kendisine bildirilen güvenlik tedbirlerini yeterince uygulamayarak, dolum ve boşaltım kurallarına uymayarak iş disiplinini ve güvenliğini bozucu, işyerinde olumsuzluklara neden olan davranışta bulunmuştur. Bu nedenle davacının geçmiş çalışma şekli taraflar arasındaki iş sözleşmesinin yürütülmesini sağlamasına engel olduğundan iş akışını bozmaya neden olmuştur. Davacının bu eylemleri haklı fesih ağırlığında olmayıp geçerli fesih ağırlığında olduğundan fesih geçerli nedene dayanmaktadır. Davanın reddi gerekirken yazılı şekilde kabul edilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Belirtilen nedenlerle, 4857 sayılı İş Kanunun 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ :
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-) Yerel Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-) Davanın REDDİNE,
Karar verilmiştir.
Netice:
İş Mahkemesinde yargılamalar her olayın özelliğine göre farklı olarak değerlendirilmeye tabidir.
İşçinin iyi niyet ve ahlak kurallarına uymayan davranışı sonucunda iş ilişkisine devam etmemek işveren açısından haklı hale gelmişse, işçiye olan güven bitmişse işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı doğar.
İşçinin davranışı iş ilişkisine devamını tam anlamıyla çekilmez bir hale getirmemekle birlikte, işin normal işleyişini bozuyorsa, işyerindeki uyumu olumsuz yönde etkiliyor ve işverenden bu nedenle iş ilişkisini yürütmesi normal olarak beklenemiyorsa İş Yasasının 18/1. maddesi gereği geçerli fesih hakkı doğar.
Yukarıdaki kararı incelediğimizde İşveren burada özlük dosyasında işçinin bu davranışaları karşısında savunmasını almış,ihtar ile cezalandırmış bunları saklamıştır.
İş akdi artık geçerli fesih haline geldiğinden bundan sonra işe iade davası hakkı da ortadan kalkmıştır.
**
SİZDEN GELEN SORULARA CEVAPLAR
MEMUR EMEKLİSİ KIZ ÇOCUĞU MEMUR OLAN BABASINDAN YETİM AYLIĞI ALMAZ
Ben memuriyetten emekli kız çocuğuyum.Babam da emekli sandığı emeklisi olup memuriyetten emekli olmadığım zaman vefat etti.Şimdi duydum ki SSK yetim kız çocuğu hem eşinden hem de babasından aylık alacak diye benim böyle bir hakkım var mıdır?Gamze
Devlet memurlarının vefatlarında, eş ve çocuklarına ölüm aylığı bağlanması hussunda, 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanmaktadır. 506 sayılı Kanun, işçi statüsünde çalışanlara uygulandığından, Yargıtay kararı devlet memurlarının vefatlarında aylık verilen eş ve çocuklarını kapsamamaktadır.
5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununda iki aylığı almayı engelleyen hüküm bulunmaktadır. Bu hüküm, “İki Cihetten veya Aynı Sıfatla (Aylık) veya (Toptan Ödeme)’ye İstihkak Halleri” başlığı altında bu Kanunda 94 üncü madde olarak bulunmaktadır.
“Madde 94 –
Bu Kanunda belirtilen istisnalar dışında, iki yönden aylığa hak kazananların, tercih ettikleri aylıkları, Sandığa yazılı müracaatları takip eden aybaşından itibaren ödenir. Diğer aylıkları sürekli olarak kesilir.”
94 üncü maddenin iptal başvurusu Anayasa Mahkemesince reddedilmiştir.
Anayasa Mahkemesi; Emekli Sandığından eşinden dolayı dul aylığı, babası veya annesinden dolayı yetim aylığı veyahut da kendisinin emekli aylığı, babası veya annesinden dolayı yetim aylığı ödenmemesi yönündeki Emekli Sandığı işlemini doğru bulmuş yani Anayasa’ya aykırı bulmamıştır. Karar 17 Kasım 1994 tarih ve 22114 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır
**
58 YAŞINDA EMEKLİ OLUR
1958 yılında doğan annemin ilk defa sigorta başlangıcı 1997 yılıdır.2500 gün ödenmiş prim günü var.Annem için ne kadar prim ödersek emeki olma hakkı olacaktır?Canım Annem
Anneniz 1100 gün kadar prim öderse 15 yıl sigortalılık süresini öderseniz 2016 yılında 58 yaşını tamamlayarak emekli olacaktır.
**
ASKERLİK BORÇLANMASI BİR YIL ERKEN EMEKLİ EDER
01/12/1972 yılında doğdum.01/10/1994 tarihinde ilk defa SSK’lı olarak çalışmaya başladım.Askerden sonra sigortalı olduğumdan ne zaman emekli olabilirim?Kenan.
24.05.1994 tarihinden sonra ilk defa sigortalı olanlar 25 yıl 55 yaş 5750 gün ile emekli olacaktır.Askerlik sürenizi borçlandığınızda 54 yaşında 5675 gün ile emekli olursunuz.
**
49 YAŞINDA EMEKLİ OLURSUNUZ
01/10/1965 yılında doğdum.01/10/1987 yılında ilk defa SSK’lı olarak işe girdim.Askerden sonra ilk defa sigortalı oldum.Ne zaman emekli olurum?Cem
24.11.1986-23.05.1988 arasında ilk defa sigortalı olanlar 25 yıl 50 yaş 5375 gün ile emekli olur.Askerlik sürenizi borçlandığınızda 49 yaşında 5300 gün ile emekli olursunuz.
VEDAT İLKİ