Kadınlara kreşe göre esnek çalışma modeli geliyor

Seçimleri çok seviyorum işte o tarihlerde siyasiler halkı dinliyor ve isteklerini yerine getiriyor. İşte Torba Yasa’da bir güzel istek daha. Anne ile çocuğun  kreş saatlerine uygun çalışma sistemi geliyor…

Kadınsınız yani evde anne ve eşsiniz üstelik bir de sabah saati çocuğunuzu kreşe bırakmak, aşksam saati de kreşten almak zorundasınız. Ancak kreş sabah 9.00 da çocuğunuzu kabul ediyor, işe başlama saatiniz ise 08.00 hadi bir saat işe geç giderim diyorsunuz ama kreş yetkilileri akşam saat 16.00 da çocuğunu buradan al diyor ama işyerinden patronda iş saat 18.00 de biter diyor. İşte berbat bir durum.

***KREŞ SAATİNE GÖRE, İŞ SAATLERİ KADINA GÖRE OLACAK

Şimdi yeni Aile Bakanı kim bilmiyoruz ama eski Bakan Fatma ŞAHİN’in Torba Yasa’ya ilave ettirdiği bir husus var. Kadını hem istihdam de tutup veya istihdama alıp hem de doğurmasına, çocuk bakmasına yardımcı olacak bir yöntem. 

***Doğuran istihdamdaki kadına esnek çalışma modeli

Normalde esnek çalışma modeli dediklerinde tüylerim diken diken olur. Zira, esnek çalışma demek, aynı ücrete birden çok işçinin çalıştırılması demektir Yani,  bir kişinin çalışmasını ve ücretini ikiye bölüp, iki işçiye paylaştırmaktır.

Ancak, Aile Bakanlığında hazırlanan tasarıya göre;

Kadın bakacağı ve kreşe vereceği çocuğu ile iş saatlerini uyumlaştıracak. Yani, kadının çalışma saatleri bebeğinin veya çocuğunun kreşe veriliş ve alınış saatlerine göre ayarlanacak.

Mesela, kadın normalde sabah 8’de işe başlıyor ve akşam 18.00’de işi bırakacağı bir işyerinde çalışıyor ama bakacağı çocuğunu sabah 9.00 da kreşe bırakmak akşam da 16.00 da kreşten almak zorundaysa, işe çocuğunu kreşe bıraktıktan sonra sabah 10.00 da başlayacak ve akşam da kreşe yetişmek için saat 15.00 de işi bırakacak şekilde esnek çalışacak, kadının esnek yani eksik çalıştığı saatlerinin ücretini  devlet (Aile Bakanlığı) işverene verecek. Hem kadın istihdam da kalacak hem işveren zarar görmeyecek, hem de eksik çalışan anne ücretini tam alacak. İşte bu güzel bir uygulama ve Torba yasa içinde var.

***6 AYA KADAR TAM ÜCRETLİ ESNEK ÇALIŞMA
Doğum öncesi ve sonrası ücretli izni biten kadınlar ilk çocuk sonrası 6 aya kadar yarı zamanlı esnek çalışma yer alıyor. Pakette ikinci ve üçüncü çocuğu yapan anneye daha uzun esnek çalışma imkanı verileceği de yer alıyor. Yani, doğum yapan kadın doğum izni bittikten sonra çocuğunu kreşe vermek için devlet önce aylık 300 lira destek verecek. Sonrasında da kreşe çocuğu bırakma ve kreşten çocuğunu alma saatlerine göre diğer işçilere göre daha az saat çalışacak ama ücretini tam alacak. Çalışmadığı sürelerin ücretini devlet işverene, kadına vermek üzere verecek. Ayrıca SGK primleri de çalışmadığı saatler için Aile Bakanlığınca karşılanacak.

Çocuğun yaşına göre; esnek çalışma, kadın memurun (veya işçinin) isteğine bağlı olacak. Çocukların yaş sınırının 3-6 yaş arasında olması Tasarıda yer alıyor. Memur kadınlarında esnek çalışmasında herhangi bir aylık indirimi olmayacak yani parasal kayıpları olmayacak, işçi kadınlarda ise aylıklardan kayıp 6 ay tam karşılanacak sonraki aylarda ise kadın işçinin aylığında aylık yüzde 20 oranlarına varan kayıplar olacak.

***YARI ZAMANLI ÇALIŞMA HAKKI DA GELİYOR

– Esnek çalışma, “yarı zamanlı çalışma” hakkını içerecek. Buna göre kadınlar doğum izni sonrasında kendi isteklerine göre, “sabahtan öğlene kadar” ya da “öğleden akşama kadar” çalışama hakkına sahip olacaklar.
– Esnek çalışma hakkı için kadına tanınan süre, ilk çocuğunu yapan anne için 6 ay ile sınırlı olacak. İkinci ve üçüncü çocuğunu yapan anneye ise çok daha uzun süre esnek çalışma imkanı getirilecek.
– İlk çocuğunu yapan anne, doğum izninin bitiminde 6 aya kadar part time çalışabilecek. Bu hakkın, ilk iki ayında kadın maaşını tam olarak eksiksiz olarak alacak.

***Kadına doğurdukça erken emekli olacak hem yaşta hem günde indirim geliyor

Torba Kanun taslağına göre, kadın doğurduğu ilk çocuk için 6 ay, ikinci çocuk için 1 yıl, üçüncü ve sonraki çocukların her biri için 2 yıl emeklilik yaşında düşülecek. Bu uygulama sadece 2014 yılından sonraki doğumlar için geçerli olacak ve ayrıca kadının çalışma hayatında yer alması yani adına SSK primi ödenmesi şartıyla olacak. Çalışma Bakanı Faruk Çelik, çalışan kadına çocuk teşviğini de amaçladıklarını çocuk sayısına göre kadın çalışanların emeklilik yaşının erkene alınacağını ifade etmişti. Çocuk sayısı arttıkça da emeklilik yaşı şimdilik tasarıya göre yukardaki gibi olacak yani doğurdukça emeklilik yaşı azalacak. Öte yandan, erken emeklilik sadece emeklilik yaşının öne çekilmesi ile olmayacak. Emeklilik için gerekli prim gün sayısının da çocuk sayısına bağlı olarak düşürülmesi tasarı da var. İlk doğum için 300 gün, ikinci doğum için 320 gün, sonraki doğumların her biri için 350 gün gereken prim ödeme gün sayısından indirilecek. Tabi sadece hem doğuran hem de çalışan kadın için geçerli olacak.

***İşçi babaya da doğum izni gelecek mi

Memur baba eşi doğum yaparsa, 10 gün ücretli izne sahip, ama işçi baba eşi doğum yaparsa tek bir gün bile ücretli izne sahip değil. İşvereninin insiyatifine kalmış, patronu “hadi oğlum git eşin doğum yapmış eşin ve çocuğunun yanında olsa” derse ne ala. Demezse eşi doğum yaparken O, makine başında çalışmak zorunda. Bakalım Torba’ya işçi baba için doğum izni koyacacaklar mı?

***Kreşler yoğun şekilde açılacak, teşvikler geliyor

Ayrıca, Bakan Faruk Çelik, daha önce yaptığı açıklamalarda belirttiği üzere, kreşler konusunda da teşvik verileceğini belirtip, “Kreşle ilgili sektör teşvik edilsin, kreşler yoğun bir şekilde açılsın. Organize sanayi bölgelerinde olabilir, dışarıda olabilir. Kadın bu konuda teşvik edilir. O konu şu anda gündemimizde” demişti.

İşçi babalara izin konusunda ise; “Doğumdan sonra babaya da izin verildiğini anımsatan Çelik, “Kamuda 10 gün şu anda, işçilerle ilgili sıkıntı var. Onları konuşacağız” ifadesini kullanmıştı.

***BUZAĞI İLE BEBEĞE DOĞUM PARASINA DA BİR BAKIN

Bu konuda ilk haberimi 2008 yılında yapmıştım. O yıl, insan (yani kadın) doğurursa 55 lira, inek buzağı doğurursa 300 lira doğum yardımı veriliyordu. Haberden sonra beklediğimin aksine, kadına çocuk doğurma yardımını arttırmak yerine buzağı yardımın 75 liraya indirmişlerdi. Şu anda da buzağı doğarsa, inek sahibine 75 lira destekleme veriliyor. İşçi kadın bebek doğurursa 99 lira, memur kadın doğurursa 192,5 lira ödenmektedir.